سندرم گیلن باره که با نام پلی نوروپاتی دمیلینیزان التهابی نیز شناخته می شود، یک بیماری خودایمنی است که با دمیلینه شدن اعصاب مشخص شده و باعث ضعف عضلانی می شود. این بیماری ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، با این حال حدود یک سوم موارد در قبل از ۳ سالگی ایجاد می شود. نشانه های بیماری پیشرونده هستند و در عرض چند روز تا چند هفته وخیم می شوند.
درد (به خصوص در پشت و اندام های تحتانی) که نشانه ای مهم است و معمولا در کودکان از نظر دور می ماند.
ضعف قرینه عضلات (هر دو طرف بدن) یا از دست رفتن عملکرد (فلج).
آرفلکسی (از دست درفتن رفلکس های نورولوژیک یا رفلکس های کششی عضلات).
فلج بالارونده (از دست رفتن عملکرد عضله که در اندام های تحتانی شروع شده و به اندام های فوقانی گسترش می یابد).
آتاکسی (از دست رفتن هماهنگی حرکات).
به محض تشخیص بیماری توسط پزشک فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان، کودک بیمار در بیمارستان بستری شده و درمان درد و سایر درمان های بالینی، دارویی و حمایتی آغاز می شود.
پس از درمان، موارد ذیل جهت پیشگیری از عوارض آغاز می شوند.
فیزیوتراپی و کاردرمانی: ورزش عضلات و مفاصل برای حفظ قابلیبت تحرک، اطمینان از وضعیت صحیح بدن و حمایت تنفسی و اداره کردن درد بیمار.
اداره کردن تغذیه: برقراری دریافت مناسب کالری برای جلوگیری از کاتابولیسم سریع عضلانی.
ادامه تحصیل: برقراری تحصیل در منزل، به خصوص در مورد کودکانی که برای مدت طولانی بستری هستند، ادامه تحصیل یک مداخله مهم محسوب می شود.
سکته
سکته، زمانی اتفاق می افتد که یک انسداد یا پارگی ناگهانی در شریانها یا وریدهای مغزی به وقوع پیوسته و سبب آسیب به سیستم عصبی مرکزی می شود. سکته در کودکان و شیرخواران نادر است؛ تشخیص اغلب به تاخیر افتاده یا از نظر دور می ماند. کودکان مبتلا به سکته عوامل خطر متفاوتی نسبت به بالغین دارند، همچنین نشانه های بالینی و پیش آگهی آنان نیز متفاوت است.
عوامل خطر سکته در شیرخواران و کودکان
بیماری های قلبی، ارثی یا اکتسابی
بیماری های متابولیک، خونی یا انعقادی (دیس لیپدمی ها، آنسفالوپاتی میتوکندریال، بیماری سلول داسی، لوسمی، کمبود آنتی ترومبین، کمبود پروتئین S و C و…
واسکولیت پس از عفونت (مننژیت، واریسلا، مایکوپلاسما)
واکنش ناخواسته دارویی
عوامل مادری
علائم سکته در کودکان
نشانه ها و علایم بالینی سکته در کودکان غیراختصاصی است و اغلب با علایم سایر اختلالات نورولوژیک و غیر مرتبط با CNS همپوشانی دارد. در کودکانی که هر کدام از موارد زیر را نشان دهند باید از نظر سکته مورد بررسی قرار گیرد:
وقوع ناگهانی ضعف، اختلال صحبت کردن یا بینایی
تشنج در دوران نوزادی یا پس از عمل جراحی قلب
کاهش سطح هوشیاری همراه با سردرد
نقایص نورولوژیک
درمان سکته در کودکان
از آنجا که هیچ استانداردی برای درمان در کودکان وجود ندارد، درمان بر اساس استانداردهای بالغین انجام می شود. پایه درمان، درمان اختلال زمینه ای است. آسپیرین بعنوان یک ضدانعقاد بطور وسیع استفاده می شود. حدود ۵۰ الی ۸۵ درصد کودکان مبتلا به سکته از ناتوانی های درازمدت رنج می برند مثل تشنج، مشکلاتی در حرکت، رفتار و یادگیری.
مداخلات زودرس در مبتلایان به سکته کمک می کند تا تحرک، تکلم و تفکر خود را بازیابند؛ با کاردرمانی و فیزیوتراپی، چالش های فیزیکی، ذهنی و شناختی انجام می شود؛ بنابراین، پیشنهاد می شود بازتوانی هرچه زودتر پس از وقوع سکته شروع شود. به علاوه، بازتوانی از سکته های بعدی پیشگیری کرده و از عوارض بیماری جلوگیری می کند. بر اساس گفته انجمن کاردرمانی آمریکا، شروع کاردرمانی در مراحل اولیه سکته منجر به بهبود سریع تر می شود. مداخلات متمرکز بر کمک به کودک در به دست آوردن مجدد استقلال در انجام فعالیت های روزمره و به دست آوردن مجدد مهارت هایی است که قبلا کسب کرده است. روش ارجح، رویکرد جامعه نگری است که در آن نیازها، محدودیت ها، خواسته ها، فعالیت ها و محیط زندگی بیمار مد نظر قرار گیرد. فیزیوتراپیست ها روی اندام درگیر تمرکز می کنند و به بیمار راه های جایگزین انجام کارها را یاد می دهند و بر اساس آن تمرینات ورزشی بعدی را ارائه می کنند. تجهیزات خانگی که می تواند به فرد جهت مراقبت از خود یاری برسانند توسط کاردرمان ها پیشنهاد می شود.
