نوشته‌ها

نوارمغز کودکان

نوار مغز در کودکان و والدین نگران!

EEG و والدین نگران!

 

آیا ثبت نوار مغزی برای کودک من ضروری است؟

اصلا EEG چیست؟!

آیا با ثبت نوار مغز از کودک من، برای او مشکلی پیش می آید؟

آیا EEG باعث سهولت در تشخیص خواهد شد؟

این سوالات همگی پرسش های والدین نگران از وضعیت کودک خود ، می باشد که ممکن است سوال بسیاری از شما عزیزان باشد

در ادامه با کلینیک دکتر محمد کاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان همراه باشید . . .

 

الکتروانسفالوگرام (EEG) آزمایشی است که برای یافتن مشکلات مربوط به فعالیت الکتریکی مغز استفاده می شود.

EEG الگوهای موج مغزی در کودک شما را ردیابی و ثبت می کند. دیسک های فلزی کوچک با سیم های نازک (الکترود) روی پوست سر قرار می گیرند و سپس سیگنال هایی را برای ثبت نتایج به رایانه ارسال می کنند. فعالیت الکتریکی طبیعی در مغز الگویی قابل تشخیص می سازد. از طریق EEG ، پزشک می تواند به دنبال الگوهای غیرطبیعی باشد که نشان دهنده تشنج و سایر مشکلات در کودک است.

نوارمغز کودکان

اصلا چرا باید از کودک من نوار مغزی گرفته شود ؟!

اکثر EEG ها برای تشخیص و نظارت بر اختلالات تشنجی، صرع، فلج مغزی، اختلالات تکلم و تشخیص پیش فعالی انجام می شوند. ثبت نوار مغزی همچنین می تواند علل مشکلات دیگر مانند اختلالات خواب و تغییر رفتار را شناسایی کند. آنها گاهی برای ارزیابی فعالیت مغز پس از آسیب شدید سر یا قبل از پیوند قلب یا پیوند کبد استفاده می شوند.

کشف استعداد در کودکان

پزشک می خواهد از کودک من ثبتEEG بگیرد! چکارکنم؟!

اگر فرزند شما EEG دارد ، موهای کودک شما باید تمیز و عاری از روغن ، اسپری و نرم کننده باشد تا الکترودها به راحتی به پوست کف سر بچسبد.

حتما از قبل با پزشک خود تماس بگیرید چرا که پزشک شما ممکن است به کودک توصیه کند که مصرف برخی از داروها را قبل از آزمایش متوقف کند. اغلب توصیه می شود که کودکان تا ۸ ساعت قبل از آزمایش کافئین مصرف نکنند. اگر لازم است که کودک شما در حین EEG بخوابد ، پزشک راه هایی را برای کمک به سهولت انجام این کار پیشنهاد می کند.

 

انجام ثبت نوار مغزی چطور خواهد بود؟

EEG در کلینیک دکتر بخشنده صورت می گیرد؛ بدین منظور از کودک خواسته می شود که روی تخت دراز بکشد یا روی صندلی بنشیند. تکنسین EEG ، الکترودها را با استفاده از خمیر چسبنده به نقاط مختلف روی پوست سر متصل می کند چنانچه کودک شما شرایط همکاری را داشته باشد، یعنی توانایی نشستن برو صندلی ،در نتیجه اینکار بوسیله کلاهی که به الکترودهای ثبت مغزی متصل است صورت می گیرد که بسیار سهل و قابل تحمل برای کودکان می باشد، هر الکترود به تقویت کننده و دستگاه ضبط EEG متصل است.

سیگنال های الکتریکی از مغز به خطوط موج دار روی صفحه کامپیوتر تبدیل می شوند. از کودک خواسته می شود که بی حرکت بنشیند زیرا حرکت می تواند نتایج را تغییر دهد.باید به این نکته توجه کرد که کودکانی که قادر به انجام این وضعیت نیستند باید در خواب از آنان ثبت مغزی صورت بگیرد.

اگر کودک شما هشیار باشد ، تکنسین از او می خواهد به یک نور سوسو زدن روشن نگاه کند یا به طریقی تند نفس بکشد.

بیشتر EEG ها حدود کمتر از نیم ساعت طول می کشد. اگر کودک شما در طول آن نیاز به خواب دارد ، آزمایش بیشتر طول می کشد.

آیا این فرآیند برای کودک من سخت و دشوار و یا درد آور خواهد بود؟

ثبت نوار مغزی به هیچ عنوان موضوع ناراحت کننده ایی نیست و بیماران هیچ گونه ضربه ای روی پوست سر یا جاهای دیگر احساس نمی کنند. با این حال بدلیل اینکه کودکان از این مسائل بی اطلاع هستند ممکن است، چسباندن الکترودها به پوست سر برای کودکان کمی استرس زا باشد و یا هنگامی که از آنها خواسته می شود بی حرکت بمانند، دچار استرس شوند. برای جلوگیری از این مشکلات ، والدین باید این موضوعات را از قبل با کودک خود درمیان گذاشته و آنها را آرام نمایند.

آیا واقعا ثبت EEG خطری برای کودک ندارد؟!

این نگرانی والدین کاملا بی مورد است ! با اطمینان می تواند گفت ثبت نوار مغزی بسیار ایمن است.

شب ادراری در کودکان

نکته آخر برای والدین بسیار آموزنده و کاربردی است :

شما می توانید با توضیح این موضوع که هیچ موردی برای نگرانی و استرس کودک شما وجود نخواهد داشت او را برای تست نوار مغزی آماده کنید، می توانید اتاق و وسایلی را که مورد استفاده قرار می گیرد را توصیف کنید و به فرزند خود این اطمینان را بدهید که در داخل اتاق برای پشتیبانی او هستید. برای بچه های بزرگتر ، اهمیت سکوت در حین انجام EEG را توضیح دهید تا دیگر نیازی به تکرار  EEG نباشد!

 

استقلال و ماجراجویی

کودک من هر روز چند ساعت می تواند با تبلت خود بازی کند؟

کودک من هر روز چند ساعت می تواند با تبلت خود بازی کند؟

 

شاید این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد که کودک دلبندتان چه مدت زمانی را مجاز به استفاده از تبلت یا گوشی هوشمند می باشد؟

در ادامه با کلینیک دکتر محمد کاظم بخشنده همراه باشید . . .

کودکان پیش دبستانی (۴ تا ۷ سال)با تعامل با جهان پیرامون خود یاد می گیرند و کشف می کنند، آنها باید از نظر بدنی فعال باشند ، برای دویدن ، بالا و پایین پریدن و بازی در زمین بازی!

آنها باید زمان لازم برای خلاقیت ، کشف مسائل و استفاده از تخیلات خود از طریق بازی را داشته باشد.  زمان گذراندن با صفحه نمایش (مانند تلویزیون ، رایانه لوحی یا تلفن هوشمند) می تواند به تقویت یادگیری و ترویج بازی خلاقانه هنگام انتخاب برنامه ها ، بازی ها و برنامه های آموزشی کمک کند. اما سپری کردن زمان زیاد با تبلت یا گوشی های هوشمند، ممکن است منجر به مشکلات یادگیری و خواب شود و احتمال چاقی کودک را نیز افزایش می دهد.

 

به همین دلیل ، آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه می کند که مدت زمانی را که کودکان پیش دبستانی در مقابل صفحه نمایش می گذرانند ، محدود کنید.  توصیه خوبی است ! اما در دنیای امروز ، دور نگه داشتن بچه ها از تلویزیون ، تبلت ، رایانه ها ، تلفن های هوشمند و سیستم های بازی که آنها می بینند ، ممکن است بسیار سخت باشد.  به همین دلیل والدین باید محدودیتهای زمانی برای مدت زمانی که فرزندانشان در مقابل صفحه نمایش می گذرانند ، تعیین کنند.

در اینجا با چند سوال بزرگ مواجه هستیم :

درمورد استفاده ازتبلت یا گوشی هوشمند، بیش ازچند ساعت، زمان زیادی محسوب می شود؟!

کودکان پیش دبستانی( ۲ تا ۵ ساله) می توانند روزانه به مدت ۱ ساعت ، برنامه های آموزشی با کیفیت بالا را تماشا کنند.  البته این قاعده یک استثنا دارد و آن هم چت های تصویری با پدربزرگ و مادربزرگ یا سایر دوستان خانوادگی است که سبب تعامل با کیفیت با دیگران می شود و برای سلامت روان نیز مفید است.

  • نکته بسیار مهم این است که باید در مورد این قوانین فرزندانتان رابه خوبی متقاعد کنید، یک مثال خوب برای محدودیت ها تعیین کنید و در مورد آن با فرزند خود صحبت کنید.

برای موفقیت در این اهداف و قوانین باید مکمل های موثری بکار گرفت، از جمله چند پیشنهاد مفید را باهم مرور می کنیم :

در زمان نمایش با بچه های کوچک خود همراه باشید و با آنها ارتباط برقرار کنید. این می تواند به معنای انجام یک بازی آموزشی با فرزندتان یا صحبت در مورد چیزی باشد که با هم در یک برنامه تلویزیونی یا ویدئو مناسب سن خود می بینید.

قبل از تهیه بازی برای فرزند خود ، درباره بازی ها و برنامه ها تحقیق کنید. هزاران برنامه و بازی ادعا می کنند که آموزشی هستند ، اما همه آنها آموزشی نیستند! به صورت آنلاین جستجو کنید تا ببینید مربیان و پزشکان کدام را بهترین می دانند ودر صورت امکان ، قبل از اینکه کودک شما با این محتوا آشنا شود شما خودتان آن را امتحان کنید.

زمان بازی زیادی را در روز برای کودک خود برنامه ریزی کنید. زمان بازی برای یادگیری و ایجاد خلاقیت مهم است. کودکان پیش دبستانی باید وقت داشته باشند که هر روز دور از صفحه نمایش بازی کنند. زمان زیادی را برای یادگیری عملی و تعامل با مراقبین و دوستان خود برنامه ریزی کنید. همچنین ، مطمئن شوید که فرزند شما هر روز از نظر جسمی فعال است و خواب زیادی دارد.

هنگام غذا خوردن و حداقل ۱ ساعت قبل از خواب ، صفحه نمایش را خاموش کنید. تلویزیون و سایر وسایل برقی را از اتاق خواب بچه ها دور نگه دارید. مثال خوبی بگذارید. در صورت عدم استفاده از تلویزیون و سایر صفحه ها را خاموش کنید.

 

منبع :

Reviewed by: Mary L. Gavin, MD , januray 2021 www.kidshealth.org

 

 

مغز و اعصاب کودکان

بیماری حرکت چشم در کودکان

استرابیسم

۳ تا ۴ درصد از کودکان سنین مدرسه درگیر این اختلال هستند و چشم هایشان دچار انحراف است. این اختلال از آنچا اهمیت دارد که می توان منجر به تنبلی شده و خود به خود مغز، یکی از چشم ها را کنار بگذارد. در استرابیسم غیرفلجی میزان چشم در جهات مختلف نسبتا ثابت است. در این حالت وقتی چشم ها هر کدام به تنهایی معاینه می گردند نرمال هستند ولی هنگامی که با هم مورد معاینه قرار می گیرند، انحراف ظاهر می شود. این بیماری هم علل مغزی و هم علل غیرمغزی در کودکان با معاینه عصبی نرمال دارد. معمولا بعد از معاینه کامل این کودکان توسط پزشک فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان و انجام تصویربرداری مغزی، بیمار بیاد به یک چشم پزشک ارجاع شود تا از نظر بیماری های داخل چشمی معاینه گردد.

unnamed

فلج ماهیچه های حرکت دهنده چشم

در این اختلال، انحراف در معاینه تک چشمی هم برطرف نمی شود و این نکته ای است که این اختلال را از استرابیسم متفاوت می کند. هر کدام از زوج های ۳، ۴ و ۶ می توانند به شکل یک طرفه یاد دوطرفه دچار فلج گردند که علت متفاوتی دارد و از موارد مادرزادی تا علل ویروسی درگیری عصبی گزارش شده است.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان
.

افتادگی پلک مادرزادی

افتادگی مادرزادی یک یا هر دو پلک نسبتا شایع است. در ۷۰ درصد موارد افتادگی یک طرفه است. معمولا علل آن ناشناخته است. این حالت معمولا تا اوایل دوران کودکی و گاهی تا بزرگسالی مورد توجه قرار نمی گیرد و به همین علت با موارد اکتسابی اشتباه می شود. درمان این بیماری معمولا انچام جراحی پلاستیک در سن مناسب است.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان

افتالموپلژی حاد یکطرفه

وقتی که افتالموپلژی در عرض یک هفته به حداکثر شدت خود برسد جز این تعریف قرار می گیرد. در این حالت افزایش فشار داخل جمجمه باید مدنظر باشد.

علل افتالموپلژی حاد

آنوریسم
تومورهای ساقه مغز
سکته ساقه مغز
فیستول سینوس کاورنوس
ترومبوز سینوس کاورنوس
سندرم گرادنیگو
فلج زوج ۳ ایدیوپاتیک
افزایش فشار داخل جمجمه
اسکلروز مولتیپل
میاستنی گراویس
میگرن افتالموپلژیک
بیماری التهابی کره چشم
تومور کره چشم
تروما به کره چشم

حرکت چشم

نیستاگاموس

نیستاگاموس یک حرکت تکراری ریتمیک غیرارادی در چشم است که حداقل یک فاز آهسته دارد. در حالت پاندولی هر دو فاز آهسته هستند.

نیستاگاموس فیزیولوژیک

حرکات تکراری چشم با دامنه کم و فرکانس بالا در افراد نرمالی که به شکل ثابت به یک طرف نگاه می کنند رخ می دهند.

unnamed 1

نیستاگاموس مادرزادی

اگرچه این نیستاگاموس در هنگام تولد وجود دارد اما معمولا مورد توجه قرار نمی گیرد و به همین دلیل با انواع اکتسابی اشتباه می گردد. این نیستاگاموس معمولا افقی است و فیکس شدن بر روی یک شی آن را افزایش می دهد. این نیستاگاموس گاه با حرکات دوره ای سر همراه است.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر بخشنده

هیدروسفالی

رشد دور سر کودکان

دور سر کودک حین تولد را می دانید؟

بسیاری از والدین دور سر نوزاد خود را با یکدیگر مقایسه می کنند و وقتی دور سر نوزادشان کمتر یا بیشتر باشد نگران می شوند. حال آنکه اندازه دور سر کودک به سن بارداری نوزاد حین تولد بستگی دارد. به طوری که اگر مادر دوره بارداری کامل نه ماهه را طی کرده باشد، اندازه دور سر کودک حدود ۳۳ تا ۳۵ سانتی متر خواهد بود و درحالیکه با بارداری پیش از موعد و تولد نوزاد نارس دور سر کودک حدود ۳۲ و یا کمتر می باشد.

هیدروسفالی

رشد دور سر کودک بعد از تولد چگونه است؟

رشد دور سر کودک در شیرخوارگی بسیار سریع رخ می دهد. در طی یک سال اول دور سر کودک ۱۲ سانتی متر رشد می کند که ۹ سانتی متر آن مربوط به ۶ ماه اول و ۳ سانتی متر آن در ۶ ماهه دوم سال اول عمر اتفاق می افتد. پس دور سر کودک باید براساس سن بارداری و سن او محاسبه شود. میزان رشد دور سر کودک به این صورت است که در سه ماهه اول ماهی ۲ سانتی ‌متر به دور سر کودک اضافه می شود. در سه ماهه دوم ماهی یک سانتی ‌متر و در شش ماهگی تا یک سالگی، هر ماه نیم سانتی ‌متر به دور سر کودک اضافه می‌شود.

میکروسفالی و ماکروسفالی

اختلال در رشد دور سر کودک چه نام دارد؟

اگر رشد دور سر کودک کمتر از سیر طبیعی باشد، به آن میکروسفالی گفته می شود. دور سر کوچک، یا میکروسفالی یعنی کوچک بودن اندازه سر در کودکان نسبت به میانگین طبیعی نرمال در آن سن. در میکروسفالی مغز به اندازه کافی رشد نمی کند. دور سر کوچک یک بیماری نیست، اما یکی از علائم مهم ابتلا به بیماری‌های دیگر است. بیماری میکروسفالی یک اختلال نادری است و در ۱ مورد از ۶۲۰۰ تا ۸۵۰۰ تولد زنده اتفاق می‌افتد.

هیدروسفالی

علت کم بودن رشد دور سر کودک یا میکروسفالی چیست؟

دور سر کوچک یا میکروسفالی علتهای متعددی دارد که شامل عوامل ارثی و محیطی می شوند. درصورت بروز نقص در یک نوع ژنی که در رشد و تحول سلول‌های عصبی نقش اساسی دارد میکروسفالی ایجاد می شود. بالا بودن سطح فنیل آلانین در مادری که به صورت مغلوب، ژن ابتلا به بیماری فنیل کتونوری را داراست و علامت دیگری از این بیماری ندارد؛ موجب بروز میکروسفالی در جنین می شود که ابتلا به این بیماری همراه با عقب ماندگی ذهنی است. عوامل دیگری مانند تماس جنین با اشعه ایکس، داروهای مورد استفاده مادر مانند کورتون و عفونتهای ویروسی مادر همچون آبله مرغان و سرخک می تواند موجب بروز میکروسفالی در نوزاد شود.

دور سر کوچک یا میکروسفالی می‌تواند باعث ناتوانی وسیع گفتاری و حرکتی شود. کودکان مبتلا به دور سر کوچک بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های عصبی دیگر مانند صرع، فلج مغزی، عقب ماندگی ذهنی و ناتوانیهای بینایی و شنوایی قرار می گیرند. در بررسی های دانشمندان آمده است که حدود ۴۵ درصد کودکان مبتلا به میکروسفالی دچار صرع

، حدود ۲۰ درصد آنها دچار فلج مغزی و حدود ۵۰ درصد این بیماران دچار عقب ماندگی ذهنی هستند.

میکروسفالی و ماکروسفالی

علت افزایش رشد دور سر کودک چیست؟

وقتی بر اساس جدول استاندارد، دور سر کودک بیش از ۲ انحراف معیار بالای حد متوسط برای همان سن، جنس و نژاد باشد، می گوییم این کودک ماکروسفالی دارد. تقریباً ۲ درصد جمعیت طبیعی، ماکروسفالی دارند ولیکن یافته غیرطبیعی در مغزشان یافت نمی شود.  به عبارتی بزرگی اندازه دور سر کودک می‌تواند به شکل یک صفت ارثی از سوی پدر و مادر به فرزندان منتقل شود. علل دیگر ماکروسفالی شامل خونریزی یا توده داخل مغزی، تجمع مایع داخل مغزی، عفونت های مغزی، تجمع خون در پرده‌های مغزی، ضخیم شدن استخوان‌های جمجمه یا ذخیره غیرطبیعی مواد چربی یا موکوپلی ساکارید در مغز، کم کاری تیرویید، کمبود ویتامین D و بیماریهای ارثی و ژنتیک علل بزرگی دور سر کودک هستند.

هیدروسفالی

در اختلال اندازه دور سر کودک چه ارزیابی باید انجام شود؟

روند تشخیص اختلال اندازه دور سر کودک به این صورت است که پس از آزمایش فیزیکی و ارزیابی محیط دور سر، سابقه پزشکی خانوادگی و اندازه سر والدین را می‌سنجند و نمودار رشد سر در طول زمان را تهیه می‌کنند. پزشک اعصاب کودکان نیز می‌تواند برای ارزیابی وجود یا دلیل تاخیر در رشد از سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری)، MRI (تصویر برداری با رزونانس مغناطیسی) یا آزمایش خون استفاده نمایند. سی تی اسکن و MRI نیز اطلاعاتی در خصوص وجود عفونت در رحم که ممکن است باعث تغییرات ساختاری مغز شده باشد، در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده 

ضعف عضلانی در کودکان

مرکز بیماری عصب عضله

بیماری عصب و عضله یا بیماری نوروماسکولار همان طور که از نام آن مشخص است شامل اختلالات رشته های عصبی و عضلات بدن می باشد.رشته های عصبی و عضلات بدن جزو سیستم اعصاب محیطی می باشند که در اختلال آنها سیستم عصبی مرکزی مغز و نخاع سالم و بی نقص می باشند.  بیماری عصب و عضله بر اساس مکانیسم بروز بیماری، سن بروز، نوع وراثت و سیر پیشرفت بیماری به چند نوع تقسیم می شود: ۱- بیماری عضلانی یا میوپاتی، ۲- بیماری رشته های عصبی یا نوروپاتی، ۳- بیماری محل اتصال عصب و عضله یا نوروماسکولار.

ضعف عضلانی در کودکان

آیا بیماری عصب و عضله شایع است؟

بیش از ۱۵۰ نوع از انواع بیماری عصب و عضله وجود دارد که در کشور ما که بیش از ۳۰ تا ۴۰ درصد فرزندان حاصل ازدواج فامیلی هستند، شیوع این بیماری در حال افزایش است. میزان شیوع انواع مختلف بیماری عصب و عضله از انواع بسیار نادر مانند دیستروفی اوکلوفارنژیال با شیوع ۰/۱ در ۱۰۰۰۰۰ تا بیماری سندرم بعد از فلج اطفال با شیوع ۶۰ در ۱۰۰۰۰۰ نفر متفاوت می باشد.

ضعف عضلانی در کودکان

بیماری عضلات بدن یا میوپاتی چیست؟

میوپاتی ها دسته ای از بیماریهای عضلانی می باشند که معمولا با ضعف در عضلات نزدیک به تنه مثل عضلات ناحیه لگن و بازو وتظاهر پیدا می کنند. میوپاتی انواع مختلفی دارد که به صورت ارثی ویا در اثر اختلال متابولیک، اختلال در غدد درون ریز، عفونتها، بیماریهای بافت همبند، مواد سمی یا ثانویه به عوامل دیگر ایجاد می شود. از معروفترین میوپاتی های ارثی دیستروفی عضلانی دوشن می باشد. گاه میوپاتی بعد از ابتلا به التهاب عضلانی ایجاد می شود که به این نوع میوپاتی التهابی یا میوزیت گفته می شود. علایم شایع بیماری میوپاتی، خستگی سریع تر نسبت به افراد طبیعی، ضعف و آتروفی عضلانی، دفورمیتی یا تغییر شکل در اندام و ستون فقرات و درد و گرفتگی های عضلانی می باشند.

گیلن باره

نوروپاتی ها چه بیماری هستند؟

سیستم اعصاب محیطی شامل رشته های عصبی حسی و حرکتی هستند که حس اندام ها را به سیستم اعصاب مرکزی شامل مغز و نخاع می رسانند و دستورات حرکتی مغز و نخاع را به کل بدن می رسانند. نوروپاتی یعنی آسیب و ضایعه در سیستم اعصاب محیطی بدن که با علایم ضعف اندام، بی حسی یا درد در دست یا پا ظاهر می شود. نوروپاتی علل مختلفی مانند آسیب ضربه ای یا تروما، عفونت ها، بیماری های متابولیک و بیماری های ژنتیک دارد. شایع ترین بیماری نوروپاتی اکتسابی بیماری گیلن باره است. دو نوع شایع نوروپاتی ارثی شامل بیماری اس ام ای SMA  و بیماری شارکو ماری توث می باشد. علایم عمده نوروپاتی، ضعف عضلانی پیشرونده در عضلات تحتانی پاها، اختلال و مشکلات خفیف تا متوسط حسی، کاهش یا از دست دادن رفلکس های وتری اندام تحتانی و افزایش گودی کف پاها هستند.

ضعف عضلانی در کودکان

میاستنی گراویس جزو کدام گروه از بیماری عصب عضله است؟

بعضی از انواع بیماری عصب و عضله به علت اختلال در ناحیه تماس عصبی ماهیچه‌ای ایجاد می‌شوند. کاهش میزان استیل کولین به علت اشکال در آزاد کردن آن، اختلال در ساختمان طبیعی چین‌های پس سیناپسی و یا اشکال در گیرنده‌های استیل کولین از جمله عوامل ایجاد بیماری‌های مریوط به ناحیه تماس عصبی عضلانی محسوب می‌شوند. بیماری‌ میاستنی گراویس به دلیل اختلال در ناحیه تماس عصبی عضلانی ایجاد می‌شوند.ضعف عضلانی و خستگی زودرس در عضلات اسکلتی از علایم مهم این بیماری‌ می باشد.

1-1-دیستروفی عضلانی

خدمات مرکز بیماری عصب عضله را می شناسید؟

مرکز مغز و اعصاب کودکان ایران زیر نظر دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان و فلوشیپ عصبی عضلانی از ژاپن جهت تشخیص و درمان بیماری های مغز و اعصاب کودکان از سال ۱۳۹۳ راه اندازی شده است. مغز و اعصاب کودکان از زیرشاخه های رشته کودکان است که به سلامت و اختلالات سیستم اعصاب کودکان می پردازد. بسیاری از انواع بیماریهای مادرزادی و اکتسابی کودکان با درگیری های مغزی و نخاعی (دستگاه عصبی مرکزی) یا درگیری سیستم اعصاب محیطی و یا حیطه عصبی عضلانی (نوروماسکولار) می باشد. در مرکز فوق تخصصی مغز و اعصاب کودکان خدمات مرتبط با پیشگیری، تشخیص ، درمان و پیگیری بیماری های مغز و اعصاب کودکان ارائه می شود.

 

خدمات مرکز بیماری عصب عضله:

انجام نوار عصب و عضله کودکان

انجام نوار عضله در ضعف عضلانی کودکان

معاینه و تشخیص انواع نوروپاتی کودکان مانند SMA

معاینه و تشخیص انواع میوپاتی کودکان مانند  دیستروفی دوشن

درمان بیماری خودایمنی مانند Multiple Sclerosis) MS)

آنالیز و تشخیص ژنتیک بیماری های ژنتیک اعصاب کودکان

بیوپسی عضله جهت تشخیص بیماری های عصبی عضلانی

سلول درمانی در بیماری های مغز و اعصاب کودکان

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده

 

 

هیدروسفالی

اندازه دورسر کودک

دور سر کودک حین تولد را می دانید؟

بسیاری از والدین دور سر نوزاد خود را با یکدیگر مقایسه می کنند و وقتی دور سر نوزادشان کمتر یا بیشتر باشد نگران می شوند. حال آنکه اندازه دور سر کودک به سن بارداری نوزاد حین تولد بستگی دارد. به طوری که اگر مادر دوره بارداری کامل نه ماهه را طی کرده باشد، اندازه دور سر کودک حدود ۳۳ تا ۳۵ سانتی متر خواهد بود و درحالیکه با بارداری پیش از موعد و تولد نوزاد نارس دور سر کودک حدود ۳۲ و یا کمتر می باشد

هیدروسفالی

رشد دور سر کودک بعد از تولد چگونه است؟

رشد دور سر کودک در شیرخوارگی بسیار سریع رخ می دهد. در طی یک سال اول دور سر کودک ۱۲ سانتی متر رشد می کند که ۹ سانتی متر آن مربوط به ۶ ماه اول و ۳ سانتی متر آن در ۶ ماهه دوم سال اول عمر اتفاق می افتد. پس دور سر کودک باید براساس سن بارداری و سن او محاسبه شود. میزان رشد دور سر کودک به این صورت است که در سه ماهه اول ماهی ۲ سانتی ‌متر به دور سر کودک اضافه می شود. در سه ماهه دوم ماهی یک سانتی ‌متر و در شش ماهگی تا یک سالگی، هر ماه نیم سانتی ‌متر به دور سر کودک اضافه می‌شود.خواب کودکان3

اختلال در رشد دور سر کودک چه نام دارد؟

اگر رشد دور سر کودک کمتر از سیر طبیعی باشد، به آن میکروسفالی گفته می شود. دور سر کوچک، یا میکروسفالی یعنی کوچک بودن اندازه سر در کودکان نسبت به میانگین طبیعی نرمال در آن سن. در میکروسفالی مغز به اندازه کافی رشد نمی کند. دور سر کوچک یک بیماری نیست، اما یکی از علائم مهم ابتلا به بیماری‌های دیگر است. بیماری میکروسفالی یک اختلال نادری است و در ۱ مورد از ۶۲۰۰ تا ۸۵۰۰ تولد زنده اتفاق می‌افتد.

 سندرم شیرخوار شل چیست؟

علت کم بودن رشد دور سر کودک یا میکروسفالی چیست؟

دور سر کوچک یا میکروسفالی علتهای متعددی دارد که شامل عوامل ارثی و محیطی می شوند. درصورت بروز نقص در یک نوع ژنی که در رشد و تحول سلول‌های عصبی نقش اساسی دارد میکروسفالی ایجاد می شود. بالا بودن سطح فنیل آلانین در مادری که به صورت مغلوب، ژن ابتلا به بیماری فنیل کتونوری را داراست و علامت دیگری از این بیماری ندارد؛ موجب بروز میکروسفالی در جنین می شود که ابتلا به این بیماری همراه با عقب ماندگی ذهنی است. عوامل دیگری مانند تماس جنین با اشعه ایکس، داروهای مورد استفاده مادر مانند کورتون و عفونتهای ویروسی مادر همچون آبله مرغان و سرخک می تواند موجب بروز میکروسفالی در نوزاد شود.

دور سر کوچک یا میکروسفالی می‌تواند باعث ناتوانی وسیع گفتاری و حرکتی شود. کودکان مبتلا به دور سر کوچک بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های عصبی دیگر مانند صرع، فلج مغزی، عقب ماندگی ذهنی و ناتوانیهای بینایی و شنوایی قرار می گیرند. در بررسی های دانشمندان آمده است که حدود ۴۵ درصد کودکان مبتلا به میکروسفالی دچار صرع، حدود ۲۰ درصد آنها دچار فلج مغزی و حدود ۵۰ درصد این بیماران دچار عقب ماندگی ذهنی هستند.

نوزاد شیرخوار

علت افزایش رشد دور سر کودک چیست؟

وقتی بر اساس جدول استاندارد، دور سر کودک بیش از ۲ انحراف معیار بالای حد متوسط برای همان سن، جنس و نژاد باشد، می گوییم این کودک ماکروسفالی دارد. تقریباً ۲ درصد جمعیت طبیعی، ماکروسفالی دارند ولیکن یافته غیرطبیعی در مغزشان یافت نمی شود.  به عبارتی بزرگی اندازه دور سر کودک می‌تواند به شکل یک صفت ارثی از سوی پدر و مادر به فرزندان منتقل شود. علل دیگر ماکروسفالی شامل خونریزی یا توده داخل مغزی، تجمع مایع داخل مغزی، عفونت های مغزی، تجمع خون در پرده‌های مغزی، ضخیم شدن استخوان‌های جمجمه یا ذخیره غیرطبیعی مواد چربی یا موکوپلی ساکارید در مغز، کم کاری تیرویید، کمبود ویتامین D و بیماریهای ارثی و ژنتیک علل بزرگی دور سر کودک هستند.

هیدروسفالی

در اختلال اندازه دور سر کودک چه ارزیابی باید انجام شود؟

روند تشخیص اختلال اندازه دور سر کودک به این صورت است که پس از آزمایش فیزیکی و ارزیابی محیط دور سر، سابقه پزشکی خانوادگی و اندازه سر والدین را می‌سنجند و نمودار رشد سر در طول زمان را تهیه می‌کنند. پزشک اعصاب کودکان نیز می‌تواند برای ارزیابی وجود یا دلیل تاخیر در رشد از سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری)، MRI (تصویر برداری با رزونانس مغناطیسی) یا آزمایش خون استفاده نمایند. سی تی اسکن و MRI نیز اطلاعاتی در خصوص وجود عفونت در رحم که ممکن است باعث تغییرات ساختاری مغز شده باشد، در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

گیلن باره

مرکز نوار عصب و عضله

نوار عصب عضله چیست؟

در بدن انسان دو سیستم عصبی وجود دارد، سیستم اعصاب مرکزی و سیستم اعصاب محیطی. سیستم اعصاب مرکزی شامل مغز و نخاع است که مرکز فهم و پردازش گیرنده های حسی بدن و تصمیم گیرنده پاسخ های اندامها هستند. سیستم اعصاب محیطی شامل رشته های عصبی و عضلات بدن هستند که فرمانهای مغز و نخاع را اجرا می کنند. ارتباط میان مغز و نخاع و سیستم اعصاب محیطی توسط پیامهای الکتریکی انجام می شود. انتقال پیامهایی مانند احساسات بدن حس گرما، سرما، درد، لمس، دیدن، شنیدن، چشیدن و نیز پیامهای حرکتی به اندامها همگی توسط پیامهای الکتریکی انجام می شود مانند یک سیم برق.

نوار عصب و عضله

وقتی به اعصاب یا عضلات بدن آسیبی وارد شود و یا عملکرد آنها دچار اختلال گردد، سرعت یا شدت پیامهای الکتریکی کاهش یافته و یا نارسایی پیدا می کند که شناسایی آن برای تشخیص و درمان کمک کننده است. نوار عصب عضله روشی است که اختلالات و نارسایی سیستم اعصاب محیطی شامل رشته های عصبی و عضلات بدن را می سنجد. نوار عصب عضله خود دو بخش دارد.

نوار عصب و عضله

نوار عصب یا NCV مخفف اندازه گیری سرعت هدایت عصبی یا Nerve Conduction Velocity است. در نوار عصب میزان شدت و سرعت پیامهای الکتریکی را در طول یک عصب نشان می دهد. نوار عضله یا EMG که مخفف Electromyography است. در نوار عضله با استفاده از سوزن ریزی که مستقیما به عضله وارد می شود فعالیتهای الکتریکی عضله را ثبت می کنیم. نوار EMG میزان فعالیت الکتریکی عضلات بدن و نیز سلامت عصبی که وارد آن عضله می شود را ارزیابی و ثبت می کند.

نوار عصب و عضله

چند نوع بیماری در مرکز نوار عصب عضله تشخیص داده می شود؟

بیماری هایی که در مرکز نوار عصب عضله تشخیص داده می شود عبارت است از: نوروپاتی، میوپاتی و بیماری نوروماسکولار. البته این بیماری ها گاه با یکدیگر همپوشانی هایی هم دارند. نوروپاتی به معنای ضایعه و آسیب رشته های عصبی محیطی است. میوپاتی اختلال و بیماری در بافت عضلات بدن می باشد. به بیماری ها و اختلال در محل اتصال رشته های عصبی و عضلات بدن نیز بیماری عصبی عضلانی یا نوروماسکولار گفته می شود.

میوپاتی

شایعترین نوروپاتی های مراجعه کننده به مرکز نوار عصب عضله کدامند؟

علت بروز نوروپاتی مختلف و متفاوت بوده مانند آسیب ضربه ای یا تروما، عفونت های گوناگون، بیماری متابولیک و انواع بیماری های ژنتیک می باشد. بیماری گیلن باره، بیماری آتروفی عضلانی نخاعی یا بیماری SMA، بیماری شارکو ماری توث و نورپاتی دیابتی شایعترین نوروپاتی های تشخیص داده شده در مرکز نوار عصب عضله می باشند. بیماری گیلن باره یک اختلال اکتسابی و بسیار نادر می باشد ، که در نتیجه حمله سیستم ایمنی بدن به اعصاب محیطی ایجاد می شود و به دنبال این حمله احساس ضعف در ماهیچه ها، بی حسی، گزگز و گاهی اوقات فلجی دیده می شود.

میوپاتی

بیماری SMA یک بیماری ژنتیک بوده و به علت جهش ژنتیک در ژن SMN واقع در بازوی بلند کروموزوم پنج بروز می کند. علائم این بیماری به صورت ضعف عضلانی در اندامهای بدن بخصوص بیشتر در اندام تحتانی و تحلیل و آتروفی عضلات بدن است. این بیماری بر اساس شدت حذف ژنی و زمان بروز علائم بالینی به سه گروه SMA تیپ یک(شروع علائم از بدو تولد تا ۶ ماهگی)، SMA تیپ دو(شروع علائم از ۶ ماهگی تا ۱۸ ماهگی) و SMA تیپ سه (شروع علائم بعد از ۱۸ ماهگی) تقسیم بندی می شود.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان

بیماری شارکو ماری توث یا Charcot-Marie-Tooth بیماری ژنتیک دیگری است که جزو انواع شایع نوروپاتی محسوب می شود. بیماری شارکو-ماری-توث شایعترین نوع نوروپاتی ارثی است که با علایم ضعف عضلانی پیشرونده در عضلات تحتانی پاها، اختلال و مشکلات خفیف تا متوسط حسی، کاهش یا از دست دادن رفلکس های وتری اندام تحتانی و افزایش گودی کف پاها یا High Arched Feet ظاهر می شود.

میوپاتی

چند نوع میوپاتی شایع در مرکز نوار عصب عضله می شناسید؟

شایعترین بیماری عضلانی یا میوپاتی که در مرکز نوار عصب عضله تشخیص داده می شود، بیماری دیستروفی عضلانی دوشن می باشد. دیستروفی عضلانی دوشن یک بیماری ژنتیک بوده که در پسرها دیده می شود. علت بروز بیماری دیستروفی دوشن نقص ژنتیک در ژن دیستروفین به عنوان بزرگترین ژن بدن می باشد. در دیستروفی دوشن ضعف عضلانی اندام تحتانی بخصوص عضلات کمربند لگنی و عضله چهارسر ران، برجستگی عضله پشت ساق پا و افزایش بیش از ده برابری در آنزیم عضلانی CPK نمای بارز بیماری است.

بیماری CP

بیماری شایع دیگری که در مرکز نوار عصب عضله تشخیص داده می شود، التهاب عضلانی یا میوپاتی التهابی است. التهاب عضلانی، میوپاتی التهابی یا میوزیت به معنای حمله سلولهای التهابی به ماهیچه های بدن است. بیماری های التهابی با زمینه خودایمنی که باعث ایجاد التهاب سراسر بدن می شوند، روی عضلات نیز موثرند و میوپاتی التهابی ایجاد می کنند. مهمترین علامت میوپاتی التهابی ضعف و ناتوانی عضلات است. همچنین علایم مهم دیگر التهاب عضلانی بروز درد در عضلات و تشدید آن با فعالیت بدنی، سخت قورت دادن غذا، ضایعات پوستی، خستگی و مشکل در تنفس است.

نوارعصب و عضله

آیا نوار عصب عضله عوارض دارد؟

در مرکز نوار عصب عضله کلیه اقدامات تشخیصی شامل نوار عصب و نوار عضله توسط دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان انجام می شود. دکتر محمدکاظم بخشنده با گذراندن دوره فلوشیپ فوق تخصصی بیماری عصبی عضلانی یا نوروماسکولار در مرکز مغز و اعصاب ژاپن، مهارت کافی برای انجام نوار عصب عضله دارند. نوار عصب عضله یک اقدام تشخیصی غیرتهاجمی بوده و جز سوزش و درد مختصر در محل انجام نوار عضله عوارض دیگری ندارد.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان
کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکترمحمدکاظم بخشنده

رابطه گوشی و سردرد

رابطه گوشی و سردرد

آیا استفاده از گوشی های همراه ، تبلت و …سردرد به همرا ه دارد ؟

اگر فکر می کنید که گوشی باعث سردرد می شود قطعا درست فکر کرده اید.در این مجال سعی میکنیم عامل بسیاری از سر دردها در کودکان استفاده نادرست و نا صحیح از گوشی های موبایل است.
ضررهای تلفن همراه از وقتی مورد توجه متخصصان و پزشکان قرار گرفت که فردی در شهر فلوریدای آمریکا در سال ۱۹۳۹ گرفتار سردرد و به تبع ان تومور مغزی شد و از همسرش که دارای تلفن همراه بود شکایت کرد .

گوشی و سردرد

براساس مطالعات صورت گرفته ،عواملی که درارتباط با بروز سر درد و استفاده از گوشی های موبایل هستند به طور اختصار در چهار حیطه ذیل مورد بحث و بررسی قرار می گیرند :
۱-.بسیاری از متخصصان بر این باورند که تداخلات بی سیم در اثر استفاده ی طولانی مدت از تلفن همراه گلوکز مغز را مرف می کند . کاهش گلوکز مغز خود عامل ایجاد سردرد در بسیاری از کودکان است.
۲- همچنین این متخصصان به قطعیت اعلام کردند که ۵۰ دقیقه مکالمه با تلفن همراه می تواند سلول های مغزی را در منطقه ای که به گوشی نزدیک تر است تغییر بدهد .و این بواسطه ی تشعشعات ضعیف الکترو مغناطیسی تلفن های همراه است.
به طور کلی باید گفت که قدرت تشعشعات موبایل ۲ وات است . این تشعشعاتبه دلیل اینکه فرکانس ماکرو ویو است ،زمانی که در مجاورت بدن قرار گیرد ایجاد حرارت اضافی در سلول ها میکند . گرمای حاصل از این تشعشعات بسیار یاز مراکز بدن از جمله مغز و قلب را درگیر میکند که این خود با عث ایجاد درد های مزمن در بدن به ویژه سر است.

رابطه گوشی و سردرد

پژوهشگران دانشگاه امیر کبیر اعلام کردند که استفاده از گوشی همراه از حدود ۲۰ دقیقه به بالا می تواند با افزایش تدریجی حرارت بافت های مغزی سبب ایجاد تغییرا تفیزیولوژیک در مغز و حتی کاهش شنوای شود. این مطالعات نشان داد که میزان جذب امواجی که از گوشی همراه به سمت گوش می آید با توجه به فاصله تلفن از گوش و فرکانس موج متفاوت است . اما بیش از ۰ درصد امواج توسط بافت جمجمه و مغز جذب شده و به شکل انرژی حرارتی در می آید. بر این اساس دانشمندان اعلام کرده اند که احتمال ابتلا به تومور و سردرد در همان سمت از مغز که عموما در مجاورت بیشتر امواج است بین ۴۰ تا ۲۷۰ درصد افزایش یافته است.

۳ -.یکی دیگر از مواردی که باعث ایجاد سردرد در کودکان می شود حالات نشستن و میزان نشستن در هنگام استفاده از گوشی هاست که خود باعث اسپاسم عضلات در ناحیه گردن ، سر ، کمر و پهلو ها می شود که در صورت عدم درمان توسط پزشک معالج عوارض جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت.
اسپاسم عضلات در اصل به نحوه نشستن ، خوابیدن ، ایستادن و در کل به فرم حالت بدن در هنگام استفاده ارتباط دارد که حتی در حالت صحیح بدن به دلیل قرار گرفتن بد ن در طولانی مدت در یک وضعیت ثابت باعث بروز درد های شدیدی در نواحی درگیر از جمله سر می شود.

رابطه گوشی و سردرد

۴- از عوامل دیگر بروز سردرد در کودکان نور آبی است . این نور که از صفحه ی موبایل و تلویزیون و تبلت ساطع می شود به یکی از عمیقترین بخش های مغز ( شبکیه ) آسیب می زند که این خود عامل بسیاری از سردردهاست .
۵- از موارد دیگر سردرد ها در استفاده ی کودکان از گوشی ها و تبلت ها ، خستگی و فشار ناشی از نگاه کردن مداوم به صفحه نمایش است .که این خود باعث خشکی چشم و سردرد در کودکان می شود.

رابطه گوشی و سردرد

وپیشنهاد چند نکته ضروری جهت استفاده از این فناوری جهت ارتقای بهداشت روانی و جسمی کودکان:

۱-ایجاد مالکیت:
همیشه و در هر مکان و زمانی هم کودک و هم شما باید بدانید که مالکیت موبایل و یا تبلنت با شما است . یعنی کودک باید بداند که فقط با جلب نظر شماست که می تواند از گوشی استفاده کند.
تلفن همراه باید در زمان شام از کودک گرفته شود.

۲-مدیریت زمان:
کودک باید بداند و بپذیرد که در زمان های خاص تعیین شده از طرف شما حق استفاده از گوشی را دارد .پس برای جلوگیری از بی انظباطی زمان حتما برنامه یزی کنید و هم خود و هم دیگران را ملزم به رعایت کنید.

۳-محدود کردن استفاده از تلفن همراه به ویژه در هنگام انجام تکالیف:
والدین باید قوانینی برای استفاده کودک از موبایل وضع کنند و کودک باید موظف به اجرای آن باشد. برای نمونه تا تکالیف مدرسه تکمیل نشود استفاده از موبایل ممنوع است. استفاده تلفن همراه هنگام انجام تکالیف مدرسه عملکرد حافظه، یادگیری و عملکرد شناختی کودک را کاهش می دهد

۴-استفاده از تلفن همراه پیش از خواب ممنوع:
اینکه استفاده از تلفن همراه پیش از خواب ممنوع است را به عنوان قانون در خانه وضع کنید و خود نیز به اجرای آن اهمیت دهید.
تلفن همراه نباید هنگام خواب در اتاق خواب کودک قرار داشته باشد: دستگاه تلفن همراه باید هنگام خواب در خارج از اتاق کودک نگهداری شود تا کودک برای استفاده از آن برای ارسال پیام، خواندن پیام، بازی کردن و غیره وسوسه نشود.

خواب کودکان

 

و نکته آخر اینکه : استفاده از فناوریهای روزدنیا بسیارارزشمند است و زیبا ، به شرط اینکه لزوم و راه استفادهاز این فناوری را به خوبی بیاموزیم و به دیگران انتقال دهیم تا جلوی بسیاری از آسیب ها و زیا نها گرفته شود.

دکتر محمدکاظم بخشنده  فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار از ژاپن

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده 

 

ژنتیک کودکان

ژنتیک در مغز و اعصاب کودکان

ساختار ژنتیک بدن انسان چگونه تشکیل می شود؟

در ساختار بدن انسان مجموعه پیچیده ای به نام DNA وجود دارد که محل جایگزینی آن در هسته سلول های بدن انسان است و از یک نسل به نسل دیگر منتقل می شود. DNA حاوی رمزها و اطلاعات مورد نیاز برای تولید پروتئین های بدن هستند که به این رمزها ژن گفته می شود. در داخل ژن های بدن انسان رمزهایی متشکل از نوکلئوتیدهای آدنوزین، سیتوزین، تیمیدین و گوانین وجود دارد که هر سه نوکلئوتید حاوی یک رمز یا کدون برای تولید اجزای پروتئین های بدن به نام اسیدآمینه می باشد. در انسان از هر یک از والدین یک آلل حاوی یک نسخه از DNA هر یک از والدین به کودک به ارث می رسد.

ژنتیک کودکان

نقص یا جهش ژنتیک چیست؟

ژن ها که حاوی رمز یا کدون تعیین کننده اسیدهای آمینه بدن و سازنده پروتئین های بدن ما هستند، گاه دچار تغییر جزئی یا کلی در اجزای خود یعنی در نوکلئوتیدهای خود می شوند. به هر نوع تغییر در نوکلئوتیدهای ژن های بدن انسان موتاسیون Mutation یا جهش ژنتیک گفته می شود. جهش ها نقص در ساختار ژنتیک هستند که به انواع مختلفی مانند حذف ژنی، دوپلیکاسیون ژنی، جهش نقطه ای و یا جهش Frame Shift طبقه بندی می شوند. وقتی جهش ژنی ایجاد می شود، در ساختمان پروتئین حاصل از این نقص ژنتیکی نیز نقص در ساختمان و یا اشکال در عملکرد ایجاد می شود که در نهایت موجب بروز انواع بیماری می شود.

در هر فرد برای اینکه یک بیماری ژنتیک در یک کودک ظاهر شود، نوع توارث ژنتیک در آن بیماری بسیار مهم است. بیماری های ژنتیک از نظر نوع الگوی وراثتی به انواع غالب و مغلوب طبقه بندی می شوند. در الگوی توارث غالب که در خانواده ای با یک فرد مبتلای قبلی تظاهر می یابد، وجود یک آلل حاوی یک نقص ژنتیک از هر یک از والدین موجب بروز بیماری در فرزندشان می شود. حال آنکه در الگوی مغلوب که اغلب در فرزندان والدینی که با یکدیگر نسبت فامیلی دارند اتفاق می افتد، حتما باید دو آلل حاوی جهش ژنتیک از هر دو والدین در کودک باشد تا بیماری ژنتیک بروز کند.

ژنتیک در کودکان

آیا زمینه ژنتیک در مغز و اعصاب کودکان موجب بیماری می شود؟

بیش از سی هزار ژن در بدن انسان شناخته شده است و در حدود پنجاه درصد از آنها در سلول های مغزی و سیستم اعصاب انسان فعالیت عملکردی دارند. بین نقص ژنتیک و بیماری های مغز و اعصاب کودکان ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. یکی از انواع شایع بیماری های ژنتیک مغز و اعصاب کودکان، بیماری متابولیک است که به علت اشکالات و جهش های ژنتیک بروز می کند.

اختلال متابولیک به معنای نقص در انتقال دهنده های شیمیایی و یا کمبود و یا کاهش آنزیم های مهم در عملکرد متابولیسم بدن می باشد. بیماری متابولیک در کودکان از نظر زمان شروع علائم بالینی متفاوت هستند. در بیشتر موارد بیماری متابولیک در کودکان با فاصله کمی بعد از تولد و یا در دوران شیرخوارگی بروز می کند. وقتی یک کودک علائمی مانند بی حالی، شلی یا هیپوتونی، بی قراری شدید، تشنج بدون علت، تحریک پذیری و یا اختلال در رشد و تغذیه داشته باشد و والدین نسبت فامیلی داشته باشند، بررسی کامل از نظر احتمال بیماری متابولیکی ضروری است.

سندرم داون در کودکان

بیماری نورودژنراتیو چیست؟

در سیر تکاملی کودکان گاه کودک تکامل اولیه حرکتی و ذهنی خوبی دارد ولی بعد از رسیدن به سن خاصی به علت اختلال نورودژنراتیو دچار از دست دادن تکامل خود و یا به اصطلاح پسرفت تکاملی می گردد. پسرفت تکاملی یا Regression یعنی اینکه مثلاً کودک قبلاً می توانسته راه برود و اکنون توانایی رله رفتن را از دست داده است و این به مفهوم وجود یک نوع بیماری ژنتیک مغز و اعصاب کودکان به نام بیماری نورودژنراتیو است. اغلب بیماری های نورودژنراتیو در فرزندان والدین فامیل اتفاق می افتد و در بیشتر موارد درمان خاصی برای این نوع از بیماری های مغز و اعصاب کودکان وجود ندارد.

کودکی در چمن زار

پیشگیری از انواع بیماری ژنتیک مغز و اعصاب کودکان چگونه است؟

اغلب بیماری های ژنتیک مغز و اعصاب کودکان درمان خاص و ویژه ای ندارند. همچنین علائم بالینی و تظاهرات این نوع بیماری ها نیز بسیار وحشتناک و خطرناک است. به همین علت بهترین روش برای جلوگیری از انتشار انواع بیماری های ژنتیک مغز و اعصاب کودکان استفاده از روش های پیشگیری از این نوع امراض می باشد. امروزه روش هایی به نام Next Generation Sequencing یا NGS وجود دارد که با انجام غربالگری و با تشخیص نوع جهش ژنتیک قبل از پایان دوره سه ماهگی اول بارداری قادر به تشخیص نوع نقص ژنتیک در جنین و پیشگیری از تولد کودک مبتلا به بیماری ژنتیک مغز و اعصاب کودکان می باشد.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده

گاباپانتین

داروی گاباپنتین

شکل و دسته دارویی

داروی گاباپنتین در سال ۱۹۹۴ به وسیله اداره دارو و غذای آمریکا (FDA) برای درمان صرع پارشیال تأیید شد. هم‌اکنون برخی از پزشکان از این دارو برای پیش‌گیری از سردرد میگرنی، درمان نیستاگاموس و نیز کاهش دردهای نوروپاتیک (عصبی) استفاده می‌کنند. برخی معتقدند که در اختلالات دو قطبی نیز می‌توان از این دارو استفاده کرد؛ اگر چه در این مورد هنوز اتفاق نظر وجود ندارد. این دارو به شکل کپسول ۱۰۰ و ۳۰۰ میلی گرم تولید می شود.

گاباپانتین

مقدار و نحوه مصرف

این دارو معمولا برای اثر ضد صرعی در کودکان توسط پزشکان فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان تجویز می شود. در کودکان ۱ الی ۳ سال معمولا دوز اولیه در محدوده ۱۰ الی ۱۵ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بیمار در روز می باشد که به صورت سه دوز تقسیم می گردد. دوز موثر پس از یک دوره تقریبا سه روزه تعیین می شود.
در کودکان ۳ و ۴ سال دوز موثر ۴۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز می باشد که در سه دوز تقسیم بندی می شود.
در کودکان ۵ سال و بالاتر دوز موثر ۲۵ الی ۳۵ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن می باشد که در سه دوره تقسیم می گردد.
در بزرگسالان دوز اولیه دارو ۳۰۰ میلی گرم ۳ بار در روزمی باشد که بر اساس میران پاسخ دهی بیمار نسبت به دارو افزایش می یابد.

بیش فعالی


راهنمایی های عمومی

در صورتی که بیمار داروهای ضد اسید معده مصرف می کند باید حتما با پزشک مشورت شود.
در صورت داشتن مشکل اختلال کلیوی حتما به پزشک معالج باید اطلاع رسانی شود.
اگر در برنامه درمانی روزانه، مصرف سه نوبت تجویز شده است، نباید فاصله بین نوبت ها بیش از ۱۲ ساعت باشد.
مصرف این دارو ممکن است باعث ایجاد تاری دید و دوبینی و دپرسیون مغزی شود. به همین علت زمان مصرف این دارو، از رانندگی و کار با وسایلی که نیاز به هوشیاری دارند باید پرهیز شود.

تغذیه کناسب کودک بیش فعال

عوارض جانبی

هر دارو به موازات اثرات درمانی مطلوب، ممکن است باعث بروز برخی عوارض ناخواسته گردد.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان و فلوشیپ نوروماسکولار از ژاپن

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده