چرا باید نگران بیش فعالی در کودکان باشیم؟
همواره پیشگیری بهتر از درمان است. اگر بخواهیم کودکانی سالم و موفق داشته باشیم باید میزان آگاهی والدین را نسبت به آنچه سلامتی فرزندانشان را تهدید می کند افزایش دهیم. وقتی آمار کودکان مراجعه کننده به یک فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم، نکته ای که خیلی جلب توجه می کند افزایش قابل توجه مراجعه به علت علائم
بیش فعالی در کودکان است. آماری که از کشورهای پیشرفته دنیا اعلام می شود نیز تأیید کننده افزایش آمار ابتلا به بیش فعالی در کودکان است. تاریخچه این بیماری نشان می دهد که اولین گزارش از
علائم بیش فعالی به حدود ۱۰۰ سال قبل باز می گردد. آمار نشان دهنده افزایش چندین برابری ابتلا به بیش فعالی طی ده سال اخیر می باشد.
میزان شیوع بیش فعالی در گزارشات متعدد با یکدیگر متفاوت است و از ۵ تا ۱۵ درصد گزارش شده است. علائم بیش فعالی در کودکان پسر بسیار بیشتر از دختران دیده می شود و میزان ابتلا در پسران چندین برابر بیشتر است. نوع بیماری بیش فعالی نیز در پسرها و دخترها با یکدیگر فرق می کند یعنی بیش فعالی از نوع اختلال تمرکز در دخترها و از نوع تکانشگری، پرخاشگری و پرتحرکی در پسرها بیشتر دیده می شود. در این مقاله به علائم مهم بیماری بیش فعالی و نقص توجه و تمرکز در کودکان می پردازیم.
سن بروز علائم بیش فعالی در کودکان چیست؟
اغلب زمان تشخیص
علائم بیش فعالی زمانی است که کودک در حدود سه سالگی عملکردهای حرکتی را نشان می دهد. البته کودکان بسیار زودتر و حتی در حدود یک سالگی ممکن است علائم بیماری بیش فعالی را داشته باشند ولی چون والدین از این علائم اطلاعی ندارند، بیماری را تشخیص نمی دهند و به پزشک مراجعه نمی کنند و به همین دلیل زمان مشاهده علائم بیش فعالی در کودکان اغلب در سن ۴ تا ۱۸ سالگی است. همچنین بررسی های گذشته نگر با بررسی گذشته کودکان بیش فعال نشان داده است که این کودکان حتی در دوران نوزادی علائم مشکوک به اختلال بیش فعالی داشته اند.
آیا بیش فعالی در دوره نوزادی هم علامت دارد؟
گریه مداوم در دوره نوزادی و شیرخوارگی دارند
علیرغم تلاش والدین دیر آرام می گیرند
اختلال درخواب دارند، گاه خواب زیاد یا خیلی کم می خوابند
در تغذیه مشکل دارند و نظم خاصی در اشتهای آنها وجود ندارد.
مشکلات کودکان بیش فعال در سن ۲ تا ۵ سالگی را می دانید؟
حوصله کافی برای انجام بازی های فکری مانند پازل را ندارند
بیشتر کارها را تمام نمی کنند و نیمه کاره رها می کنند
بی احتیاطی زیاد دارند و فعالیت های خطرناک انجام می دهد
نظم در کارها ندارند و در کارهای شخصی بسیار بی نظم هستند.
مهمترین علائم بیش فعالی کودکان در دوره پیش دبستانی چیست؟
در مهدکودک یا پیش دبستان بدخلق و پرخاشگر هستند
مربی آنها از ناآرامی و پرتحرکی آنها شکایت دارد
نسبت به مربی پیش دبستان نافرمان هستند
در بستن دکمه لباس و بستن بند کفش ناتوان هستند
اختلال در رشد تکلمی و زبانی دارند
نسبت به کودکان همسن خواب اندکی دارند
رفتار کودکان بیش فعال در منزل چگونه است؟
در منزل به حرف پدر و مادر گوش نمی دهند
تابع قانون در خانواده نیستند
نسبت به والدین زیاد مخالفت می کنند
در منزل زیاد جنب و جوش دارند
بدون پایان دادن یک کار فعالیت دیگری را شروع می کنند
ریخت و پاش زیاد دارند
اتاق شخصی آنها و میز کار آنها بی نظم و به هم ریخته است
نمی توانند نوبت را رعایت کنند
گاه ترس ندارند و کارهای خطرناک انجام می دهند
نسبت به همسن خود برتری جو هستند
در رفتار و برخوردهایشان ناپختگی دارند
خودباوری و اعتماد به نفس ندارند
گاه پرکار و پرتحرک و گاه برعکس کم کار هستند
علائم بیش فعالی در کودکان مدرسه ای چگونه است؟
در کلاس مداوم تکان می خورند و یک جا نمی نشینند
تکلیف مدرسه را فراموش می کنند
همکلاسی ها زیاد از آنها شکایت کرده و از آنها ناراضی هستند
در انجام تکالیف مدرسه بی نظم و عجول هستند
بیشتر از حد صحبت می کنند
اغلب حواس پرت هستند
در انجام تکالیف مدرسه تمرکز و توجه نداشته و بی دقت هستند
زیاد اتفاق می افتد که بعضی از وسایل شخصی خود را در مدرسه جا می اندازند
دستورات معلم را انجام نمی دهند
هیجان ناپایداری داشته و گاه به شدت خشمگین می شوند
نسبت به انجام خواسته های خود صبر ندارند
نسبه به محرک ها خیلی زود، بدون فکر و تکانشی پاسخ می دهند
برای درک فضایی و نسبت به زمان تمرکز ندارند
وظیفه والدین با دیدن علائم بیش فعالی در کودکان چیست؟
همانگونه که اشاره شد، تشخیص به موقع و درمان بیماری بیش فعالی نقش عمده ای در سرنوشت و آینده کودکان بیش فعال دارد. والدین باید میزان علم و آگاهی خود را نسبت به علائم بیش فعالی در کودکان افزایش دهند. قبلاً اشاره شد که والدین حتی در دوره نوزادی و شیرخوارگی هم می تواند علائم احتمالی بیش فعالی را تشخیص دهند. با مشاهده هر یک از علائمی که ذکر شد، والدین لازم است حتماً برای شروع سریع درمان بیش فعالی به یک مرکز بیش فعالی کودکان مراجعه کنند. اولین اقدام تشخیصی در این مرکز تشخیص دقیق بیماری بیش فعالی با نوار مغز سه بعدی زیر نظر فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان مراجعه نمایند.
