آشنایی با موضوع :تشنج

(به انگلیسی: Seizures ) نشانه بروز یک فعالیت نورونی همزمان، غیرطبیعی و زیاده در مغز است که می‌تواند به صورت تغییر در وضعیت روانی، حرکات تونیک و کلونیک بروز می‌یابد. بعبارت دیگرنوعی تغییر ناگهانی و موقتی در عملکرد مغز است که بعلت تخلیه الکتریکی گروهی از سلولهای عصبی مغز ایجاد میشود. تخلیه الکتریکی همزمان،حمله ای و گذرای سلولهای عصبی،تغییراتی را در فعالیت ذهنی و رفتار فرد ایجاد می کند که از دوره زمانی بدون توجه تا بدون واکنش به تحریکات و انقباض پرشی عضلات متغییر است. تشنج یک بیماری نیست بلکه نشانه ای از نقایص زمینه ای،آسیب یا بیماری است. وقتی کودکی تشنج میکند ممکن است شما هریک ازاین علایم راببینید: ۱-کودک دچار اختلال هوشیاری شودیعنی اطرافیان رانشناسد متوجه زمان ومکان نباشد،به صدازدن شماپاسخ ندهد یا بیهوش روی زمین بیفتد. ۲-حرکاتی غیر ارادی در اعضای بدن کودک ظاهر شود این حرکات ممکن است قسمتی از بدن یاتمام اعضا را درگیرکند. ممکن است کودک به شدت دست وپابزند،روی زمین بیفتد،سروچشمهای کودک به یک طرف بچرخد یا اینکه فقط یک دست یا یک پای کودک دچار حرکات تکان دهنده شدید شودواین حالت چند ثانیه تا چنددقیقه طول بکشد معمو لأ این حملات کمتر از ۱۰دقیقه طول میکشد. ۳-ممکن است کودک درزمان حمله کنترل ادرار خود را از دست بدهد. ۴-گاهی کودک به صورت ناگهانی رفتاری غیر عادی نشان میدهد مثلأ بدون آنکه متوجه اطراف باشد،شروع به دویدن میکند. ۵-ممکن است کودک برای چند لحظه به نقطه ای خیره شده ودر این مدت متوجه اطراف نباشد. تعریف انواع تشنج: ۱- فوکال یا پارشیال: جریان تشنج از یک نقطه مغز شروع می شود. این تشنج به سه نوع تقسیم می شود: الف- simple partial seizure: ب- copmplex partial seizure: ج- partial seizure with secondary generalization: 2-ژنرالیزه: هر دو نیمکره همزمان تخلیه می شوند. این تشنج به پنج نوع تقسیم می شود: الف- absence یا petit mal: ب- atypical absence: ج- tonic-colonic یا grand mal: د- atonic: ه- tonic 3-تشنج میوکلونیک نوجوانان: پرشهای میوکلونیک دو طرفه در صبح قبل از بیدار شدن. به هنگام کم خوابی دیده می شود. هوشیاری حفظ می شود. بسیاری از آنها نهایتا تشنج ژنرالیزه ای بروز خواهند داد. شرح حال فامیلی اغلب مثبت است. ۴-سندرم لنوکس: انواع مختلف تشنج را داریم که مقاوم به درمان است. اختلال CNS و MR هم داریم. ۵- febrile convulsion به صورت ژنرالیزه از ۳ ماهگی تا ۵ سالگی بدون عفونت CNS. اگر یکی از سه ویژگی زیر باشد complex febrile seizure گویند: تکرار شونده، بیش از ۱۵ دقیقه یا وجود علایم فوکال. نوع simple خطر صرع را در آینده بالا نمی برد ولی نوع complex می برد. اهداف درمان حاد تشنج شامل پیشگیری از آسپیراسیون و ترومای ثانویه، دستیابی به کنترل به موقع تشنج با بنزودیازپین‌ها با یا بدون داروهای ضد صرع داخل وریدی و پیشگیری از پیشرفت به سمت استاتوس اپی‌لپتیکوس است. در صورتی که بیمار به طور فعال تشنج می‌کند، باید در وضعیت خوابیده به پهلو قرار داده شود و سر وی با زاویه ۳۰ درجه [پایین] قرار گیرد تا آسپیراسیون به حداقل برسد. هر شیئی که ممکن است به بیمار آسیب برساند باید جابه‌جا شود. مشاهده نوع تشنج اهمیت دارد. اکسیژن باید از طریق کانول بینی یا ماسک صورت تجویز شود. لوله هوایی (airway)اروفارنژیال و ماسک دریچه‌دار کیسه‌ای باید بر بالین بیمار آماده باشد و رگ گرفته شود.