کودک من هر روز چند ساعت می تواند با تبلت خود بازی کند؟

کودک من هر روز چند ساعت می تواند با تبلت خود بازی کند؟

 

شاید این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد که کودک دلبندتان چه مدت زمانی را مجاز به استفاده از تبلت یا گوشی هوشمند می باشد؟

در ادامه با کلینیک دکتر محمد کاظم بخشنده همراه باشید . . .

کودکان پیش دبستانی (۴ تا ۷ سال)با تعامل با جهان پیرامون خود یاد می گیرند و کشف می کنند، آنها باید از نظر بدنی فعال باشند ، برای دویدن ، بالا و پایین پریدن و بازی در زمین بازی!

آنها باید زمان لازم برای خلاقیت ، کشف مسائل و استفاده از تخیلات خود از طریق بازی را داشته باشد.  زمان گذراندن با صفحه نمایش (مانند تلویزیون ، رایانه لوحی یا تلفن هوشمند) می تواند به تقویت یادگیری و ترویج بازی خلاقانه هنگام انتخاب برنامه ها ، بازی ها و برنامه های آموزشی کمک کند. اما سپری کردن زمان زیاد با تبلت یا گوشی های هوشمند، ممکن است منجر به مشکلات یادگیری و خواب شود و احتمال چاقی کودک را نیز افزایش می دهد.

 

به همین دلیل ، آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه می کند که مدت زمانی را که کودکان پیش دبستانی در مقابل صفحه نمایش می گذرانند ، محدود کنید.  توصیه خوبی است ! اما در دنیای امروز ، دور نگه داشتن بچه ها از تلویزیون ، تبلت ، رایانه ها ، تلفن های هوشمند و سیستم های بازی که آنها می بینند ، ممکن است بسیار سخت باشد.  به همین دلیل والدین باید محدودیتهای زمانی برای مدت زمانی که فرزندانشان در مقابل صفحه نمایش می گذرانند ، تعیین کنند.

در اینجا با چند سوال بزرگ مواجه هستیم :

درمورد استفاده ازتبلت یا گوشی هوشمند، بیش ازچند ساعت، زمان زیادی محسوب می شود؟!

کودکان پیش دبستانی( ۲ تا ۵ ساله) می توانند روزانه به مدت ۱ ساعت ، برنامه های آموزشی با کیفیت بالا را تماشا کنند.  البته این قاعده یک استثنا دارد و آن هم چت های تصویری با پدربزرگ و مادربزرگ یا سایر دوستان خانوادگی است که سبب تعامل با کیفیت با دیگران می شود و برای سلامت روان نیز مفید است.

  • نکته بسیار مهم این است که باید در مورد این قوانین فرزندانتان رابه خوبی متقاعد کنید، یک مثال خوب برای محدودیت ها تعیین کنید و در مورد آن با فرزند خود صحبت کنید.

برای موفقیت در این اهداف و قوانین باید مکمل های موثری بکار گرفت، از جمله چند پیشنهاد مفید را باهم مرور می کنیم :

در زمان نمایش با بچه های کوچک خود همراه باشید و با آنها ارتباط برقرار کنید. این می تواند به معنای انجام یک بازی آموزشی با فرزندتان یا صحبت در مورد چیزی باشد که با هم در یک برنامه تلویزیونی یا ویدئو مناسب سن خود می بینید.

قبل از تهیه بازی برای فرزند خود ، درباره بازی ها و برنامه ها تحقیق کنید. هزاران برنامه و بازی ادعا می کنند که آموزشی هستند ، اما همه آنها آموزشی نیستند! به صورت آنلاین جستجو کنید تا ببینید مربیان و پزشکان کدام را بهترین می دانند ودر صورت امکان ، قبل از اینکه کودک شما با این محتوا آشنا شود شما خودتان آن را امتحان کنید.

زمان بازی زیادی را در روز برای کودک خود برنامه ریزی کنید. زمان بازی برای یادگیری و ایجاد خلاقیت مهم است. کودکان پیش دبستانی باید وقت داشته باشند که هر روز دور از صفحه نمایش بازی کنند. زمان زیادی را برای یادگیری عملی و تعامل با مراقبین و دوستان خود برنامه ریزی کنید. همچنین ، مطمئن شوید که فرزند شما هر روز از نظر جسمی فعال است و خواب زیادی دارد.

هنگام غذا خوردن و حداقل ۱ ساعت قبل از خواب ، صفحه نمایش را خاموش کنید. تلویزیون و سایر وسایل برقی را از اتاق خواب بچه ها دور نگه دارید. مثال خوبی بگذارید. در صورت عدم استفاده از تلویزیون و سایر صفحه ها را خاموش کنید.

 

منبع :

Reviewed by: Mary L. Gavin, MD , januray 2021 www.kidshealth.org

 

 

نوروفیدبک

مشکلات خواب در کودکان مبتلا به اوتیسم

8
مشکلات خواب بین کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بسیار رایج میباشد . در حقیقت، تخمین زده شده است که حدود نیمی از کودکان، یکی از مشکلات خواب را داشته اند. این بدان معناست که بیش از نیمی از والدین کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم، مشکل خواب داشته  زیرا، هنگامی که کودک مشکلات خواب دارند، ضرورتا خواب والدین نیز مختل می گردد! مشکلات خواب کودکان مبتلا به اوتیسم که والدین گزارش کرده شامل تاخیر در شروع خواب، شب بیداری، بیداری زودهنگام، آپنه بازدارنده خواب (اشکال در تنفس هنگام خواب) و کاهش نیاز به خواب می گردد.

پزشکان اظهار کرده اند که اختلال طیف اوتیسم ممکن است با تفاوت هایی در ژن تنظیم چرخه خواب و تولید ملاتونین ارتباط داشته باشند. ملاتونین یک ماده شیمیایی ترشح شده توسط غده پینه آل در مغز میباشد که به تنظیم ریتم ها شبانه روزی (از جمله چرخه خواب) کمک می کنند. بعضی اوقات مشکلات خواب ناشی از فعالیت های تشنجی میباشد که در طول شب اتفاق می افتند.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده
اگر فرزند شما دچار مشکل خواب میباشد، قادر نخواهند بود که به صورت کامل، از مداخله زودهنگام بهره ببرند. تحقیقات نشان داده اند که اختلال خواب در کودکان (شامل کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم)، با توجه ضعیف، مشکلات حافظه و مشکلات رفتاری (مانند کج خلقی و پرخاشگری) ارتباط دارند. متداول ترین مشکل خواب که والدین دارای فرزند مبتلا به اختلال طیف اوتیسم گزارش کرده اند، بی خوابی کودک میباشد.

اغلب میتوان با ایجاد روال خواب منظم و ثابت، به بی خوابی در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم کمک کرد (این اغلب به بهداشت خواب اشاره دارد). در یک مقاله با موضوع بهداشت خواب برای کودکان مبتلا به ناتوانی های رشدی، که توسط آکادمی پزشکی اطفال آمریکا منتشر شده است، توصیه های زیر جهت کمک به خواب بهتر کودکان مبتلا به ناتوانی های رشدی ارائه شده بود:

بیشتر از نیمی از کودکان مبتلا به اوتیسم و احتمالا ۴ نفر از هر ۵ نفر مشکلاتی مزمن در زمینه خواب داشتند، برخی از مشکلات این موارد عبارتند از :
17
– اشکال در به خواب رفتن
– آرام نبودن در خواب یا کیفیت ضعیف خواب
– زود بیدار شدن یا به دفعات بیدار شدن

برخی از دلایلی که تئوری های ارائه شده بیان میکنند عبارت است از: وجود محرک های حسی، سطوح بالا یا پایین هورمون ملاتونین که چرخه خواب و بیداری را تنظیم مینمایند و شرایط همبودی در کنار اوتیسم مانند بیش فعالی و اضطراب.

برخی از تاثیرات بدخوابی شامل پرخاشگری، پرتحرکی،  عملکرد ضعیف آموزشی و شناختی، افزایش مشکلات رفتاری.

گامهای اولیه برای ایجاد خوابی راحتتر برای کودک میتواند موارد زیر باشند :
–  مناسب سازی محیط خواب کودک، بدلیل حساسیت های حسی این کودکان، محل خواب به دور از محرکهای حسی مانند صدا و … باشد.
–  مدت کوتاهی حدود ۳۰-۲۰ دقیقه به کارهای روتین قبل از خواب کودک اختصاص داده شوند مانند خواندن کتاب، گوش کردن به موسیقی آرام بخش، ماساژ کودک و نزدیک به زمان خواب کودک از وسایل الکترونیکی مانند تلویزیون، بازی های کامپیوتری و موبایل استفاده نشود.
– زمان منظم خوابیدن و بیدارشدن که در طول هفته و روزهای تعطیل فرق زیادی نداشته باشد.
– یاد دادن مهارت به خواب رفتن به تنهایی بدون حضور والدین برای خواباندن. همه کودکان و بزرگسالان لحظات کوتاهی در شب بیدار میشوند ولی بسرعت با روشهایی که برای خوابیدن دارند دوباره به خواب میروند. اگر کودک برای به خواب رفتن به حضور والدین نیاز داشته باشد، در صورت بیدار شدن در نیمه شب ممکن است برای دوباره خوابیدن هم به حضور آنها نیاز داشته باشد.
– ورزش در طول روز ولی نه نزدیک به زمان خواب.
– عدم استفاده از مواد کافئین دار مثل قهوه، چای و شکلات نزدیک به زمان خواب.

1

توصیه هایی جهت کمک به خواب بهتر کودکان مبتلا به ناتوانی های رشدی

  1. فراهم کردن محیط خوابی راحت برای کودک، از نظر درجه حرارت، روشنایی، تشک، بافت پتو، و غیره
  2. فراهم کردن محیط خوابی نسبتا تاریکف چونکه حتی سطوح کم نور تولید ملاتونین را مهار می کند (نور شب در صورت لزوم خوب است).
  3. ایجاد یک برنامه منظم خواب و بیداری، شامل زمان منظمی برای چرت زدن، به خواب رفتن و بیداری. به طور کلی، در زمان خواب و بیداری، در طول هفته و آخر هفته، نباید بیش از یک ساعت تفاوت وجود داشته باشد.
  4. در اتاق خواب کودکتان، تلوزیون قرار ندهید. از نمایش فیلم یا تماشای تلوزیون به عنوان راهی برای کمک به خواب رفتن کودک استفاده نکنید.

اگر کودک شما مشکل خواب دارد، اولین فرد برای مشورت، پزشک است. روش های رفتاری بسیار عالی برای استفاده والدین وجود دارد که می تواند خواب کودکان را بطور فوق العاده ای بهبود ببخشند .

 

 

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر بخشنده

خواب کودکان

استرس در کودکان

استرس در کودکان

3

بیشترِ ما دوست داریم به دورانِ خوشِ کودکی برگردیم، همان دورانِ بی‌دغدغه، شاد و سرشار از بازی‌های کودکانه. اما انگار فراموش کرده‌ باشیم که آن دوران زیبا و خوش نیز گاهی با استرس همراه بوده است. واقعیت این است که کودکان نیز استرس را تجربه خواهند کرد . عوامل استرس در کودکان متفاوت میباشد؛ تغییر یا نیاز به تطابق با محیط، شروع فعالیتی جدید، تغییرات و وقایعی نظیر مرگ یا بیماری در خانواده و … امکان دارد کودکان را دچار استرس نماید و آنها را تحت فشار قرار بدهند. همراه ما باشید، در این مقاله می‌خواهیم علائم استرس در کودکان و راههای درمان آن را بررسی نماییم .

11

گاهی کودکان درمورد استرس و مشکلات خود مستقیما صحبت نمی‌نمایند، در این شرایط والدین وظیفه دارشاه که سر صحبت را باز کرده و دریابند که چه چیزی کودک را آزار می‌دهد. در واقع علی‌رغم سکوت، کودکان میل خواهند داشت که والدین به آنها کمک و مشکل‌شان را حل نمایند. برای رفع استرس کودک‌تان، ابتدا باید بفهمید که این استرس نتیجه‌ی کدام تغییرات منفی و ناخوشایندِ زندگی اوست. در مواردی استرس در کودکان می‌تواند خوب و مثبت باشد، اما استرس شدید بر شیوه‌ی تفکر، فعالیت و احساسات کودک اثرات مخربی خواهد گذاشت.

 

 

5

عوامل ایجاد استرس در کودکان چیست؟

گذاشت.کودکان در حین رشد و بلوغ یاد خواهند گرفت که با استرس مواجه شده و به آن واکنش نشان دهند. بسیاری از عواملی که موجب استرس‌ می‌گردد، برای بزرگسالان قابل‌مدیریت میباشد، اما برای کودکان بسیار پیچیده و آزاردهنده‌اند، درنتیجه حتی تغییرات کوچک نیز می‌توانند بر احساس آرامش و امنیتِ کودکان خدشه واردنماید.

موارد زیر از رایج‌ترین عوامل ایجاد استرس در کودکان هستند: نگرانی درمورد تکالیف یا نمرات مدرسه؛ درد، جراحت، بیماری و …؛ حجم فعالیت‌ها و مسئولیت‌ها در مدرسه، باشگاه و غیره؛ مشکل با دوستان، آزار دیدن و زورگوییِ سایر بچه‌ها یا فشارهایی که از سمت گروه به کودک وارد می‌شود؛ تغییر مدرسه، نقل مکان یا مسائل و مشکلات خانوادگی، بی‌خانمانی و غیره؛ داشتن افکار منفی نسبت به خود؛ تغییرات جسمی و فیزیکی (مثلا در دوره‌ی بلوغ) در دختران و پسران؛ مشکلات خانوادگی مانند طلاق یا جدایی؛ وجود مشکلات و مسائل مالی در خانواده؛ زندگی در منطقه یا خانه‌ای ناامن و …

درمان-min

عوامل ایجاد استرس در کودکان چیست؟
گذاشت.کودکان در حین رشد و بلوغ یاد خواهند گرفت که با استرس مواجه شده و به آن واکنش نشان دهند. بسیاری از عواملی که موجب استرس‌ می‌گردد، برای بزرگسالان قابل‌مدیریت میباشد، اما برای کودکان بسیار پیچیده و آزاردهنده‌اند، درنتیجه حتی تغییرات کوچک نیز می‌توانند بر احساس آرامش و امنیتِ کودکان خدشه واردنماید.
موارد زیر از رایج‌ترین عوامل ایجاد استرس در کودکان هستند: نگرانی درمورد تکالیف یا نمرات مدرسه؛ درد، جراحت، بیماری و …؛ حجم فعالیت‌ها و مسئولیت‌ها در مدرسه، باشگاه و غیره؛ مشکل با دوستان، آزار دیدن و زورگوییِ سایر بچه‌ها یا فشارهایی که از سمت گروه به کودک وارد می‌شود؛ تغییر مدرسه، نقل مکان یا مسائل و مشکلات خانوادگی، بی‌خانمانی و غیره؛ داشتن افکار منفی نسبت به خود؛ تغییرات جسمی و فیزیکی (مثلا در دوره‌ی بلوغ) در دختران و پسران؛ مشکلات خانوادگی مانند طلاق یا جدایی؛ وجود مشکلات و مسائل مالی در خانواده؛ زندگی در منطقه یا خانه‌ای ناامن و …

 

رفتار والدین در مواجهه با استرس در کودکان باید چگونه باشند؟

۱. درمورد استرس با کودک حرف بزنید.

۲. به حرف‌های کودک‌تان گوش بدهید.

۳. احساسات خود را درمورد استرس کودک‌تان بروز بدهید.

۴. احساس کودک را با کلمات بیان کنید.

۵. به فرزندتان کمک کنید تا به کارهایش فکر کند.

۶. مشکل را بزرگ نکنید.

۷. عامل استرس را محدود کنید.

۸. حامی و همراه کودک‌تان باشید.

۹. صبور باشید.

خواب کودکان

دیدن ناراحتی و استرسِ کودک، همیشه برای پدرها و مادرها ناخوشایند بوده است، اما برای حل مشکل باید مقاومت و تلاش نمایید. سعی کنید مهارت حل مسئله را در کودک خود تقویت و او را طوری تربیت نمایید که بتواند در فراز و نشیب‌های زندگی، واکنش‌های درستی داشته باشند. هر وقت لازم بود کودک را آرام نمایید و او را به تلاش برای رفع مشکل تشویق کنید. به جای اینکه خودتان بارِ تمام مشکلات و مسائل کودک را به دوش بکشید، آهسته و پیوسته او را در مسیر رشد و حل مسئله قرار بدهید.

تأثیر استرس بر مغز کودکان

مغز ارگان اصلی برای تجربه استرس و سازگاری با آن است؛ زیرا این مغز است که تهدیدها را پردازش می‌کند و پاسخ رفتاری مناسب را برای فرد تعیین می‌کند. در سال‌های اولیه رشد، یعنی در دوران کودکی مغز به سرعت در حال رشد است و نسبت به آسیب‌های محیطی بسیار حساس است. اگر مغز در این دوران به طور زودهنگام با استرس مواجه شود احتمال دارد در آینده  نسبت به استرس‌های زندگی آسیب‌پذیری بیشتری از خود نشان دهد. به این صورت که مدارها و انتقال‌دهنده‌های عصبی مرتبط با اضطراب در فرایند رشد دچار حساسیت افراطی می‌شوند. در نتیجه فرد رویدادها را بیش از اندازه به صورت تهدید تعبیر خواهد کرد.

به دلیل رخ دادن این تغییرات این کودکان معمولاً بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به اختلالات اضطرابی قرار می‌گیرند. هم‌چنین به دلیل ترشح بیشتر هورمون استرس یا همان کورتیزول بدن آن‌ها از ابتدا سیستم ایمنی ضعیف‌تری را شکل می‌دهد که باعث می‌شود بیماری‌های بیشتری به سراغ فرد بیایند.

زمان مراجعه به دکتر

  • اگر مدام به حجم ناراحتی، افسردگی و گوشه‌گیری کودک‌تان اضافه می‌شود؛
  • اگر کودک شما دربرقراری ارتباط با خانواده و دوستانش مشکل دارد؛
  • اگر کودک شما قادر به کنترل رفتار و خشم خود نیست؛

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر بخشنده

 

تغذیه کودکان بیش فعال چگونه باید باشد؟

دوره-پیشرفته-آموزش-زبان-آلمانی-به-کودکان

رژیم غذایی در رشد جسمی و ذهنی کودکان، نقش پُررنگی ایفا خواهد کرد. رژیم غذایی به‌تنهایی نمی‌تواند عامل  بروز بیش فعالی یابدتر شدن آن شوند. اما می‌تواند به کودکان بیش فعال کمک کنند

تا راحت‌تر با این مشکل کنار بیاید. با ادامه‌ی این مطلب همراه باشید تا ببینید که تغذیه‌ کودکان بیش فعال باید به چه شکلی باشد.

 

تغذیه کودکان بیش فعال از اهمیت ویژه‌ای برخوردارمیباشد. آنها می‌توانند با تغذیه‌ی سالم گام بلندی در جهت حفظ سلامتی‌ خود و مقابله با مشکل‌شان بردارند. بسیاری از کودکان رژیم

غذایی مناسبی نداشته ودر نتیجه  رژیم غذایی کودکان بیش‌ فعال، باید سرشار از سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل، پروتئین، چربی‌های سالم و غذاهای حاوی کلسیم تنظیم گردد. شاید این غذاها

تأثیری بر علائم بیش‌ فعالی کودکان نداشته باشند، ولی می‌توانند مقدمات سلامتی‌شان را فراهم نمایند.

احتیاجات غذایی کودکان

میوه‌ها و سبزیجات

میوه‌ها و سبزیجات محتوی ویتامین‌ ها و مواد معدنی‌ای میباشند که کودکان برای رشد به آنها نیاز خواهند داشت. میوه‌ها و سبزیجات می‌توانند مقدار قابل توجهی از فیبر مورد نیاز کودکان را تأمین کرده و میوه‌ها و سبزیجات میان‌وعده‌های خوبی نیز میباشند. می‌توان به‌راحتی آنها را در مدرسه مصرف کرد. میوه‌ها با طعم خوب‌شان می‌توانند باب طبع کودکان باشند و کودکان، با لذت آنها را میل نمایند.

4

غلات کامل

غلات کامل و فرآوری‌نشده، حاوی سبوس و جوانه‌اند. غلات کامل منابع خوبی برای تأمین فیبر و سایر مواد مغذی‌می باشند. می‌توانید غلات کامل را در قالب نان‌های با آرد تیره (مانند نان سنگک) و سایر فرآورده‌های سبوس‌دار در رژیم غذایی کودک خود بگنجانید.

پروتئین

وجود پروتئین برای عضله‌ سازی و رشد بافت‌های بدن ضروری میباشد. گوشت قرمز منبع خوبی برای تأمین پروتئین بدن محسوب می‌گردد. بهتر است برای تغذیه‌ی کودک‌تان از گوشت‌های کم‌چربی استفاده کرد. اگر به هر دلیلی دوست ندارید، در رژیم غذایی کودک‌تان گوشت وجود داشته باشد، می‌توانید به‌جای آن از لوبیا، مغزها و لبنیات استفاده نمائید.

چربی‌های سالم

بدن کودکان به چربی نیاز دارد، ولی نه هر نوع چربی‌ای! باید کودک خود را با چربی‌های سالمی مانند چربی‌های تک‌ اشباع‌نشده، چند اشباع‌‌نشده و اُمگا-۳ تغذیه نمایید. برای تأمین این چربی‌ها باید مواد غذایی حاوی این چربی‌ها را در رژیم غذایی کودک‌تان قرار دهید.

منابع غذایی حاوی چربی‌های تک‌ اشباع‌‌نشده: آووکادو، دانه‌ها، مغزها، زیتون و روغن کانولا، زیتون و بادام‌ زمینی

منابع غذایی حاوی چربی‌های چند اشباع‌‌نشده: ذرت ، کنجد، سویا، حبوبات ، روغن آفتاب‌گردان

منابع غذایی حاوی اسیدهای چرب اُمگا-۳ : شاه ماهی، ماهی قزل‌آلا،ماهی سالمون ، ماهی ساردین ، تخم کتان ، گردو

kids-nutrition

کلسیم

کلسیم ماده‌ای معدنی است که وجودش برای تقویت استخوان‌ها به‌خصوص در کودکی و نوجوانی ضروری است. با توجه به رشد سریع استخوان‌ها در این سنین، نیاز به کلسیم به‌شدت احساس می‌گردد. نقش دیگر این ماده‌ی معدنی در انتقال تحریکات عصبی و تولید هورمون‌هامی باشد.  کلسیم در فرآورده‌های لبنی مانند ماست و پنیر به وفور یافت می‌گردد. کلم بروکلی، لوبیا، عدس و سبزیجاتی که برگ سبز تیره دارند نیز منابع غنی از کلسیم میباشند.

غذاهایی که باید از مصرف‌شان اجتناب کرد

هنوز در تحقیقات انجام شده، غذای خاصی شناسایی نشده  که باعث درمان یا بروز بیش‌ فعالی میگردد. با این حال ممکن است بعضی غذاها بیشتر از بقیه بر روی کودک‌تان اثرگذار باشد. اگر گمان می‌کنید غذای خاصی باعث تشدید علائم بیش‌ فعالی کودک‌تان می‌گردد، آن را برای مدتی از رژیم غذایی کودک‌تان حذف کنید و ببینید آیا این کار تأثیری داشته است یا خیر.

بر اساس تحقیقات دانشکده‌ی پزشکی هاروارد، وجود رنگ‌های مصنوعی در غذاها می‌تواند باعث افزایش بیش‌ فعالی در بعضی از کودکان گردد. بسیاری از غذاهای کودکان از جمله بعضی از پفک‌ها و نوشیدنی‌ها، حاوی رنگ‌های مصنوعی‌ هستند. این مواد را از رژیم غذایی کودک‌تان کنار بگذارید و بررسی کنید که آیا بهبودی حاصل می‌شود یا خیر.

11

اتحادیه‌ی اروپا برخی از شرکت‌های تولیدکننده‌ی مواد غذایی را، که در محصولات‌شان بعضی از افزودنی‌ها وجود دارد، ملزم به نوشتن جمله‌ای کرده که با این توضیح که، ممکن است این محصول بر روی کودکان بیش‌ فعال تأثیر منفی داشته باشد.

بر اساس اعلام آکادمی پزشکی اطفال آمریکا، شواهدی مبنی بر مصرف شکر و تأثیر آن بر بیش‌ فعالی به‌دست نیامده است. البته همه‌ی ما می‌دانیم مصرف زیاد شکر مضر بوده ولی شواهد حاکی از آن است که مصرف شکر بیش از حد، مجاز است. بر اساس اعلام مجله‌ی پزشکی آمریکا، ده درصد از آمریکایی‌ها کالری روزانه‌‌ی خود را از طریق شکر به‌دست می‌آورند. ده درصد از جمعیت آمریکا، ۲۵ درصد از کالری روزانه‌ی خود را از طریق مصرف شکر به‌دست می‌آورند. مصرف زیاد شکر می‌تواند منجر به افزایش وزن شود. علاوه بر آن مصرف زیاد شکر می‌تواند باعث بروز بیماری‌های قلبی و دیابت نوع دو شود.

سایر مواد غذایی که می‌توانند منجر به بروز چاقی و افزایش کلسترول شوند شامل چربی‌های اشباع‌شده، چربی‌های هیدروژنه و چربی‌های ترانس هستند. شما نباید مواد غذایی حاوی این چربی‌ها را به‌مقدار زیاد به کودک‌تان بدهید.

news-baby-kids-food-kids-food-during-tarvel-16-7d1ac052003d71fbac0df3900ed61d91

سایر نکات تغذیه‌ای

وجود زمان‌بندی منظم برای تغذیه‌ی کودکان، مفید میباشد. کودکانی که مشکل بیش‌ فعالی دارند نیز از این امر مستثنی نیستند. تا جایی که می‌توانید برای غذا خوردن کودک‌تان برنامه‌ای منظم داشته باشید. بهتر است فواصل زمانی غذا خوردن کودک بیشتر از چند ساعت نشود. اگر بین وعده‌ی غذایی اصلی و میان‌وعده‌ی کودکان فاصله‌ی زیادی بیفتد، احتمالا منجر به پُرخوری آنها در وعده‌ی غذایی بعدی خواهد گردید.

تا جای ممکن از مصرف غذاهای آماده و فست‌فودها خودداری کنید. یکی از دلایل مصرف این غذاها، در دسترس بودن آنهاست. بنابراین بهتر است تا حد امکان این غذاها را در خانه نداشته باشید. به‌جای آن در زمان گرسنگی، شکم کودک‌تان را با میوه سیر کنید.

اگر کودک‌تان عادت به خوردن غذاهای بد دارد، ترک این عادت برای او کار دشواری خواهد بود. تغییر عادات غذایی کودکان و عادت دادن آنها به مصرف غذاهای سالم کمی زمان‌بر است.

در مورد دادن مولتی‌ویتامین و مکمل‌ها به کودک‌تان با پزشک مشورت کنید. یک متخصص تغذیه نیز می‌تواند در بهبود عادات غذایی خانواده‌تان به شما کمک کند.

نکته‌ی کلیدی

عادات غذایی سالم در کودکی آغاز می‌شود و تا پایان عمر ادامه می‌یابد. کودکان بیش‌ فعال نیز از این قضیه مستثنی نیستند. باید رژیم غذایی آنها سالم و متوازن باشد. بر اساس تحقیقات، هیچ ماده‌ی غذایی نمی‌تواند بیش‌ فعالی را درمان کند یا باعث بروز آن شود. اما با این اوصاف بهتر است تا حد امکان شکر، نمک و چربی‌های ناسالم را در رژیم غذایی کودک‌تان کاهش بدهید.

یک اقدام مناسب برای تشویق کودکتان به داشتن عادت غذایی سالم این است که خودتان عادات غذایی سالمی را دنبال کنید. کودک‌تان برای تهیه‌ی غذای روزمره‌اش به شما وابسته است. بنابراین تلاش کنید تا انتخاب‌های درستی داشته باشید و به کودک‌تان کمک کنید تا با بیش‌ فعالی‌اش راحت‌تر کنار بیاید.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر بخشنده

فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان و فلوشیپ نوروماسکولار از ژاپن

ناهنجاری لرزش در کودکان

 2

ناهنجاری لرزش در کودکان

لرزش ها نوسانات غیر ارادی و پی در پی می باشند. اطلاعاتی در زمینه ی شیوع لرزش کودکان وجود ندارد و داده های موجود
نشان از نفوذ این بیماری بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر از هر ۱۰۰۰۰۰ نفر در تمام رده های سنی دارند. احتمال ابتلا به لرزش با افزایش سن
بیشتر شده و بروز لرزش اغلب موجب نگرانی در مورد آسیب به سیستم عصبی بدن مانند تومور یا سایر بیماری های جدی تر می
گردد . اما در مورد لرزش کودکان همچنان دلایل ناشناخته وجود دارد و مربوط به عوارض جانبی مصرف دارو و یا حاصل شرایط
رشدی نادرست میباشد.

10

دسته بندی لرزش

لرزش با توجه به میزان تکرار، گسترش و محل لرزش، تنوع روزانه و یا اینکه در زمان استراحت رخ داده و یا هنگام فعالیت دسته

بندی می گردد. حرکات لرزش دارای قالب یکسان، تکراری و ریتمیک بوده و ۶ تا ۱۰ بار در ثانیه تکرار میگردد.

نشانه های مهم لرزش شامل نبود آن در طول خواب، نحوه ی پخش (یک طرفه یا دو طرفه)، عوامل ایجاد کننده (فعالیت، قصد و

اراده ای، یا در حالت خاصی از بدن) و ترکیب نا به هنجاری های عصبی است.

·         آیا در هنگام استراحت لرزش وجود داشته یا در طول حرکت (فعالیت، اراده یا نگهداری) رخ خواهد داد؟

·         آیا علائم مخچه ای همچون حرکت غیر عادی کره چشم، اشاره ی اشتباه در آزمون انگشت-بینی (قرار دادن انگشت روی نوک بینی) یا ناهماهنگی حرکتی وجود خواهد داشت؟

·         آیا سابقه ی خانوادگی لرزش و یا هر نا به هنجاری حرکتی وجود داشته است؟

·         آیا بیمار استرس، مصرف الکل/مواد مخدر، یا مصرف مقدار زیادی کافئین داشته اید؟

·         بیمار چه دارو های دیگری مصرف می کند؟

 12

مشخص کردن دسته بندی لرزش

·         لرزش نگهداری (sustentation) زمانی اتفاق می افتد که کودک سعی کند دست های خود را رو به روی بدن نگه دارند .

·         لرزش حرکتی هنگام نوشتن، نوشیدن یا ریختن چای یا کشیدن خطوط مارپیچ ایجاد می گردد.

·         لرزش ارادی (intention) در طول آزمایش انگشت-بینی نمایان می گردد.

·         انعطاف یا کشیدن دست ها برای لمس یک وسیله لرزش روبرال را مشخص می کنند.

 1

علت یابی لرزش ها

لرزش فیزیولوژیک

لرزش فیزیولوژیک پیشرفته تکراری بین ۶ تا ۱۰ هرتز داشته و همانند لرزش اساسی و جزو لرزش های فعالیتی/اراده ای می باشند.

شرایط با مصرف کافئین همچون مشروب قابل تشدید شده و بهتر است از مصرف الکل و مسکن اجتناب گردد. لرزش می تواند با

استرس، ترس و خستگی پیشرفت کند که همه ناشی از افزایش میزان اندورفین می باشد. بعضی از داروها هم می تواند باعث

ایجاد لرزش شود. شواهد آزمایشگاهی نشان می دهد که این نوع از لرزش عاملی خارجی دارد.

لرزش اساسی یا لرزش خوش خیم

لرزش اساسی یا اولیه (ET) که با نام لرزش خانوادگی هم شناخته می شوند، یک لرزش حرکتی می باشند. این لرزش در انتهای

حرکات برجسته تر و حساس تر می شوند برای مثال زمانی که بیمار سعی دارد هنگام گرفتن لیوان آب حرکات خود را کنترل کنند.

این لرزش هنگام استراحت خود را نشان نمی دهد. نیمی از بیماران لرزش اساسی دارای سابقه ی این بیماری در خانواده ی خود

میباشند. لرزش اساسی در خانواده های دارای تشنج عضلانی یا ترکیب با سردرد های میگرنی دیده میشود.

لرزش اساسی در هر سنی رخ داده اما در کودکان بیشتر در دوران بلوغ اتفاق می افتد. لرزش می تواند خفیف یا حاد باشند. لرزش

اساسی می تواند روی صدا اثر گذاشته و باعث ارتعاش در صدا گردد. لرزش کودکان با حمله های شدید گزارش شده اند.

با گذشت زمان حرکات بهتر احساس می شوند. لرزش اساسی به آرامی پیشرفت می کند و دامنه ی حرکتی لرزش بیشتر و میزان

تکرار آن کاهش می یابند. در حالی که مکانیزم لرزش اساسی ناشناخته بوده به نظر می رسد که ریشه ی آن در سیستم عصبی

مرکزی می باشد. مخچه نقش مهمی در لرزش اساسی ایفا می کند. در کودکان، لرزش اساسی با اختلال مخچه ای اشتباه گرفته می

شود چرا که هر دو با فعالیت یا حرکات ارادی بد تر می شوند. لرزش مخچه ای بیشتر تمایل به اثر گذاری روی عضلات نزدیک تر دارد

و با حرکات غیر عادی کره چشم یا سایر نشانه های مخچه ای همراه است.

 5

نشانه ها یا لرزش ثانویه

لرزش می تواند نشانه یا همراه با یک ناهنجاری سیستمی باشند. رفتار غیر عادی در میزان گلوکز، کلسیم یا منیزیوم می تواند منجر

به لرزش میشود. علاوه بر این ها مسموم شدن توسط جیوه، سرب و سایر فلزات سنگین هم می تواند منجر به لرزش شوند. اختلال

در سیستم عصبی مرکزی میتواند مشکلاتی همچون التهاب مغز و سوخت و ساز و یا آسیب مغزی به وجود آورد. در این طور موارد

معمولا لرزش به تنهایی دخیل نمی باشند.

بیماری ویلسون منجر به تجمع مس در مغز، کبد و قرنیه چشم می گردد. لرزش به آهستگی پیشرفت می کند و دامنه ی حرکتی آن

افزایش می یابد و عضلات نزدیک تر را با شدت بیشتری تحت تاثیر قرار می دهد. درمان با دارو می تواند از پیشرفت بیماری

جلوگیری کند ولی موجب از بین رفتن و بازگشت نشانه ها نمی شود. در نظر گرفتن این نکات هنگام تشخیص ضروری می باشد چرا

که گاهی اوقات لرزش اساسی با بیماری ویلسون اشتباه گرفته می شود.

لرزش پالاتال (حلقی) یک لرزش سریع همراه با آسیب های مغزی می باشد. در کودکان نوع ناشناخته ی آن شایع تر می باشد. گاهی

اوقات دندانپزشک ها قادر به دیدن این لرزش در کودکان می باشند که می تواند در حین خواب آن ها را اذیت کند.

لرزش استراحتی که معمولا نتیجه ی پارکینسون، یک سندروم نادر در بین امراض کودکان، می باشد. پارکینسون کودکان ناشی از

التهاب مغز، آسیب مغزی، تجمع مایعات یا داروها می باشد. تشخیص نشانه های پارکینسون ضروری می باشد چرا که به درمان

دارویی پاسخ می دهد. پارکینسون اولیه در کودکان بسیار نادر می باشد. داروهایی که از فعالیت دوپامین در سیستم عصبی مرکزی

جلوگیری می کنند منجر به ایجاد پارکینسون می شوند.

چگونه این لرزش را مدیریت کنیم؟

اصلاح عوامل بنیادی

مدیریت که شامل تشخیص و درمان می شود بر اساس تاریخچه و آزمایشات جسمانی صورت می گیرد. بر اساس تاریخچه و درجه

ی بیماری، سی تی اسکن یا ام آر آی صورت می گیرد و هر نوع لرزش غیر اساسی، رفتار غیر عادی عصبی و یا تاریخچه سیستم

عصبی مرکزی مشخص می شود. اغلب لرزش ها حاد نیستند و نیازی به درمان ندارند. به هر حال تیروئید پر کار، بیماری ویلسون و

اختلالات متابولیسمی نیاز به درمان دارد. لرزش فیزیولوژیک پیشرفته با تغییر شیوه ی زندگی و یا حذف عوامل ایجاد کننده پاسخ

مثبت می دهد.

علائم درمانی

علائم درمانی بیماری لرزش کودکان به نوع لرزش، شدت آن و سن کودک بستگی دارند. پیش از آغاز مدرسه یا در نوجوانی لرزش

اساسی نیاز به درمان دارند. تک درمانی بسیار ایده آل می باشد اما در صورت بالا بودن شدت بیماری چند درمانی لازم می گردد.

توپیرامیت یک داروی ضد تشنجی می باشد که در درمان لرزش اساسی قابل استفاده میباشد. عوارض جانبی کمی داشته اما می

تواند باعث کاهش آب بدن و عرق کردن و سنگ کلیه گردد.

پریمیدون می تواند در درمان لرزش اساسی موثر بوده و عوارض جانبی کم و به شکل حالت تهوع و جوش می باشند. گاباپنتین

برای خردسالان مناسب تر می باشد چرا که آثار جانبی بسیار کمتری دارد.

دارو های بتا-آدرنرژیک مانند پروپرانولول برای نوجوانان تحمل پذیر تر است. این دارو برای درمان لرزش فیزیولوژیک پیشرفته هم

مناسب است. درمان لرزش کودکان با دوز پایین شروع می شود و به صورت تدریجی افزایش می یاید. هدف لزوما درمان کامل

لرزش نیست و کنترل بیماری و بازگشت بیمار به فعالیت های روزمره راضی کننده می باشد. عوارض جانبی مانند کابوس ها، رخوت

و افت فشار می تواند روند درمانی را کم اثر تر کند.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر بخشنده

فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان و فلوشیپ نوروماسکولار از ژاپن

 

هیدروسفالی

دیستونی در کودکان

 

دیستونی بدقوامی ماهیچه‌ها، به معنای انقباض غیرارادی مکرر و طولانی در یک عضله یا در گروهی از عضلات یا بروز وضعیت‌های بدنی خاص بوده و در واقع یک اختلال حرکتی– عصبی محسوب می‌گردد. هنگامی که حرکات و دامنه حرکات به اندازه‌ای ثابت مانده و به صورت وضعیت غیرطبیعی درآید به آن دیستونی می‌گویند.

ژنتیک در کودکان

نکته بسیار مهم آن است که دیستونی‌ها اغلب باعث بروز حرکات غیرطبیعی و اختلالات وضعیتی ناتوان‌کننده میگردد.

علل مختلفی در ایجاد دیستونی نقش داشته،  ولی هنوز هم برخی از دیستونی‌ها علت‌های ناشناخته دارند.

اما سر دسته علل ایجادکننده آنها،((سیستم ایمنی))، بعضی عفونت‌ها، مصدومیت‌ها، عوارض برخی داروها، کم رسیدن اکسیژن حین زایمان، بروز ضربات زایمانی و افزایش بیش از حد معمول بیلی روبین هنگام دوران نوزادی و شیرخواری را می‌توان نام برد. در برخی موارد امکان دارد مسایل بیماری‌های داخلی جمجمه‌ای موضعی هم در ایجاد انواع دیستونی نقش دارند. شاید در شکلی از دیستونی که در حال حاضر به عنوان دیستونی شایع و منتشر و عمومی شناخته می‌شود، رد پای مسئله ژنتیکی و توارثی پررنگ تر مشاهده گردد.

 

خواب کودکان

تقسیم‌بندی‌های مختلفی برای انواع دیستونی وجود دارد؛

در یک تقسیم‌بندی به موضوع اولیه و ثانویه می‌توان اشاره کرد.

در نوع اولیه که بیشتر دیستونی‌ها را دربرگرفته، علتی برای بروز دیستونی وجود نخواهد داشت و به صورت تک گیر فقط خود فرد را گرفتار می‌کند. گاهی دیستونی‌ها ثانویه هستند و افراد مبتلا، مثلاً به دلیل یک بیماری دچار اختلالات در متابولیسم مس می‌شوند. مس در بدن دچار اختلالات سازوکاری و سوخت وسازی می‌شود و بیماری «ویلسون» را ایجاد می‌کند.

شب ادراری در کودکان

در برخی بیماری‌های ویلسونی، حرکات دیستونی مشاهده شده و براساس علت بروز دیستونی، علل اولیه و ثانویه دارد. طبقه‌بندی کاربردی دیگر، متناسب با میزان عضلاتی بوده که در دیستونی با موضع جغرافیایی و تشریحی گرفتار شده‌اند. برخی دیستونی‌ها گروه عضلات محدودی را درگیر کرده که به آن‌ها دیستونی موضعی گفته می‌شود که در واقع ترجمه «دیستونی فوکال» است.

در این دیستونی‌ها گروه محدودی از عضلات درگیر می‌شوند؛ مثلاً یک نوع آن در حرکت پلک‌ها اختلال ایجاد می‌کند به‌طوری‌که پلک‌ها غیرارادی و مکرر باز و بسته و دچار اسپاسم‌های متعدد می‌شوند به‌طوری‌که گاهی خود اسپاسم مانع از حرکات مناسب پلک و چشم‌ها و دید مستقیم فرد می‌شود که به آن بلفارو اسپاسم می‌گویند. گاهی دیستونی گروه بزرگ‌تری از عضلات را در بر گرفته که به آن «دیستونی منطقه‌ای» گفته می‌شود.

 

لجبازی کودکان

علایم

از مشخصات دیستونی میتوان به آن اشاره کرد که که در بسیاری از موارد هنگام خواب حرکات یا کم شده یا از بین خواهند رفت و برعکس با استرس و اضطراب معمولاً حرکات چرخشی و پیچشی دیستونی‌ها افزایش یافته و مشکلات جدی را ایجاد خواهد کرد.

 

روش‌های تشخیصی

روش‌های تشخیصی این بیماری در موارد اولیه و تک گیر معمولاً آزمایش‌های تکمیلی، آزمایش خون، ام آر آی و سایر روش‌های تصویربرداری مغز بوده که نتایج بیشتر این روش‌ها معمولاً طبیعی میباشند و به ندرت امکان دارد  که یک یافته غیرطبیعی یافت گردد. به همین علت، مبنای تشخیص دیستونی، مبنای بالینی و قضاوت پزشک بر اساس ظاهر بیمار و معاینه‌های بالینی بیمار خواهد بود.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده

درمان دیستونید

این بیماری از بیماری‌هایی می باشد که نسبتاً به درمان مقاومت اند. خط اول درمان در دیستونی‌ها پس از تشخیص علت اصلی، استفاده از برخی داروهابوده که انواع داروها در این زمینه معمولاً مورد استفاده قرار خواهد گرفت .

دیستونی بیماری کشنده‌ای نیست و بیشتر ناتوان‌کننده بوده مگر اینکه با بیماری زمینه‌ای دیگر همراه باشد، اما اگر در مورد دیستونی منتشر فرد به حدی ناتوان باشد که مجبور شود روی صندلی چرخ دار بنشیند، امکان دارد دچار عوارض ناشی از ثابت ماندن‌های طولانی مانند زخم بستر، عفونت‌های ادراری، عفونت‌های تنفسی و… شود که عامل ثانویه برای بروز مرگ زودرس است اما خود دیستونی منجر به مرگ و میر نمی‌شود.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر بخشنده

فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان و فلوشیپ نوروماسکولار از ژاپن

 

رابطه گوشی و سردرد

آشنایی با ۱۴ نوع اختلال حرکتی

رابطه گوشی و سردرد

اصطلاح «اختلالات حرکتی» به مجموعه ای از بیماری‌های دستگاه عصبی(نورولوژیک) که منجر به ایجاد حرکات افزایش یافته‌ی غیر طبیعی (ارادی یا غیر ارادی) می‌شوn گفته میشود.

اختلالات حرکتی همچنین می‌توانند باعث کاهش و یا کندی حرکات نیز شوند.

اختلالات حرکتی سندرم‌هایی بالینی می باشند که با افزایش یا کاهش حرکات ارادی و غیر ارادی، بدون ضعف یا اسپاسم (گرفتگی عضلانی) همراه هستند. این اختلالات ارتباط تنگاتنگی با هسته‌های قاعده ای و خارج هرمی دارند.

اختلالات حرکتی معمولا به دو دسته ی عمده‌ی ‌هایپرکینتیک (حالت افزایش یافته‌ی حرکات) و ‌هایپوکینتیک (حالت کاهش یافته‌ی حرکات) تقسیم میگردند.

نوارمغز کودکان

اختلالات حرکتی‌هایپرکینتیک به دیس کینزی یا حرکات اضافی، تکراری و غیر ارادی اشاره داشته که فرکانس آنها خارج از محدوده‌ی حرکتی طبیعی می باشد.

اختلالات‌هایپوکینتیک به آکینزی (فقدان حرکت)،‌ هایپوکینزی (کاهش دامنه ی حرکات)، برادی کینزی (کاهش سرعت حرکت) و سفتی عضلات حرکتی اشاره دارند.

حرکات غیر طبیعی، اولین تظاهر اختلالات حرکتی اولیه می‌باشند اما در اختلالات حرکتی ثانویه، حرکات طبیعی بوده و نشان دهنده‌ی یک اختلال نورولوژیک عمومی می‌باشند.

برای درمان بیماری های حرکتی می توانید به متخصص مغز و اعصاب  مراجعه کنید.

نوارمغز کودکان

 

۱. اختلال حرکتی آتاکسی

آتاکسی یک اختلال تحلیل برنده است که مغز، ساقه‌ی مغز و یا نخاع را درگیر کرده و این موضوع می‌تواند منجر به کاهش ظرافت، عدم دقت، ناپایداری، عدم تعادل و لرزش و یا عدم وجود هماهنگی در هنگام انجام حرکات ارادی گردد.
در این حالت حرکات ظریف نبوده و منفصل یا نامنظم به نظر می‌

ایند. بیماران مبتلا ممکن است به دلیل مشکل در راه رفتن، مکرراً دچار سقوط شوند.

آتاکسی همچنین می‌تواند چشم‌ها و تکلم فرد را نیز تحت تأثیر قرار دهد. چنانچه یک اختلال متابولیسمی علت زمینه ای آتاکسی باشد ممکن است بتوان آن را در افراد مناسب درمان نمود.

اساس درمان آتاکسی ناشی از پارکینسون (و یا پارکینسون به هر علتی)، مصرف L-DOPA ی خوراکی است. دیگر داروهای مورد استفاده در درمان آتاکسی ناشی از پارکینسون (یا پارکینسون به هر علتی) عبارتند از آنتی کولینرژیک‌ها، آگونیست‌های دوپامین، آمانتادین، سلجیلین و انتاکاپون. در کودکان مبتلا به آتاکسی معمولا فقط آنتی کولینرژیک‌ها تجویز می‌شوند.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده

۲. اختلال حرکتی دیس تونی

دیس تونی یک اختلال نورولوژیک در ماهیچه‌ها است که مشخصه ی آن اسپاسم‌های غیر ارادی عضلانی میباشد. دیس تونی در نتیجه ی عملکرد غیرطبیعی هسته‌های قاعده ای (واقع در عمق مغز) بوجود می‌آید که وظیفه‌ی آنها هماهنگ کردن حرکات می‌باشد. این مناطق مغز، سرعت و نرمی حرکات را کنترل نموده و از حرکات ناخواسته جلوگیری می‌نمایند.

بیماران مبتلا به دیس تونی ممکن است انحرافات حرکتی غیر قابل کنترل، حرکات تکراری و یا شکل و شمایل (Posture) غیر طبیعی اندام‌ها را تجربه کنند. این بیماری می تواند هر بخشی از بدن نظیر بازوها، پاها، تنه، پلک‌ها و طناب‌های صوتی را درگیر کند.

دیس تونی‌های سراسری باعث درگیری کل بدن می‌شوند. دیس تونی‌های کانونی تنها یک بخش از بدن، عمدتا گردن (که انحراف اسپاسمودیک گردن یا Spasmodic torticollis نامیده می‌شود)، پلک‌ها (که Blepharospasm نامیده می‌شود)، بخش تحتانی صورت (سندرم Meige) و دست (کرامپ Writer یا دیس تونی اندام)، را درگیر می‌کنند.

مغز و اعصاب کودکان

اختلال حرکتی دیس تونی

بسته به بخش درگیر بدن، دیس تونی می تواند بسیار ناتوان کننده باشد. یک راهکار سه جانبه برای درمان دیس تونی وجود دارد که شامل تزریق بوتولینوم(بوتاکس)، دارو و جراحی می‌باشد. این سه مولفه را می توان به تنهایی و یا در ترکیب با یکدیگر نیز به کار برد.

تزریق بوتاکس منجر به قطع ارتباط عصب و عضله و در نتیجه کاهش حرکات غیر طبیعی و خروج عضلات از وضعیت(Posture)  نامناسب میگردد. جراحی تنها زمانی انجام می‌شود که ثابت شود درمان‌های دیگر بی تاثیر بوده و هدف جراحی قطع مسیرهایی است که منجر به ایجاد حرکات غیر طبیعی در سطوح مختلف دستگاه عصبی میگردد.

در برخی از جراحی‌ها، تخریب هدفدار مناطق کوچکی از تالاموس (تالاموتومی)، گلوبوس پالیدوس(پالیدوتومی) یا دیگر مناطق عمقی مغز صورت می‌پذیرد. اخیرا تحریک عمقی مغز(DBS) با موفقیت‌هایی همراه بوده است. دیگر جراحی‌ها عبارتند از برش اعصابی که به ریشه‌های عصبی موجود در عمق گردن و در مجاورت نخاع ختم می‌شوند(ریزوتومی گردنی قدامی یا Anterior cervical rhizotomy) یا برداشت اعصاب در محلی که در تماس با عضلات قرار می گیرند(عصب زدایی محیطی انتخابی یا Selective peripheral denervation).

 

رشد قد در کودکان

۳. لرزش حرکتی (Essential Tremor)

لرزش حرکتی نوعی لرزش غیر کنترل شده است که معمولا یک یا دو دست یا بازو را درگیر کرده و در حین انجام حرکات پایه تشدید می‌شود. این نوع لرزش حدود ۵ میلیون آمریکایی را درگیر خود کرده است. طبق اطلاعات کتابخانه ی ملی پزشکی، لرزش حرکتی اغلب در افراد بالای ۶۵ سال دیده می‌شود.

این نوع لرزش نه در اثر یک بیماری زمینه ای نظیر پارکینسون بلکه در اثر وجود ناهنجاری در نواحی‌ای از مغز که مسئول کنترل حرکت هستند بوجود می‌آید. حدود ۵۰ درصد از بیماران دارای سابقه ی خانوادگی هستند. این وضعیت معمولا منجر به بروز عوارض جدی نمی‌شود اما قطعا می‌تواند با فعالیت‌های روزانه تداخل پیدا کرده و منجر به استرس فرد شود.

در برخی موارد، حرکت درمانی یا تغییر سبک زندگی می‌تواند منجر به بهبود علائم شود. چنانچه وضعیت بیمار کارهای روزانه‌ی او را مختل کرده و با تاثیر منفی بر کیفیت زندگی وی همراه باشد، درمان دارویی یا جراحی در نظر گرفته می‌شود.

در حدود ۵۰ تا ۷۵ درصد از بیمارانی که دارو دریافت می‌کنند میزان لرزش‌ها کاهش پیدا می‌کند. معمولا از داروهایی نظیر بتابلوکر‌ها، داروهای ضد صرع، بنزودیازپین‌ها و مهار کننده‌های آنزیم کربینک انهیدراز استفاده می‌شود. بتابلوکر‌ها معمولا برای بیماران جوان‌تر تجویز می‌شوند چرا که ممکن است منجر به از بین رفتن حافظه و کاهش سطح هوشیاری در افراد مسن شوند.

لرزش حرکتی (Essential Tremor

تزریق بوتاکس به قطع ارتباط بین عصب و عضله و کاهش احتمالی لرزش کمک می‌کند. چنانچه لرزش به حدی شدید باشد که منجر به ناتوانی گردد، ممکن است نیاز به  جراحی باشد. در عمل جراحی تالاتومی، تالاموس (یک ناحیه در عمق مغز که پیام‌های حسی را دریافت کرد نماید) به صورت هدفدار تخریب می‌شود.

در حدود ۷۵ درصد از بیمارانی که تحت این عمل جراحی قرار می گیرند، علائم در یک سمت از بدن بهبود پیدا می‌کنند. عمل جراحی بر روی هر دو طرف تالاموس به ندرت انجام می‌شود چرا که با خطر بالای از دست دادن قدرت تکلم همراه است.

تحریک عمقی مغز یک گزینه‌ی جراحی دیگر در موارد شدید بیماری است که به دارو پاسخ نداده اند. در این روش یک سیم به ضخامت تار مو در تالاموس کار گذاشته شده و سپس به یک محرک نورونی (Neurostimulator) کاشته شده در زیر استخوان ترقوه متصل می‌شود. محرک نورونی، ایمپالس‌های الکتریکی را به تالاموس فرستاده و با پیام‌های عصبی بوجود آورنده ی لرزش تداخل می کند.

وسواس در کودکان

مشاوره با متخصص مغز و اعصاب

۴. اختلال حرکتی ‌هانتینگتون

بیماری ‌هانتینگتون یک بیماری پیشرونده و تحلیل برنده در یک سری سلول‌های عصبی خاص واقع در مغز می‌باشد. شروع این بیماری معمولاً در سنین بین ۳۵ تا ۵۰ است که به مدت ۱۰ تا ۲۵ سال و به صورت پیشرونده ادامه پیدا می‌کند.

تخمین زده می‌شود که‌ هانتینگتون ۱ نفر از هر ۱۰۰۰۰ نفر را در ایالات متحده درگیر کرده باشد. یک نوع خاص از‌هانتینگتون در سنین جوانی (۲۰ سالگی و کمتر) ایجاد می‌شود که ۱۶ درصد از موارد کل را شامل می‌شود.

علائم‌هانتینگتون عبارتند از: لرزش، حرکت غیر ارادی اندام‌های تنه و صورت، تحلیل سریع توانایی‌های ذهنی و ابتلا به مشکلات روانی.

‌هانتینگتون یک بیماری ارثی است و احتمال ابتلای کودکی با یک والد مبتلا به آن، ۵۰ درصد می‌باشد. هیچ درمان قطعی‌ای برای‌ هانتینگتون وجود ندارد؛ بنابراین درمان بر کاهش علایم، پیشگیری از بروز عوارض و کمک به بیماران و اعضای خانواده برای سازگاری با مشکلات روزمره متمرکز می‌باشد.

پزشکان ممکن است داروهای ضد جنون، ضد افسردگی، آرام بخش، تثبیت کننده‌ی خلق و خو و یا تزریق بوتاکس را تجویز نمایند. این داروها در کمترین دوز موثر تجویز می‌شوند چرا که همه ی آنها دارای عوارض جانبی هستند.

پیشرفت کامل‌هانتینگتون معمولا در عرض ۱۰ تا ۳۰ سال صورت می‌پذیرد. محققان متوجه شده‌اند که هر چه علائم در سنین پایین‌تری تظاهر پیدا کنند، پیشرفت بیماری شدیدتر خواهد بود.

۵. اختلال حرکتی MSA یا آتروفی سیستم چندگانه

آتروفی سیستم چندگانه، یک بیماری نورودژنراتیو (تحلیل برنده ی نورونی) است که حرکت، فشار خون و دیگر اعمال بدن را دچار اختلال می‌نماید. (Multiple System Atrophy)

از آنجایی که علائم، زمان شروع و شدت MSA از فردی به فرد دیگر متغیر است بنابراین در ابتدا طیف‌های مختلف علائم به صورت سه بیماری جداگانه در نظر گرفته می‌شدند:

سندرم شای-دارگر(Shy-Darger)، تحلیل استریاتونیگرال (تحلیل جسم مخطط-هسته ی سیاه) و آتروفی زیتوتی-پلی-مخچه ای (Olivopontocerebellar atrophy).

امروزه هر سه‌ی این بیماری‌ها تحت عنوان MSA شناخته می‌شوند. علائم این بیماری عبارتند از سفتی عضلات، کندی حرکات، عدم تعادل، ناپایداری، عدم هماهنگی حرکات، کاهش چشمگیر فشار خون در حالت ایستاده که منجر به سرگیجه، سبکی سر، غش و یا تاری دید می‌شود (افت فشار خون ارتواستاتیک)، ناباروری مردان، مشکلات ادراری و دشواری بلع و تکلم.

ممکن است به منظور کنترل علائم بیماری از دارو استفاده شود. لوودوپا و آگونیست‌های دوپامین که در درمان پارکینسون به کار می‌روند ممکن است در رفع کندی و سفتی عضلانی در برخی از بیماران موثر باشند.

می توان افت فشار ارتواستاتیک را با داروهای افزایش دهنده‌ی فشار خون کنترل کرد. با پیشرفت بیماری، فواید داروها کاهش می‌یابند. در موارد پیشرفته و شدید ممکن است یک لوله ی تغذیه برای زمانی که بیمار قادر به بلع نیست نیاز باشد.

۶. اختلال حرکتی میوکلونوس

میوکلونوس گرفتگی یا اسپاسم متناوب یک یا چند عضله می‌باشد. این بیماری را به چند گروه عمده و چندین زیر گروه مختلف تقسیم می‌کنند. شایعترین نوع آن، میوکلونوس قشری است که از ناحیه‌ای از مغز به نام قشر حسی-حرکتی منشأ می‌گیرد.

حرکات غیر ارادی در میوکلونوس معمولا ریتم منظمی دارند و ممکن است محدود به یک عضله ی منفرد یا یک گروه عضلانی (کانونی) یا چندین گروه عضلانی مختلف (چند کانونی) باشند.

این گرفتگی‌های عضلانی ممکن است بدون علت و یا در نتیجه ی بسیاری از بیماری‌ها رخ دهند.

برخی از بیماری‌های همراه با میوکلونوس عبارتند از سلیاک، سندرم آنجلمن، بیماری‌هانتینگتون، سندرم رت، بیماری کروتز فلدت-ژاکوب و آلزایمر.

میوکلونوس زیر قشری معمولا گروه‌های متعددی از عضلات(به صورت منتشر) را درگیر می‌نماید و ممکن است در اثر کاهش سطح اکسیژن مغز(هایپوکسی) یا یک اختلال متابولیسمی نظیر نارسایی کلیوی یا کبدی رخ دهد.

میوکلونوس نخاعی در اثر یک ضایعه‌ی نخاعی کانونی نظیر مالتیپل اسلکروزیس، سیرینجومیلی (اتساع نخاع یا Syringomyelia)، تروما، میلوپاتی ایسکمیک یا یک عفونت نظیر هرپس-زوستر، بیماری لایم، ای.کولای و یا HIV بوجود بیاید.

ناخن جوییدن در کودکان

اختلال حرکتی میوکلونوس

در این بیماری حرکات غیر ارادی در مقایسه با میوکلونوس قشری و زیر قشری متنوع‌تر هستند. حرکات غیر  ارادی ناشی از این نوع میوکلونوس مدت زمان بیشتری طول کشیده و در خواب نیز ادامه می‌یابند.

شایعترین میوکلونوس محیطی، اسپاسم همی فاسیال (نیمه صورتی) می‌باشد که می‌تواند بدون علت و یا در اثر فشردگی عصب صورتی بوجود بیاید. در این حالت، حرکات غیر ارادی در هنگام خواب نیز ادامه پیدا می‌کنند و می‌توانند از فقط چند روز تا چند ماه طول بکشند. نوع دقیق میوکلونوس بسته به بخش‌های درگیر بدن و علت زمینه‌ای آن بیشتر مشخص می‌شود.

با تجویز دارو می توان علائم میوکلونوس را کاهش داد. در برخی از موارد ترکیب چند دارو می‌تواند با نتایج مطلوبی همراه باشد.

برخی از داروهای مورد استفاده عبارتند از باربیتورات‌ها، فنی توئین، پریمیدون، سدیم والپروئات و آرام بخش‌هایی نظیر کلونازپام. همه ی این داروها عوارض جانبی بالقوه دارند بنابراین همکاری نزدیک پزشک و بیمار برای کنترل مصرف دارو الزامی است.

علائم بیش فعالی در کودکان

۷. بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون یک اختلال پیشرونده است که در اثر تحلیل سلول‌های عصبی بخشی از مغز موسوم به ماده ی سیاه(Substantia nigra) که مسئول حرکت است ایجاد می‌شود.

از بین رفتن و یا اختلال در فعالیت این سلول‌های عصبی منجر به از دست دادن توان تولید یک ماده‌ی شیمیایی مهم به نام دوپامین می‌شود.

بیماری پارکینسون منجر به ایجاد بسیاری از علائم می‌شود که عبارتند از لرزش، سفتی عضلات و اندام‌ها، از بین رفتن تدریجی حرکات غیر ارادی که اغلب منجر به کاهش مهارت‌های ذهنی و افزایش زمان واکنش دهی می‌شود، تغییرات صدا یا کاهش حالات چهره، از دست دادن تدریجی حرکات خود به خودی که منجر به از بین رفتن توان پلک زدن می‌شود، کاهش فرکانس بلع، آبریزش دهان، قامت خمیده، خم شدن ساعد‌ها، زانوها و لگن، عدم تعادل و افسردگی یا زوال عقل.

محمدعلی کلی قهرمان هم، مبتلا به پارکینسون بود

بنیاد بیماری پارکینسون در آمریکا تخمین می‌زند که هر سال ۶۰۰۰۰ مورد جدید پارکینسون شناسایی می‌شوند که به آمار ۱۰ میلیونی بیماران قبلی موجود در سراسر جهان اضافه می‌شوند. اگر چه خطر ابتلا به پارکینسون با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد با این حال ۴ درصد از افراد مبتلا در سنین کمتر از ۵۰ سالگی تشخیص داده می‌شوند.

بسیاری از بیماران مبتلا به پارکینسون با داروهای کاهش دهنده‌ی علائم درمان می‌شوند. برخی از داروهای شایع مورد استفاده عبارتند از:
پیش‌ساز‌های دوپامین، آگونیست‌های دوپامین و آنتی کولینرژیک‌ها.

جراحی زمانی انجام می‌شود که عدم اثر بخشی داروها ثابت شده باشد. تحریک عمقی مغز (DBS) در گلوبوس پالیدوس یا هسته ی ساب(زیر) تالاموسی می تواند در درمان همه ی عوارض حرکتی پارکینسون موثر واقع شود و برخی مواقع نیز منجر به کاهش چشمگیر دوز داروهای مورد استفاده می‌شود. تالاموتومی نیز می تواند با بر جای گذاشتن یک ضایعه ی کوچک در یک هسته‌ی اختصاصی تالاموس به توقف لرزش کمک کند.

ارتباط سردرد و موبایل

۸. فلج پیشرونده‌ی فوق هسته‌ای
(PSP: Progressive Supra-nuclear Palsy)

PSP یک اختلال مغزی نادر است که منجر به ایجاد مشکلات عصبی دائمی و خطرناک می‌شود.

افراد مبتلا به PSP از بین رفتن تدریجی سلول‌های عصبی اختصاصی، بلع، قدرت تکلم و حرکت چشم را تجربه می‌کنند. این افراد اغلب دچار تغییرات رفتاری و شناختی می‌شوند که به نوبه ی خود باعث طغیان‌های روحی و کاهش توانایی‌های فکری می‌گردند.

PSP عمدتا افراد در سنین ۴۰ تا ۶۰ سال را درگیر می‌کند و معمولا در عرض ۶ تا ۱۰ سال به صورت کامل پیشرفت می‌نماید. این بیماری گاهی مواقع به علت شباهت علائم با پارکینسون اشتباه می‌شود.

اگر چه علت PSP ناشناخته است با این حال محققان می‌دانند که در افراد مبتلا به این بیماری، یک پروتئین مغزی به نام tau به صورت توده‌های غیر طبیعی در سلول‌های عصبی خاصی از مغز تجمع می‌یابد.

به نظر می‌رسد استعداد ژنتیکی در این موضوع نقش داشته باشد. متاسفانه هیچ داروی موثری برای درمان PSP وجود ندارد اما تحقیقات در این زمینه ادامه دارند. داروهایی که ممکن است تا حدودی مفید واقع شوند عبارتند از لوودوپا، آمانتادین و آمی تریپتیلین. ممکن است از تزریق بوتاکس برای رفع اسپاسم پلک (Blepharo spasm یا بسته شدن غیر ارادی پلک) که در برخی از بیماران مبتلا به PSP رخ می‌دهد استفاده شود.

تب و تشنج در کودک

۹. سندرم رت

سندرم رت یک اختلال عصبی پیشرونده است که منجر به ایجاد علائم ناتوان کننده نظیر کاهش توان عضلانی، حرکات تکراری دست، تنفس نامنظم، کاهش توان بیان احساسات، تاخیر در تکامل مغز و رشد سر، ناهنجاری‌های راه رفتن و تشنج می‌شود.

کاهش توان عضلانی معمولا اولین علامت این بیماری است. طبق گزارشات بنیاد بین المللی سندرم رت، حدود ۱ نفر از هر ۱۰۰۰۰ تا ۲۳۰۰۰ نوزاد دختر با سندرم ترتیب تشخیص داده می‌شود اما شیوع آن احتمالا بیشتر از این مقدار است چرا که تعداد زیادی از بیماران شناسایی نمی‌شوند. این سندرم می‌تواند نوزادان پسر را نیز درگیر کند اما آنها درصد کمی از بیماران را تشکیل می‌دهند.

سندرم رت

سندرم رت در اثر جهش در ژن MECP2 واقع در کروموزوم X بوجود می‌آید. به نظر می رسد کودکان مبتلا به این سندرم تا سن ۶ تا ۱۸ ماهگی رشد طبیعی دارند ولی از این زمان به بعد علائم بیماری آنها شروع به ظاهر شدن می کنند.

سندرم رت قربانیان خود را به شدت ناتوان می‌کند؛ به نحوی که این افراد در تمام جوانب زندگی روزمره‌ی خود نیازمند کمک دیگران هستند. متاسفانه هیچ درمان قطعی‌ای برای این سندرم وجود ندارد. درمان این اختلال بر کنترل علایم تمرکز دارد و نیازمند استفاده از یک روش حمایتی در ابعاد مختلف می‌باشد.

سندرم رت به چهار حالت عمده پیشرفت می‌نماید که هر حالت دارای علائم و نیازهای درمانی اختصاصی خود است.
داروها برای کنترل تنفس نامنظم و اختلالات حرکتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. داروهای ضد صرع برای کنترل تشنج به کار گرفته می‌شوند.

به منظور کمک به بیماران مبتلا به این سندرم برای سازگاری با چالش‌های روزمره و حفظ هر چه بیشتر کیفیت زندگی آنها، آموزش، درمان‌های حرفه‌ای و خدمات حمایتی صورت می‌پذیرند. اگر چه این بیماری بسیار ناتوان کننده است اما بیماران مبتلا به آن معمولا تا میانسالی زنده می‌مانند (به ندرت تا سنین بالای ۴۰ الی ۵۰ سال).

۱۰. پارکینسونیسم ثانویه

پارکینسونیسم ثانویه یک اختلال با علائمی مشابه بیماری پارکینسون می‌باشد با این تفاوت که در اثر عواملی نظیر عوارض جانبی داروها، بیماری‌های نورودژنراتیو مختلف و بیماری‌ها یا آسیب‌های مغزی بوجود می‌آید.

همانند بیماری پارکینسون، در پارکینسونیسم ثانویه نیز علایمی نظیر لرزش، سفتی عضلات و اندام‌ها، فقدان تدریجی حرکات غیر ارادی که منجر به کاهش توانایی‌های ذهنی و افزایش مدت زمان واکنش می‌شوند، تغییرات صدا، فقدان تدریجی حرکات خودکار، کاهش فرکانس بلع و آبریزش دهان، قامت خمیده و خم شدن ساعد‌ها، زانوها و لگن، عدم تعادل، افسردگی و زوال عقل بوجود تظاهر پیدا می‌کنند.

بر خلاف بیماری پارکینسون، می‌توان خطر ایجاد پارکینسونیسم ثانویه را با کنترل دقیق داروهای مصرفی، بویژه محدود کردن استفاده از انواع خاصی از داروهای ضد جنون به حداقل رساند.

بسیاری از داروهای مورد استفاده در درمان پارکینسونیسم ثانویه عوارض جانبی بالقوه دارند، بنابراین همکاری نزدیک بیمار و پزشک برای کنترل مصرف این داروها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. متاسفانه به نظر می رسد پارکینسونیسم ثانویه به اندازه‌ی بیماری پارکینسون به درمان‌های پزشکی پاسخ نمی دهد.

 

۱۱. هایپرتونی (اسپاستیسیته یا Spasticity)

هایپرتونی، افزایش انقباضات عضلانی است که منجر به سفتی یا سختی عضلات و اختلال در حرکت، تکلم و راه رفتن می‌شود.

‌هایپرتونی معمولا در اثر آسیب به بخش‌هایی از مغز یا نخاع ایجاد می‌شود که کنترل کننده‌ی حرکت ارادی هستند. این حالت ممکن است ناشی از آسیب به نخاع، مالتیپل اسکلروزیس، فلج مغزی، سکته ی مغزی، آسیب مغزی ناشی از فقدان اکسیژن، آسیب شدید به سر و بیماری‌های متابولیک نظیر بیماری ALS ‌باشد.

درمان ممکن است با استفاده از داروهایی نظیر بکلوفن، دیازپام، تیزانیدین و کلونازپام صورت پذیرد. ممکن است حرکت درمانی با استفاده از تمرینات عضلانی خاص نیز برای کمک به کاهش شدت علائم تجویز شود. جراحی برای آزاد شدن تاندون یا قطع ارتباط عصب و عضله توصیه می‌شود. سیر بیماری به شدت ‌هایپرتونی و علت یا علل زمینه ای بوجود آورنده‌ی آن بستگی دارد.

۱۲. دیس کینزی تاخیری (TD: Tardive Dyskinesia)

دیس کینزی تاخیری یک اختلال عضلانی است که در اثر مواجهه‌ی طولانی مدت با برخی از انواع داروهای ضد جنون یا نورولپتیک ایجاد می‌شود.

TD با حرکات تکراری، غیر ارادی و بی هدف نظیر در آوردن شکلک (Grimacing)، برخورد لب‌ها به یکدیگر، بسته شدن پلک‌ها و یا حرکات سریع پاها و بازوها مشخص می‌شود. این وضعیت می تواند برای فرد کاملا خجالت آور باشد چرا که قابل کنترل نمی باشد.

TD می تواند خفیف و در بسیاری از موارد قابل برگشت باشد. درصد بیمارانی که به TD شدید یا غیر قابل برگشت مبتلا هستند در مقایسه با بیمارانی که درمان مزمن ضد جنون دریافت می‌کنند بسیار کم است.

افراد مسن نسبت به جوانان بیشتر مستعد ابتلا به TD ی شدید و غیر قابل برگشت هستند. داروهای ضد جنون جدید، شیوع TD را به طور چشمگیری کاهش داده اند. اگر چه هیچ درمانی برای TD وحود ندارد با این حال می‌توان با تجویز داروهای ضد جنون جدید در روند درمان جنون، محدود کردن استفاده‌ی طولانی مدت از داروهای نورولپتیک به موارد دارای اندیکاسیون‌های به خوبی شناخته شده و تجویز آنها با کمترین دوز موثر، خطر ابتلا به TD را به حداقل رساند. پایش مکرر علائم در بیمارانی که این داروها را مصرف می‌کنند نیز بسیار اهمیت دارد.

بیماری+صرع++_+سر+درد+

۱۳. سندرم تورت(Tourette Syndrome)

سندرم تورت یک اختلال عصبی ارثی است که با حرکات غیر ارادی تکراری و تولید اصوات غیر قابل کنترل موسوم به تیک (Tics) مشخص می‌شود.

این اختلال خود را اغلب در سنین ۶ تا ۱۵ سالگی نشان می‌دهد اما ممکن است زودتر(در ۲ سالگی) و یا دیرتر(در ۲۰ سالگی) نیز رخ دهد.
حرکات غیر ارادی (تیک) به خصوص در ناحیه‌ی صورت و سپس بازوها، پاها و تنه اولین علائم این سندرم هستند. این تیک‌ها تکراری و سریع می‌باشند.

تیک‌های بچه‌ها می‌تواند به علت سندرم تورت باشد.

تیک‌های صوتی معمولا همراه با حرکت اتفاق می‌افتند اما بعدها ممکن است جایگزین یک یا تعداد بیشتری تیک حرکتی شوند. خرخر، صاف کردن گلو، فریاد و وق وق کردن از جمله خصوصیات تیک‌های صوتی هستند. این تیک‌ها همچنین ممکن است به صورت کوپرولالیا (استفاده‌ی غیر ارادی از کلمات یا عبارات رکیک یا نامناسب از نظر اجتماعی) یا کوپروپراکسیا (حالات توهین آمیز بدن) تظاهر پیدا نمایند.

تخمین زده می‌شود که در ۷۰ درصد موارد، تیک‌ها در اوایل ۲۰ سالگی ناپدید می‌شوند. مشکل اصلی بیماران مبتلا به سندرم تورت، برقراری ارتباطات اجتماعی و مورد پذیرش واقع شدن توسط افراد هم سن و سال می‌باشد؛ چرا که علائم این بیماری می‌توانند بسیار خجالت آور باشند.

در اغلب موارد، علائم تیک اختلال جدی‌ای که نیازمند دارو باشد را بوجود نمی‌آورند. با این حال برای افرادی که علائم آنها باعث اختلال در عملکرد روزمره شده است داروهای مختلفی تجویز می‌شوند. از آنجایی که تمام این داروها با عوارض جانبی بالقوه همراه هستند بنابراین باید با کمترین دوز موثر تجویز شوند.

۱۴. بیماری ویلسون

بیمار ویلسون یک اختلال ژنتیکی است که منجر به تجمع مس اضافی در کبد یا مغز می‌شود.

اگر چه تجمع مس از هنگام تولد آغاز می‌شود با این حال علائم بیماری می توانند در سنین ۶ تا ۴۰ سالگی تظاهر پیدا کنند اما در بیشتر موارد در اواخر بلوغ ظاهر می‌شوند. بیماری ویلسون حدود ۳۰۰۰۰ نفر را در سراسر جهان درگیر می کند.

ویلسون یک بیماری با الگوی وراثتی اتوزوم مغلوب است و زنان و مردان را به یک اندازه مبتلا می‌کند. برای به ارث رسیدن این بیماری، باید هر دو والد فرد حامل ژن معیوب باشند و فرد بیمار هر دو ژن معیوب را دریافت نماید.

تغییر رنگ بخشی از چشم به رنگ مس نشانه ابتلا به بیماری ویلسون می‌باشد.

عواقب این بیماری عبارتند از بیماری کبدی و مشکلات عصبی و روانی. علائم جسمی عبارتند از زردی، درد شکمی و لرزش در هنگام راه رفتن، تکلم و بلع. علائم روانی عبارتند از خودکشی و همنوع کشی، افسردگی و خشونت. در صورت عدم شناسایی و درمان، ویلسون همواره کشنده می‌باشد.

تشخیص سریع بیماری بسیار با اهمیت است چرا که آسیب کبدی ممکن است قبل از آغاز علائم بوجود بیاید. اعضای خانواده ای که یکی از اعضای آن مبتلا به ویلسون است، حتی در صورتی که هیچ علامتی نداشته باشند نیز باید تحت آزمایش و غربالگری قرار بگیرند. آزمایشات غربالگری عبارتند از ارزیابی سطح سرولوپلاسمین سرم و آزمایش میزان مس ادرار ۲۴ ساعته.

درمان ویلسون معمولا عبارت است از خارج کردن مس اضافی از بدن و پیشگیری از تجمع مجدد آن. بسیاری از موارد بیماری با زینک استات، ترینتین(Trientine)، پنی سیلامین درمان می‌شوند.

پنی سیلامین و ترینتین منجر به افزایش دفع ادراری مس می‌شوند اما هر دو می توانند با عوارض جانبی جدی ای همراه باشند. زینک استات منجر به مهار جذب مس و افزایش دفع آن از طریق مدفوع شده و عوارض جانبی جدی‌ای نیز به همراه ندارد؛ به همین دلیل داروی انتخابی به شمار می‌رود. درمان باید در تمام طول عمر ادامه پیدا کند، همچنین بیمار باید از مصرف غذاهای سرشار از مس پرهیز نماید.

 

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر بخشنده

فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان و فلوشیپ نوروماسکولار از ژاپن

لجبازی کودکان

مغز افراد پیش فعال

مغز افراد پیش فعال (ADHD)

 

تفاوت های مغزی افراد بیش فعال

بیش فعالی نوعی اختلال رشدی عصبی است  که از طریق تحقیقات گسترده در چند دهه گذشته، انتقال دهنده های عصبی نقش اساسی در ایجاد علائم بیش فعالی داشته و با وجود اینکه ما هنوز در فهم علت بیش فعالی، مسیری طولانی ای در پیش داریم، اما اکنون می دانیم که انتقال دهنده های عصبی بخش مهمی از معمای کلی مغز هستند.

 

اختلال بیش فعالی و نقص توجه یا ADHD می تواند بر همه ابعاد زندگی فرد تاثیر گذاشته و اگر تشخیص داده نشود یا بدون درمان رها گردد  کودک ، نوجوان و حتی بزرگسالان امکان دارد با مشکلات  عدیده زیادی مواجه شوند .  برخی افراد استراتژی های مقابله ای و جبرانی را برای مدیریت علائم ADHD خود پیدا می کنند و  بسیاری از افراد نیاز به جستجوی تشخیص و درمان حرفه ای بیش فعالی و نقص توجه دارند.

 

انتقال دهنده عصبی چیست؟

انتقال دهنده های عصبی مواد شیمیایی موجود در مغز می باشند که سیگنال هایی را بین نورون ها ارسال کرده و  این سلول های عصبی در مناطقی از مغز با عنوان سیناپس ، باهم در ارتباط هستند. کل مغز از سلول های عصبی، در یک شبکه گسترده ساخته شده که تمام اتفاقات روحی و جسمی ارادی و غیر ارادی ما را کنترل می کنند.

 

 

 

انتقال دهنده های عصبی دخیل در ADHD

دو انتقال دهنده عصبی اصلی در بیش فعالی:

۱- دوپامین

۲- نوراپی نفرین.

این مواد شیمیایی عصبی در کنترل تکانشگری، اولویت بندی، تمرکز، تصمیم گیری، تحمل ناامیدی و مدیریت زمان دخیل می باشند . در مغز افرادی که به ADHD مبتلا میباشند ، در انتقال این دو انتقال دهنده عصبی مشکلاتی مشاهده میگردد .

 

دوپامین

دوپامین (DA) یک انتقال دهنده شیمیایی بوده که تحقیقات نشان داده مستقیما با ادراک ما از لذت و پاداش در ارتباط بوده و این همان دلیلی می باشد که ما را وادار می سازد تا آنچه را که مغز پاداش، موفقیت یا بقا می داند را، سرچ کنیم . در تحقیقات انجام گرفته مشخص شده که سطح پایین دوپامین با علائم ADHD مرتبط است.

 

مسلم است کسانی که به ADHD مبتلا میباشند ، به دنبال جبران سطح پایین فعالیت دوپامین در مدار پاداش مغز میباشند . در این حالت ممکن است خودتان وظایف خود را با اشتیاق شروع کرده  و به سرعت علاقه خود را از دست داده یا در زمینه شغلی از این شاخه به آن شاخه منتقل شوید . دیگران مانند دوستان، اعضای خانواده، همکاران و معلمان ممکن  است تعجب کنند که چرا فرد مبتلا به ADHD نمی تواند اهداف خود را ادامه دهند.

 

مشاهده شده است که مبتلایان به ADHD دارای بیشترین ترشح انتقال دهنده های دوپامین در مغزبوده  که منجر می شود دوپامین کمتری در دسترس مغز قرار گیرد.

 

اگر ADHD دارید، ممکن است برخورد داشته باشید که گاهی خود را به شدت روی یک فعالیت محرک بالا مانند بازی های ویدئویی متمرکز ید و گیج خواهید شد . در این مواقع جدا کردن خود از تکلیف هیجان آور دشوار می باشد . مغز چشمه ای از تحریک دوپامین را پیدا و می خواهد آن را بیابد.

 

نوراپی نفرین

نوراپی نفرین (NE) انتقال دهنده شیمیایی هستند که به دوپامین مربوط شده  و در مغز افراد ADHD در حد پایین تر از حد نرمال یافت می گردد . نوراپی نفرین در تمرکز، پردازش و کنترل رفتارهای تحریک کننده نقش داشته و  دوپامین در واقع پیشرو نوراپی نفرین میباشد، در حالی که آنها نقش های مشابهی را در مغز ایفا کرده ، اما عملکرد آنها کمی متفاوت بوده و روی گیرنده های مختلفی عمل می نمایند.

 

دوپامین و نوراپی نفرین اصلی ترین انتقال دهنده های عصبی درگیر در ADHD بوده و شواهدی موجود است که انتقال دهنده های عصبی دیگر هم امکان دارد نقشی  مهمی داشته باشند. پزشکان احتمال میدهند، استیل کولین، یک انتقال دهنده عصبی که در سیستم عصبی مرکزی فراوان بوده ، برای فراخوان حافظه و پردازش شناختی از اهمیت بالایی برخوردار است. فقدان استیل کولین و سطح بالای حمل و نقل های مرتبط با آن امکان دارد در  ADHD نقش داشته باشد.

 

گلوتامات نیز  در ADHD اهمیت دارد . برای تعیین کامل عملکردهای دقیق مغز و نقص های انتقال دهنده عصبی که در این بیماری دخیل هستند نیاز به تحقیقات بیشتری است.

 

مناطق مغزی تحت تأثیر بیش فعالی و نقص توجه

مبتلایان به ADHD دارای مغزهایی میباشند که در چند منطقه مهم متفاوت است MRI عملکردی (fMRI) عملکرد غیر طبیعی را در مناطق متعدد مغزی نشان میدهد ، برخی از آنها فعالیت کمتری نسبت به افراد عادی و برخی دیگر را غیرفعال نشان داده است.

 

یک مطالعه نشان داده است که اندازه مغز افراد بیش فعال کمی کوچکتر بوده، اما هوش این افراد کم نبوده است. تفاوت در حجم مغز در مناطقی میباشد که درگیر پردازش و عملکرد اند.

 

قشر جلوی مغز اصلی ترین قسمت تحت تأثیر ADHD میباشد . این منطقه که در قسمت جلوی مغز قرار گرفته، وظیفه اجرایی مغز را بر عهده داشته ، از جمله تمرکز، حل مسئله، حافظه کاری، کنترل تکانه، اولویت بندی و شروع کارها. آسیب به قشر جلوی مغز، مانند آسیب دیدگی سر، علائمی را نشان داده که شبیه ADHD میباشد.

 

همچنین متصور است که سیستم لیمبیک در ADHD درگیر میباشد.  لیمبیک یک منطقه پیچیده از مغز بوده که از مناطق مختلفی تشکیل شده که مسئول پردازش احساسات، خاطرات و تجربه پاداش ها میباشد . مشکل در سیستم لیمبیک منجر به مشکلی می گردد که بسیاری از کودکان مبتلا به ADHD با حافظه و کنترل عاطفی مواجه میباشند . اسکن مغزی، کاهش حجم در این منطقه و همچنین فعالیت بیش از حد و تحت فعالیت را نشان داده که منجر به واکنش عاطفی می گردد.

 

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده 

 

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده

استرس کودکان در ایام کرونا

تعریف:

کودکان بیش از بزرگسالان در همه گیری کرونا دچار سردرگمی شده و خانه نشینی و محدودیت فعالیت‌های بیرون از منزل اضطراب آنان را چندین برابر میکند.

بیماری کرونا موجب ایجاد احساساتی نظیر اضطراب، استرس و عدم اطمینان می شود . این احساسات به ویژه در میان کودکان و نوجوانان، در سنین مختلف، بیشتر دیده می شوند. اگرچه کودکان به طرق مختلف به این احساسات واکنش نشان داده اما بطور کلی در مواجه با رویدادهایی همچون تعطیلی مدارس و لغو برنامه ها و دوری از دوستان ، بیش ازپیش به حمایت های عاطفی نیاز مندند.

زمانی که کودک دچار استرس شود ، پاسخهای متفاوتی مانند جیغ زدن، پنهان شدن، غمگین شدن، خشمگین شدن و غیره از خود نشان می دهد، برای کمک به آنها در مقابله با این پاسخ ها، مهم آن است که از احساسات آنها آگاه باشیم و برای آنها فعالیتهای مختلفی در نظر داشته باشیم .

درمان :

با انجام روش های ساده اما موثر می توان به مدیریت ترس، نگرانی، ناراحتی و ایجاد آسایش و اطمینان خاطر برای کودکان کمک کرد، زمانی برای ارتباط دو طرفه با آنها ایجاد کنید و برای هر کودک جداگانه وقت بگذارید، این وقت می تواند ۲۰ دقیقه یا بیشتر باشد.

خواندن کتاب، داستان گفتن، نقاشی کردن، انجام کارهای هنری و مهارتی، انجام کارهای روزانه با کمک یکدیگر، تفکر و صحبت های معنوی، دعا کردن، باغبانی کردن، یادگیری های آنلاین، معاشرت از طریق تلفن، نوشتن داستان و شعر، انجام بازی های داخل خانه با اعضای خانواده فعالیت هایی لذت بخش برای کودکان هستند، باید تلاش خود را برای سرگرم کردن آن ها بکنیم، در این صورت آرام می مانند و در دوران همه گیری کرونا، دچار پریشانی نمی شوند.

کودک در مورد حفظ فاصله ایمن آموزش دهید، در صورت مساعد بودن شرایط، وی را از خانه بیرون ببرید،  ورزش مانند پیاده روی در اطراف منزل می تواند خلق و خوی کودک را تقویت کند، به وی  بیاموزید  دستان خود را با آب و صابون بشوید، به خاطر شست وشوی مرتب دستها امتیاز داده و وی را تحسین کنید.

 

پیشگیری:

 

برای صحبت با فرزندتان پیش‌قدم شوید و با آرامش درباره بیماری صحبت کنید، یک برنامه منظم روزانه داشته باشید، بگذارید فرزندتان احساسات خود را بروز بدهند ، درمورد آنچه می‌شنوند و می‌دانند با هم صحبت کنید، در حضور کودکان از ترسیدن در مورد موضوعاتی که ذهن شما را مشغول کرده است دوری و  ترس، خشونت و دلهره خود را کنترل کنید، هرگز ذهن کودکان را با دلواپسی های آینده و نگرانی های خود پر نکنید. به آن ها در باره مفهوم و ضرورت تعطیلی و قرنطینه توضیح دهید.

با رعایت فاصله اجتماعی، حفظ بهداشت روزانه، محدودیت سفرها، داشتن رژیم غذایی متعادل با حفظ سلامت و مراقبت از تندرستی جسم و روان خود، از کاهش همه گیری کرونا  حمایت کنیم و  مدیریت این دوران مشکل است زیرا نمی دانیم ما از افراد نجات یافته سالم خواهیم بود یا نه، اما باید شرایط را به کمک دیدگاه مثبت خود مدیریت کنیم، نمی دانیم ویروس از کجا یا تا چه میزان ممکن است گسترش یابد، اما می توانیم با مراقبت از خود، به کودکان آسایش و اطمینان خاطر ارائه کنیم.

( فرزندان خود را از حمایت کنید، انتظار این را داشته باشید که به‌خاطر از دست دادن زندگی عادی و روزمره‌شان خیلی غمگین و خسته شوند، و سعی کنید شرایط را برای آنها عادی کنید).

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر بخشنده

شب ادراری در کودکان

درمان تشنج مقاوم در کودکان

                                                                           درمان تشنج مقاوم در کودکان مقدمه: صرع پایدار مقاوم یک بیماری تهدید کننده در اطفال است که در […]