درمان اوتیسم
تاریخچه شناسایی تشخیص اوتیسم را می دانید؟
بیماری اوتیسم یا اصطلاح علمی Autism Spectrum Disorder (ASD) دسته‌ای از اختلالات تکامل سیستم عصبی می‌باشد که تظاهرات اصلی آن نقص در تعاملات اجتماعی، ارتباطات و نیز وجود رفتارهای تکراری و علایق محدود می باشند. اولین بار آقای کانر در سال ۱۹۴۳ چند کودک با علایم اشکال در ارتباط با دیگران و عدم توانای تکلم و یا گفتار نامفهوم را بعنوان اوتیسم کودکان تعریف نمود. اوتیسم کودکان شامل یک طیفی از تأخیر تکامل رفتاری کودک می باشد. در واقع در اوتیسم کودکان، کودک به شدت درونگرا بوده و به ندرت برای افراد محیط بیرون در فعالیتهای روزمره خود نقشی در نظر می گیرد.
علت بروز و شیوع اوتیسم در کودکان چیست؟
از هر ۶۰ تا ۷۰ تولد زنده در دنیا یک نفر مبتلا به اوتیسم است. شیوع اوتیسم در پسران، ۱ در ۴۲ و در دختران ۱ در ۱۸۹ می‌باشد. به عبارتی‌دیگر، شیوع این بیماری در پسران ۴ برابر بیشتر از دختران است. اوتیسم بیماری پیچیده ای است و هنوز بطور کامل شناخته نشده است. تحقیقات زیادی در این زمینه انجام شده و علل مختلفی مثل برخی کمبودهای تغذیه ای در دوران بارداری یا سن والدین را در بروز آن دخیل می دانند ولی مهمترین علت شناخته شده نقش ارث و ژنتیک در آن است. آمار نشان می دهد در مناطق صنعتی میزان شیوع اوتیسم بیشتر است.
محققان زندگی ماشینی و عوامل ناشی از آن مانند استرس را در سیر صعودی ابتلا به این بیماری دخیل می‌دانند. دلایل مختلفی مبنی بر نقش زمینه ژنتیک در بروز اوتیسم کودکان وجود دارد. به طوری که در خانواده ای که یک بیمار مبتلا به اوتیسم کودکان وجود دارد احتمال ابتلای فرد دیگر به میزان نه درصد بیشتر می شود. در بررسی های انجام شده تعداد سلولهای پورکنژ در مخچه بیمار مبتلا به اوتیسم کمتر از کودکان دیگر است. بعضی از اختلالات کروموزومی، کم کاری تیروئید، مسمومیت مادر حین بارداری با بعضی داروها و ابتلا به بعضی عفونتها با بروز اوتیسم کودکان ارتباط دارد.
علایم و تظاهرات بیماری اوتیسم چیست؟
بیماری اوتیسم به‌عنوان یک طیف در نظر گرفته می‌شود، چراکه تظاهرات آن بسیار مختلف و گوناگون است. برای مثال ناتوانی کلامی و مشکلات شناختی در برخی از این بیماران بسیار شدید است، حال‌آنکه برخی دیگر دارای نبوغ ذهنی و استعداد بسیار بالایی هستند. به بیانی دیگر، کودکان اوتیستیک اصطلاحاً غیر‌کلامی هستند. در یک سر طیف بیماری اوتیسم، ضریب هوشی زیر ۴۰ و در سر دیگر آن افراد بسیار نابغه با توانایی‌های هوشی بالا هستند، گرچه دارای نقص در تعاملات اجتماعی و ارتباطی می‌باشند. اوتیسم، یک اختلال رشد عصبی بسیار پیچیده است که به طور طبیعی، از بدو تولد خودش را نشان می‌دهد و به همین دلیل، اغلب والدین در دوسال اول زندگی، هنگامی که کودک شروع به رشد شخصیتی می‌کند، متوجه آن می‌شوند.
کودکان مبتلا به اوتیسم یا تکلم ندارند یا دچار تأخیر تکلم هستند اما اگر کلام هم داشته باشند معنی دار نیست و کلام دیگران را کپی می کنند. در اوتیسم کودکان، بیمار خود را با نام صدا می زند و از ضمیر من استفاده نمی کند. ارتباط کودک مبتلا به اوتیسم یکطرفه است و فقط به علایق خود توجه دارد. این کودکان به لبخند یا خستگی دیگران توجهی ندارند و نمی توانند با دیگران ارتباط برقرارکنند. کودکان معمولاً بعد از چند دقیقه از بازی با یک اسباب بازی به سراغ بازی دیگری می روند ولی کودک مبتلا به اوتیسم ساعت ها با یک وسیله بازی می کند. کودکان مبتلا به اوتیسم به چرخیدن یا به وسایلی مثل پنکه و لباسشویی که می چرخند علاقمند هستند و ممکن است خود را با تماشای آنها سرگرم کنند. در اوتیسم کودک ارتباط چشمی با والدین یا دیگران ندارد.
روش های درمان اوتیسم را می دانید؟
در صورتی که کودک مبتلا به اوتیسم کودکان باشد، برای شروع درمان اوتیسم لازم است توسط پزشک اعصاب کودکان معاینه دقیق شود. پزشک برای درمان اوتیسم از درمان دارویی و نیز کاردرمانی ذهنی استفاده می شود.همواره یادمان باشد که سن طلایی برای درمان اوتیسم کودکان قبل از پنج سالگی است.
گاهی ممکن است برای یک تشخیص دقیق و درمان اوتیسم به یک تیم متخصص نیاز شود این تیم می تواند از افراد زیر تشکیل شود :
- فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان؛ می تواند در تشخیص اولیه کمک کرده و در صورت نیاز داروهائی را برای کمک به کودک تجویز کند.
- روانشناس کودک؛ در شناخت عادات و حالات روانی کودک کمک کرده و ناتوانی های کودک در زمینه های رشد ذهنی، روانی و اجتماعی را بررسی می کند . همچنین یک روانشناس می تواند در بهبود رفتاری کودک و افزایش مهارتهای اجتماعی کودک به شما کمک کند .
- رفتار درمان؛ این شخص می تواند علاوه برکمک به بهبود توانائی های کودک در کارهای روزانه مانند لباس پوشیدن ، غذا خوردن و سایر کارهای استقلالی، همچنین در بهبود وضعیت حواس پنجگانه ، قدرت تشخیص و سایر توانائی های کودک او را یاری کند.
- کار درمان؛ یک کار درمان، کودک را در استفاده درست از عضلات و اندامهای بدن برای انجام کارهای بزرگ و کوچک بدنی می تواند یاری کند.
- گفتار درمان؛ در بهبود وضعیت گفتار کودک و افزایش توانائی او در مهارتهای کلامی بسیار مؤثر است.
- مشاور خانواده؛ این شخص می تواند علاوه بر راهنمائی در امر روابط شما با کودک خود، شما را در بهره وری بهتر از منابع و مراکز موجود در جامعه برای کمک به درمان کودک کمک کند.
دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار
