علت ریسه رفتن
بیماری که امروز در مطب داشتم؛
بعد از ظهر بود و والدین شیرخوار ۱۷ ماهه ای سراسیمه به مطب مراجعه نمودند. وقتی منشی وضعیت سراسیمه مادر کودک را دید، فوراً وارد اتاق شد و گفت:آقای دکتر ببخشید مزاحم شدم کودکی را آورده اند که نوبت قبلی ندارد ولی والدین می گویند چند دقیقه قبل تشنج شدیدی داشته است. گفتم خونسرد باشند و فوراً وارد شوند. وقتی شیرخوار هفده ماهه داستان ما را معاینه نمودم حال خوبی داشت و در خواب عمیق بود که به گفته پدر بیمار در اثر تزریق مقعدی دیازپام است. بعد از اطمینان از حال خوب کودک، از والدین خواستم که شرح حمله تشنج را توضیح دهند. وقتی والدین حمله را توضیح دادند متوجه شدیم که اصلاً تشنج اتفاق نیفتاده است و حمله رخداده در واقع حمله ریسه رفتن بوده است.
علائم ریسه رفتن چیست؟
کودکان مبتلا به ریسه رفتن ویژگی مشخصی دارند و آن اینکه همیشه حمله ریسه رفتن بعد از گریه شدید و یا یک حادثه ناگوار و دردناک برای کودک اتفاق می افتد. دو نوع از حمله ریسه رفتن وجود دارد که در نوع شایع آن بعد از گریه شدید کودک دچار حمله شبیه به تشنج به شکل وقفه تنفسی بسیار کوتاه، اختلال هوشیاری و سیاه شدن دور لب شده و گاه چشم‌ها بالا رفته و ممکن است لرزشی خفیف در عضلات صورت مشاهده شود که همه این علائم گذرا هستند و بعد از چند ثانیه به پایان می رسد. نوع کمتر شایع ریسه رفتن نیز متعاقب یک حمله دردناک بروز می کند ولی بسیار وحشتناک تر بوده و به گونه ای است که انگار کودک از دنیا رفته است.
علت ریسه رفتن چه می تواند باشد؟
مکانیسم دقیق در علت ریسه رفتن به طور دقیق مشخص نشده است، اما ممکن است به دلیل کمبود ذخیره آهن بدن، مسائل روحی روانی و یا عادتی باشد. البته یکی از موارد مهم درعلت ریسه رفتن مشکلات قلبی است که می تواند منجر به نوع کمتر شایع ریسه رفتن شود. در کشور ما تجربه نشان داده است که یکی از نکات مهم در علت ریسه رفتن، کم خونی ناشی از کمبود آهن باشد، زمانی که بدن به اندازه کافی گلبول‌های قرمز تولید نمی‌کند.
آیا ریسه رفتن در کودکان با عوارض مهمی همراه است؟
ریسه رفتن معمولاً عوارض خاص مغزی ایجاد نمی‌کند، اگرچه مشاهدهٔ این وضعیت برای والدین ترسناک است. هیچ گونه افزایش خطر ابتلا به اختلالات صرع در کودکان در هنگام ریسه رفتن وجود ندارد.
مطالعات تشخیصی ضروری برای تشخیص ریسه رفتن چه هستند؟
اگرچه حمله ریسه رفتن بی خطر بوده و عوارضی ندارد، ولیکن اگر فرزند عزیزتان دچار این حملات است حتماً به فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان مراجعه نمایید تا معاینه دقیق کودک انجام شود و توصیه می شود برای اطمینان بیشتر حتماً بررسی تشخیصی بیشتر از جمله نوار مغز نیز در صورت نیاز انجام گیرد.
دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار
