مشکلات خواب در کودکان مبتلا به اوتیسم

8
مشکلات خواب بین کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بسیار رایج میباشد . در حقیقت، تخمین زده شده است که حدود نیمی از کودکان، یکی از مشکلات خواب را داشته اند. این بدان معناست که بیش از نیمی از والدین کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم، مشکل خواب داشته  زیرا، هنگامی که کودک مشکلات خواب دارند، ضرورتا خواب والدین نیز مختل می گردد! مشکلات خواب کودکان مبتلا به اوتیسم که والدین گزارش کرده شامل تاخیر در شروع خواب، شب بیداری، بیداری زودهنگام، آپنه بازدارنده خواب (اشکال در تنفس هنگام خواب) و کاهش نیاز به خواب می گردد.

پزشکان اظهار کرده اند که اختلال طیف اوتیسم ممکن است با تفاوت هایی در ژن تنظیم چرخه خواب و تولید ملاتونین ارتباط داشته باشند. ملاتونین یک ماده شیمیایی ترشح شده توسط غده پینه آل در مغز میباشد که به تنظیم ریتم ها شبانه روزی (از جمله چرخه خواب) کمک می کنند. بعضی اوقات مشکلات خواب ناشی از فعالیت های تشنجی میباشد که در طول شب اتفاق می افتند.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده
اگر فرزند شما دچار مشکل خواب میباشد، قادر نخواهند بود که به صورت کامل، از مداخله زودهنگام بهره ببرند. تحقیقات نشان داده اند که اختلال خواب در کودکان (شامل کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم)، با توجه ضعیف، مشکلات حافظه و مشکلات رفتاری (مانند کج خلقی و پرخاشگری) ارتباط دارند. متداول ترین مشکل خواب که والدین دارای فرزند مبتلا به اختلال طیف اوتیسم گزارش کرده اند، بی خوابی کودک میباشد.

اغلب میتوان با ایجاد روال خواب منظم و ثابت، به بی خوابی در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم کمک کرد (این اغلب به بهداشت خواب اشاره دارد). در یک مقاله با موضوع بهداشت خواب برای کودکان مبتلا به ناتوانی های رشدی، که توسط آکادمی پزشکی اطفال آمریکا منتشر شده است، توصیه های زیر جهت کمک به خواب بهتر کودکان مبتلا به ناتوانی های رشدی ارائه شده بود:

بیشتر از نیمی از کودکان مبتلا به اوتیسم و احتمالا ۴ نفر از هر ۵ نفر مشکلاتی مزمن در زمینه خواب داشتند، برخی از مشکلات این موارد عبارتند از :
17
– اشکال در به خواب رفتن
– آرام نبودن در خواب یا کیفیت ضعیف خواب
– زود بیدار شدن یا به دفعات بیدار شدن

برخی از دلایلی که تئوری های ارائه شده بیان میکنند عبارت است از: وجود محرک های حسی، سطوح بالا یا پایین هورمون ملاتونین که چرخه خواب و بیداری را تنظیم مینمایند و شرایط همبودی در کنار اوتیسم مانند بیش فعالی و اضطراب.

برخی از تاثیرات بدخوابی شامل پرخاشگری، پرتحرکی،  عملکرد ضعیف آموزشی و شناختی، افزایش مشکلات رفتاری.

گامهای اولیه برای ایجاد خوابی راحتتر برای کودک میتواند موارد زیر باشند :
–  مناسب سازی محیط خواب کودک، بدلیل حساسیت های حسی این کودکان، محل خواب به دور از محرکهای حسی مانند صدا و … باشد.
–  مدت کوتاهی حدود ۳۰-۲۰ دقیقه به کارهای روتین قبل از خواب کودک اختصاص داده شوند مانند خواندن کتاب، گوش کردن به موسیقی آرام بخش، ماساژ کودک و نزدیک به زمان خواب کودک از وسایل الکترونیکی مانند تلویزیون، بازی های کامپیوتری و موبایل استفاده نشود.
– زمان منظم خوابیدن و بیدارشدن که در طول هفته و روزهای تعطیل فرق زیادی نداشته باشد.
– یاد دادن مهارت به خواب رفتن به تنهایی بدون حضور والدین برای خواباندن. همه کودکان و بزرگسالان لحظات کوتاهی در شب بیدار میشوند ولی بسرعت با روشهایی که برای خوابیدن دارند دوباره به خواب میروند. اگر کودک برای به خواب رفتن به حضور والدین نیاز داشته باشد، در صورت بیدار شدن در نیمه شب ممکن است برای دوباره خوابیدن هم به حضور آنها نیاز داشته باشد.
– ورزش در طول روز ولی نه نزدیک به زمان خواب.
– عدم استفاده از مواد کافئین دار مثل قهوه، چای و شکلات نزدیک به زمان خواب.

1

توصیه هایی جهت کمک به خواب بهتر کودکان مبتلا به ناتوانی های رشدی

  1. فراهم کردن محیط خوابی راحت برای کودک، از نظر درجه حرارت، روشنایی، تشک، بافت پتو، و غیره
  2. فراهم کردن محیط خوابی نسبتا تاریکف چونکه حتی سطوح کم نور تولید ملاتونین را مهار می کند (نور شب در صورت لزوم خوب است).
  3. ایجاد یک برنامه منظم خواب و بیداری، شامل زمان منظمی برای چرت زدن، به خواب رفتن و بیداری. به طور کلی، در زمان خواب و بیداری، در طول هفته و آخر هفته، نباید بیش از یک ساعت تفاوت وجود داشته باشد.
  4. در اتاق خواب کودکتان، تلوزیون قرار ندهید. از نمایش فیلم یا تماشای تلوزیون به عنوان راهی برای کمک به خواب رفتن کودک استفاده نکنید.

اگر کودک شما مشکل خواب دارد، اولین فرد برای مشورت، پزشک است. روش های رفتاری بسیار عالی برای استفاده والدین وجود دارد که می تواند خواب کودکان را بطور فوق العاده ای بهبود ببخشند .

 

 

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر بخشنده