دلایل اُفت تحصیلی دانش آموزان

هیچ‌ کس را در این دنیا نمی شناسید که از شکست خوردن و اُفت کردن توانایی های خودش خوشحال شود . داشتن این احساس برای دانش آموزی که هرچقدر تلاش می کند ولی شکست با شکست روبرو می شود ، حس بازنده بودن ، حس برنده نشدن ، همه و همه چیزهایی هستند که هر کودکی از آنها تنفر دارد ؛ هرچند این تنفر باعث نمی شود که داشتن حس شکست از زندگی آدم‌ها خارج شود .

شکست برای کودک

می‌تواند دسته بندی های مختلفی داشته باشد ، ولی در اینجا به‌طور خصوصی می خواهیم در مورد دانش‌آموزانی صحبت کنیم که نمی‌توانند از تمام توانایی های خودش در زمینه تحصیل استفاده کند ، در درس و تحصیل آن‌طور که باید و شاید موفق شود .البته باید

بدانیم که در بیشتر موارد تجربه تلخیِ شکست‌ها برای کودک خیلی هم فاجعه و ناراحت کننده نیست بلکه تنها بخشی از روند زندگی دوران تحصیل او خواهد بود . بعضی مواقع مشکلاتی برای خانواده یا فرزندان پیش می‌آید که نسبت به مسائل تحصیلی فرزندان اولویت بیشتری دارد . مثلا امکان دارد برای خانواده‌ خود یا اطرافیان شرایطی خاصی بوجود بیاید و دانش آموز نتواند مانند گذشته تمرکزش را بر روی درس بگذارد . اما با توجه به عمومیت داشتن این مشکل در بیشتر افراد ، قرار نیست به استثنائات بها بدهیم ، بلکه هدف ما دانش آموزانی هستند که با وجود اینکه تمام شرایط برای درس خواندن را دارند ، از تمام توانایی خودشان استفاده نمی کنند که در اینجا به آن افت تحصیلی ، یا رکود تحصیلی می گویند . لازم به ذکر است کلیه دانش آموزان چه با ضریب هوشی بالا و پایین ، در بخشی از دوران تحصیلی خود با افت تحصیلی روبرو شده اند . سؤالی که پاسخ آن برای ما بسیار اهمیت دارد این است که چرا در بعضی مواقع دانش آموزان شکست و افت تحصیلی را تجربه می کنند . طبیعتا علل و عوامل بسیار مختلفی در راستای موفق نشدن دانش آموزان در دوران تحصیلی وجود دارد که در این متن به چهار عامل اصلی آن خواهیم پرداخت .

دلیل اول ، نداشتن مهارت مطالعه

با توجه به آمار و مشاهدات میدانی ، دریافت شد که لازم است بیشتر دانش آموزان روشهای صحیح مطالعه را به صورت دقیق و علمی آموزش ببینند . اگر بخواهیم واضح و صریح صحبت کنیم ، باید گفت که دانش آموزان به یاد گرفتن روش‌های مطالعه بیشتر نیاز ندارند ، بلکه نیاز دارند روش‌های مطالعه‌ ای که خودشان یادگرفته اند را ساده‌‌ تر کنند . اکثر افرادی که افت تحصیلی دارند ، برای موفقیت و شکست افت تحصیلی مهارت و تخصص کافی را دارند ، فقط اینکه نمی‌دانند چطور از مهارت‌هایشان بهره مند شوند.

بنابراین

سعی کنید روش مطالعه‌ی سازگار با روحیه و شخصیت فرزندتان را پیدا کنید ، روشی را که پیدا کردید به‌کار بگیرید تا اثرات بهتر و مفیدتر درس خواندن فرزندتان را مشاهده کنید ، همین امر حرکت بسیار مفیدی جهت کاهش افت تحصیلی او خواهد شد .

دلیل دوم ، ترس

اولین دلیلی که در بالا گفته شد به مهارت‌های دانش آموز

بستگی خواهد داشت ولی سه دلیل دیگر به انگیزه‌ی دانش آموز بستگی دارد و اولین این دلایل ترس می باشد .

ترس در دانش آموزان به دو صورت بروز پیدا خواهد کرد :

ترس اول : بعضی‌ از دانش آموزان از شکست و افت تحصیلی می‌ترسند . چنین افرادی برای نتیجه‌ی تلاشی که کرده اند فقط دو حالت را مد نظر قرار می دهند ؛ یا اینکه همه چیز خوب پیش می‌رود و نمره‌های خوب می‌گیرند یا تصور می‌کنند امکان دارد نتیجه‌ی رضایت‌بخشی از تلاشهایشان حاصل نشود . بنابراین بیشتر دانش آموزانی که ترس از شکست و افت تحصیلی دارند ، راه ساده‌ و راحت تر را انتخاب می‌کنند یعنی با پاک کردن صورت مسئله تلاش می‌کنند با این واقعیت تلخ و که ممکن است به‌ اندازه‌ای که تصور می‌کردند باهوش نباشند ، مواجه نشوند .

ولی حقیقت این است که هر دانش آموزی امکان دارد بعضی مواقع شکست را تجربه کند و این به معنای آن نیست که فرزند شما باهوش نیست ، بلکه یعنی اینکه فرزند شما هم یک انسان است ، حق دارد شکست بخورد ، افت تحصیلی داشته باشد ، تلخی را تجربه کند  و سپس به راه خود ادامه دهد .

ترس دوم : دیده شده که بعضی‌ از دانش آموزها حتی از موفق شدن هم می‌ترسند . این افراد تصور می‌کنند با موفقیتی که به دست می آورند در کانون توجه دیگران قرار می‌گیرند . بنابراین تمایل دارند که بیشتر مواقع نقش اصلی نباشند و در سایه و پشت پرده کارهایشان را پیش ببرند . طرز تفکر این دانش آموزان به این گونه است که ، موفق بودن و درخشیدن ترسناک‌تر از این است که همیشه در شرایط متوسط قرار بگیرند .

دلیل سوم ، تنبلی

سومین دلیل در سبب شناسی افت تحصیلی دانش آموزان ، تنبلی است . همه دانش آموزان تنبل از صمیم قلب تمایل دارند که به فردی موفق در مدرسه باشند . آنها تلاش می کنند تا توجه دیگران را جلب کنند و متفاوت باشند اما مشکل اصلی اینجاست که احساس می‌کنند مسیر رسیدن به موفقیت بسیار سخت و دشوار است و به استراحت و تفریح بیشتری نیاز دارند . انجام تمام و کمال تکالیف و کارهای مدرسه برای آنها بسیار طاقت فرسا است ، که از علل اصلی در افت تحصیلی آنها همین تنبی و کرختی می باشد .

لازم به ذکر است که بدانیم نمی‌توانیم به‌راحتی در مورد دانش آموزی قضاوت کنیم و بگوییم آیا تنبل است یا خیر . زیرا برخی از آنها بنا به دلایل مختلف خیلی زود خسته می‌شوند ، توانایی جسمانی و ذهنی کمتری دارند ولی نمی‌توان به آنها برچسب تنبل بزنیم .

دانش آموزان تنبل در غالب مواقع این احساس را دارند که آنقدر سرشان شلوغ است که برای درس خواندن و انجام تکالیف وقت کافی ندارند ، اما وقتی بررسی می کنیم میبینیم به دلیل اهمال کاری هایی که دارند ، زمان را به راحتی از دست می دهند ، اولویت بندی زمانی ندارند ، و اولین مشکلی که برای آنها ایجاد می گردد افت تحصیلی می باشد .

دلیل چهارم ، بی انگیزگی

بی‌انگیزه و بدون هدف بودن یکی دیگر از مهمترین دلایل افت تحصیلی در دانش آموزان است . بی‌انگیزه بودن خیلی بدتر از نداشتن مهارت‌ مطالعه صحیح است زیرا اگر توانایی مطالعه صحیح و اصولی را نداشته باشید خیلی راحت می توانید آن را آموزش ببینید ، ولی نداشتن انگیزه و هدف در دوران تحصیلی را به راحتی نمی توان کسب کرد . زمانی که فرزند شما افت تحصیلی شدید ناشی از بی انگیزگی پیدا کرد ، می بایست قبل از هرچیزی با مراجعه به پزشک متخصص مغز و اعصاب کودکان و روان شناس بالینی مشورت کرده و به برطرف کردن مشکلات به صورت ریشه ای بپردازید .

بی‌انگیزه بود حتی از ترس از شکست یا موفقیت هم آسیب بیشتری به دانش آموز خواهد زد . اگر دانش آموزش دارید که از شکست می‌ترسد، باید بدانید که شکست و تجربه الخ کامی برای او لزوما بد نیست . اما اگر دانش آموزی دارید که از تجربه کردن موفقیت می‌ترسد ، باید به او بگویید که شجاع‌تر باشد ، و این را بداند که استفاده نکردن از ظرفیت درونی‌ و ذاتی اش بسیار خطرناک تر از آن است که در کانون توجه دیگران قرار بگیرد .

جمع بندی ارائه راهکار برای کاهش افت تحصیلی دانش آموزان

برای بهبود عملکرد و پیشگیری از افت تحصیلی دانش آموزان لازم است راه حل های اساسی و کاربردی به صورت جدی متناسب با شرایط او در نظر گرفته شود . مشکل هر دانش آموز منحصر به خود همان دانش آموز است ، باید دقیق و واضح مشخص گردد که این مشکل از کجا شروع شده ریشه اصلی آن کجاست ، میزان سیر و گسترش آن به چه صورت است. اطلاعات دقیق و لازم برای هر فرد توسط متخصص مغز و اعصاب کودکان یا روان شناس بالینی جمع آوری شده و براساس ویژگی های شخصی دانش آموز ، مسیر درمانی و ارائه تکنیکهای درمانی صورت خواهد گرفت . یکی از مهمترین شرایطی که لازم است برای کودک در نظر گرفته شود ، آرام نگه داشتن فضای خانه ، ارتباط همدلانه اعضاء با یکدیگر که ناشی از درک متقابل بین والدین و فرزندان می تواند در پیشگیری و بهبود وضعیت تحصیلی فرزندان موثر باشد .

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده 

 مشاغل مناسب افراد بیش فعال

افراد مبتلا به بیش فعالی نیز مانند سایر انسان  علایق و سلیقه های خاصی دارند و نمی توان مشاغل خاصی را برای آنها مناسب دانست این افراد بدلیل بی حصوله گی و علایقه زیاد به خطر کردن و ریسک کردن تکانشگری و مکلات فردی بین همکاران تمایل زیادی به تغیر شغل دارند  به هر حال این افراد باید مشاغلی را انتخاب کنند که به آن شغل علاقه زیاد دارند زیرا کار های که به آن راغب نیستند بسیار برای آنها دشوار می باشد به علاوه این افراد به نقاط قوت خود برای پیشرفت شغلی باید استفاده کنند ، این افراد باید مشاغلی را انتخاب کنند که نیاز به تحرک زیاد است زیرا که افرا بیش فعال علاقه زیادی به شغلل های کم تحرک ندارند  و این باعث خستکی و بی حوصلگی انها می شود ، بعضی از افراد بیش فعال در محیط های سازمان یافته بهتر کار می کنند و بعضی از آنهای در محیطی که داری ساختار کمتری هست بهتر نتیجه می گیرند.

افراد بیش فعال خودشان باید با کارفرمایشان صحبت کنند اما برای حس رضایت و مولد بودن باید با کارهایتان هماهنگ شوید :

راهکار های مناسب برای افراد بیش فعال برای رسیدن به اهدافشان :

بازسازی شغلی یعنی که شغلتان با توجه به علایقتان تا آنجا که ممکن است تطبیق دهید

• پرهیز از عوامل هواس پرتی
• کار کردن در منزل
• کمک گرفتن از دیگران در زمینه امور دفتری
• در خواست از سایرین برای نوشتن دستور العمل ها
• استفاده از یک اتاق خصوصی برای حفظ تمرکز
• مدیریت زمان
• استفاده از یکک دفترچه یاداشت برای ثبت اطلاعات مورد نیاز
• استفاده ایز ک شی در دست برای پر هیز از حرکت دادن آنها

توجه کنید بیش فعالی در بیشتر مواقع یک اختلال محسوب نمی شود بلکه  در بسایری از موارد یک مزیت محسوب می گردد

بیش فعالی بر عملکرد افراد تاثیر می گذارد و در بعضی از مشاغل مانند تجارت ، هنر ، نویسندگی ، سیاست مزیت محسوب می گردد

افراد بیش فعال باید شغلی را انتخاب کنند که به آن علاقه مند هستند اگر این کار برایشان دشوار است می توانید از یک مربی و یا یک مشاور کمک بگیرید

دستور العمل مهم برای اینکه افراد بیش فعال در کارهیشان موفق گردند

بیش فعالی(ADHD) در بسیاری از موارد یک مزیت محسوب می گردد افرا بزرگسال بیش فعال می تواند زندگی پر بار تر و رضایت بخش تری را داشته باشند . بیشفعالی بر عملکرد شغلی افراد تاثیر می گذارد و اثارات بر روی مشاغلی چون تجارت ، هنر ، موسیقی و ..  و مشهود می باشد

روش های متفاوت ، تصمیم گیری سریع ، خطر پذیری ، و دنبال کردن علایق صفاتی هستند موجب موفقیت افراد بیش فعال می گردد و اغاز یک فعالیت تجاری و ایده جدید در یمک فعالیت تجاری می شود و بسیاری از افراد موفق و تاجران مهم جهان دجچار این اختلال می باشند

رابطه بیش فعالی با خلاقیت فردی

اکثر افراد فعال نسبت بسایرین برای حل مشکل و مسئله از سایرین برتری دارند این افرا بدلیل تمرکز شدید بر روی مطلب می توانند مشکلات را به روش جدیدی حل کنند استقلال و بزرگ اندیشی از صفات بارز این افراد می باشند

بعضی از صفات افراد خلاق

1. هیجان طلبی
2. خلق خوی دشوار
3. بیش فعالی
4. نقص در روابط اجتماعی
5. هیجان طلبی
6. دمدمی مزاج بودن

هرچند موارد بالا همپوشانی زیادی با بیش فعالی دارد و این مورد هم همیشه صدق نمی کند یعنی افرادی هستند که خبلاق هستند ولی  بیش فعال نیستند و افراد بیش فعالی هم هستند که خلاق نیستند ولی در کل به علت تکانشگری بالای افراد بیش فعال اصولاً این افراد افراد خلاق تر از افراد عادی هستند

ایا افراد بیش فعال مشکل اختلالش را به کارفرمای خود  بگوید

این تصمیم بیشتر بسته به خوده فرد می باشد با این حال گفتن این مسئله به کار فرما بو تضویح دادن اختلالش ممکن باعث شود تا کار فرما موقعیتی را برای بهره بری بهینه تری از وی بکند

رابطه بهره هوشی با بیش فعالی

تشخیص بهره هوشی برای افراد بیش فعال بسیار دشوار است زیرا که افراد بیش فعال  دارای ظریب هوشی بالا به دلیل اینکه مشکل و اختلالی در زندگیش در کودکی به وجود نمی آید به رون پزشک مراجعه نمی کند زیرا این افراد در کلاس زیاد صحبت می کنند و دائماً در حال خیال بافی می باشند و به همین دلیل تشخیص بیش فعالی برای والدین  و معلمین بسیار سخت می باشد ولی با ورود ا این افراد به دبیرستان و دانشگاه به دلیل اینکه تکالیفش سخت و دشوار تر می شود این اختلال در وی بهتر مشخص می گردد

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان و فلوشیپ نورو ماسکولار از ژاپن 

کلینیک مغز واعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده 

علل کروموزومی عقب ماندگی ذهنی

علل غیرکروموزومی عقب ماندگی ذهنی

سندروم های پوستی عصبی

بیماری مادرزادی متابولیسم

هیپوتیروئیدی و کمبود ید

ضایعات ساختمانی مغز

سندروم های ژنتیکی غیرکروزومی

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان