تومور مغزی در کودکان چیست؟
تومورهای سیستم عصبی مرکزی شامل تمامی تومورهای مغزی و نخاع اعم از بدخیم و خوش خیم می شوند. با وجود اینکه پیشرفت هایی در جهت درمان تومورهای کودکان صورت گرفته و بسیاری از
پزشکان فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان در حیطه فعالیت های ویژه ای انجام داده اند اما هنوز مرگ و میر و معلولیت ناشی از تومورهای بدخیم مغز قابل توجه است.
انواع تومورهای مغزی در کودکان
تومورهای مغزی و نخاعی در دوران کودکی انواع مختلفی دارد که در دوران کودکی براساس نوع سلولی که در آن بهوجود آمدهاند و یا اینکه تومور در ابتدا در کجا در سیستم اعصاب مرکزی CNS تشکیل شده است نامگذاری میشوند.
آستروسیتومها
آستروسیتومهای دوران کودکی تومورهایی هستند که در سلولهایی به نام آستروسیت بهوجود میآیند. آنها میتوانند تومورهای درجه بالا و یا درجه پایین باشند. درجه تومور توصیف میکند که سلولهای سرطانی در زیر میکروسکوپ چگونه به نظر میرسند و اینکه تومور چقدر سریع احتمال رشد و انتشار دارد. آستروسیتومهای درجه بالا تومورهایی هستند که بسیار سریع رشد کرده و بدخیم هستند. آستروستیوم درجه پایین تومورهایی هستند که به کندی رشد میکنند و احتمال کمتری دارد که بدخیم باشند.
تومور آتیپیک تراتوئید رابدوئید
تومورهای آتیپیک تراتوئید رابدوئید تومورهایی هستند که بسیار سریع رشد کرده و اغلب در مخچه بهوجود میآیند. آنها ممکن است در دیگر نقاط مغز و نیز در نخاع رشد کنند.
گلیوم ساقه مغز
گلیومهای ساقه مغز در دوران کودکی در ساقه مغز تشکیل میشوند.
علائم تومورهای مغزی در کودکان
به دلیل باز بودن درزهای جمجمه اطفال، تودههای مغزی یا بروز هیدروسفالی (تجمع مایع مغزی نخاعی) در اثر تومورهای مغزی ممکن است سبب افزایش فشار داخل جمجمه و رشد غیرعادی آن شوند.
بیقراری غیرعادی
این بیقراری ممکن است به دلیل سردرد در شیرخوار که توانایی صحبت ندارد رخ دهد و گاهی با استفراغ و بردن مکرر دست توسط شیرخوار به سمت سرش همراه است.
در کودکان همواره باید سردرد را جدی تلقی کرد و بررسی دقیق و کاملی برای رد علل مهم انجام داد.
انحراف چشمها
این انحراف اگر به دلیل بالارفتن فشار داخل جمجمه باشد معمولاً به سمت پایین است اما فلج عصبهای چشمی به دلیل ضایعه مغزی ممکن است به انحراف چشمها به هر سمت منجر شود. مادران در اکثر موارد پیش از سایر افراد متوجه تغییر در نگاه شیرخوار و کودک خود میشوند و این اتفاق باید مهم و جدی در نظر گرفته شود.
تاخیر تکاملی
تکامل شیرخواران بهصورت رفتار و گفتار و واکنش آنها به محیط اطراف در سنین مختلف ارزیابی میشود؛ مثل گردن گرفتن، لبخند زدن، نشستن، ایستادن و … هرگونه تأخیر در این پلکان باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
تشنج در کودکان لزوماً بهصورت کاهش سطح هوشیاری و حرکات شدید در اندامها نیست. قطع ناگهانی ارتباط و عدم توجه به اطراف برای چند ثانیه تا دقیقه، قرار دادن سر یا اندامها در یک وضعیت خاص، حرکت پرشی اندامها، شل شدن عضلات بهطور ناگهانی، حرکات تکراری در دهان مثل مزه مزه کردن، انحراف چشمها و حتی تولید صداهای غیرعادی و عجیب بهصورت متناوب میتوانند نوعی تشنج باشند که گاهی مورد توجه قرار نگرفته و بعدها بیماری خود را با علائم جدیتر نشان میدهد.
ضعف اندامها
گاهی بهصورت عدم استفاده کودک از یکدست و یا راه رفتن غیرمتقارن خود را نشان میدهد.
برجستهشدن ملاج
ملاج فضایی نرم و بدون استخوان در جلوی جمجمه است که در شیرخواران قبل از پوشش کامل استخوانی جمجمه قابللمس است. بالا رفتن فشار داخل جمجمه سبب برجسته و سفت شدن ملاج میشود.
علائم پوستی
گاهی لکهای پوستی، تودههای کوچک متعدد زیرپوست و علائم مشابه که بهراحتی از چشم دور میمانند اولین نشانههای ابتلا به سندرومی به نام «نوروفیبروماتوز» هستند که شامل تومورهای متعدد سیستم عصبی و درگیری همزمان پوستی میشود. ذکر وجود این ضایعات توسط والدین به پزشک معالج میتواند بسیار کمککننده و راهگشای تشخیص زودتر تودههای مغزی باشند.