اشکال و دسته دارویی

سدیم والپروات به شکل قرص سدیم والپروات، دپاکین، رهاکی، اورلپت، اپیلیم، شربت والپروات سدیم، اپیلیم و ویال تزریقی وجود دارد. این دارو در دسته داروهای ضد تشنج و ضد مانیک قرار می گیرد.

موارد مصرف

از این دارو جهت درمان بیماری های چون تشنج، صرع، اپیزودمانیک، اختلال دوقطبی، اختلال شخصیت، پیشگری از میگرن دوره ای، بی خوابی، سندرم پای بی قرار و آسیب تروماتیک مغزی مورد استفاده قرار می گیرد.

راهنمایی های عمومی

زمانی که این دارو توسط پزشک فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان برای فرزند شما تجویز می شود، پیش از مصرف در موارد زیر با پزشک مشورت کنید: در صورت سابقه حساسیت به این دارو در صورت ابتلا به بیماری های کبدی، و کلیوی در صورت ابتلا به سرطان، بیماری های خونی و ایدز در صورت ابتلا به مشکلات پانکراس، سطح پایین آلبومین، سطح گلایسین،بالا در خون در صورت فقدان آنزیم ارنیتین تراس کاربامیلاز و مشکلات متابولیک مغزی در صورت کما، سطح بالای آمونیاک یا گلوتامین، دمای پایین بدن، عقب ماندگی ذهنی و استفراغ های مکرر در صورت سابقه مشکلات ذهنی، رفتاری، احساسی، خودکشی و افکار خودکشی در صورت کاهش مصرف مایعات و غذا در صورت تصمیم به جراحی در صورت هر گونه داروی ضد تشنج دیگر

هشدارها

جهت ادامه درمان و تغییر دوز دارو، حتما باید پزشک خود مشورت شود. از قطع ناگهانی و کاهش دوز دارو به صورت خودسرانه خودداری شود. در بزرگسالان از رانندگی و کار با تجهیزاتی که نیازمند هوشیاری کامل دارد تا کنترل قطعی صرع، اجنتاب شود. در صورت ابتلا به بیماری های کبدی و پانکراتیت حتما باید پزشک را مطلع کرد. در صورت ابتلا به بیماری های خود ایمنی حتما باید پزشک را مطلع کرد.

موارد منع مصرف دارو

بیماری کبدی فعال، سابقه بیماری کبدی شدید، به ویژه در بیماران کبدی به دلیل مصرف داروهای خاص، حساسیت به سدیم والپروات، پورفیریا، افراد با نقص ژنتیکی نارسایی میتوکندری به دلیل جهش در ژن آنزیم پلیمراز میتوکندریایی و هم چنین در کودکان زیر دو سال که مظنون به این نقص ژنتیکی می باشند.

عوارض جانبی

هر دارویی به موازات اثرات مطلوب درمانی ممکن است باعث بروز بعضی عوارض ناخواسته نیز بشود، اگرچه همه این عوارض در یک فرد دیده نمی شود، در صورت مشاهده، باید پزشک را مطلع ساخت. تهوع، نارسایی کبدی، لرزش و تومور، گیجی، عدم توانایی در توجه کردن، هیپوناترمی، آنمی، حساسیت های پوستی، افزایش وزن، ریزش مو به صورت موقتی، دیس منوره، خون ریزی های عروقی، نیستاگاموس، اختلالات حافظه در برخی بیماران بیشتر گزارش شده اند.

مسمومیت دارویی

علائم مسمومیت با این دارو عبارتند از: تهوع، استفراغ، سرگیجه، نارسایی تنفسی، کم شدن توان عضلانی و کم شدن رفلکس ها. در صورت مشاهده این علائم فرد مسموم باید سریعا به اورژانس منتقل شود.

تداخلات دارویی

سدیم والپروات ممکن است اثر داروهای دیگر از جمله آنتی سایکوتیک ها، مهارکننده های MAO، ضدافسردگی ها، بنزودبازپین ها، وارفارین و داروهای دیگر ضدانعقاد کومارینی را افزایش دهد. سدیم والپروات غلظت سرمی فئوباربیتال، زیدوودین، پریمیدون و کاربامازپین را افزایش می دهد. سدیم والپروات متابولیسم لاموتریژین را کاهش داده و باعث افزایش نیمه عمر آن می گردد. سدیم والپروات غلظت تام سرمی فنی توئین را کاهش داده ولی فنی توئین آزاد را افزایش می دهد و ممکن است باعث افزایش علائم مسمومیت فنی توئین گردد. داروهای ضدصرع القاکننده آنزیمی از جمله فنی توئین، فئوباربیتال و کاربامازپین، سطح خونی والپروات را کاهش می دهند. فلبامات، کلیراننس سدیم والپروات را کاهش می دهد. مفلوکین و کلروکین باعث افزایش متابولیسم سدیم والپروات می گردد. اریترومایسین و سایمیتیدین باعث افزایش سطح پلاسمایی سدیم والپروات می شوند. آنتی بیوتیک ها با کارباپنمی همچون آیمی پنم، پانی پنمو مروپنم باعث کاهش سطح خخونی سدیم والپروات می گردد. کلیستیرامین باعث کاهش جذب سدیم والپروات و ریفامپیسین باعث کاهش سطح خونی سدیم والپروات می گردد. در صورت مصرف هر یک از داروهای ذکر شده توسط بیمار، حتما باید با پزشک معالج مشورت گردد.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان