نوارمغز کودکان

نوارمغز کودکان و سوالات والدین

نوار مغز در کودکان چه کاربردی دارد؟

نوار مغز کودکان روشی تشخیصی است که برای بررسی عملکرد مغز کودکان انجام می شود. ارتباطات سلول ها یا نورون های مغزی بوسیله یک سری پالس ها یا پتانسیل های الکتریکی عصبی انجام می شود که باعث سیگنال های الکتریکی مغز می شود. این سیگنال ها که امواج مغزی نامیده می شود از طریق پوست سر قابل ثبت می باشد. دستگاه نوار مغزی این عمل را می توان انجام دهد و به پزشک کودک شما کمک می کند که امواج مغزی کودک را با حرکات و یا رفتارش مورد بررسی قرار دهد.

علائم تشنجی در کودک

آیا دستگاه نوار مغز کودکان امواج یا اشعه مضر دارد؟

بسیاری از والدین وقتی برای انجام نوار مغز مراجعه می کنند، نگران هستند و می پرسند که آیا نوار مغز اشعه مضر ندارد؟ دستگاه نوار مغز کودکان فقط یک دستگاه گیرنده می باشد که اشعه مضر برای کودک نداشته و هیچ آسیبی به فرزند عزیزتان نمی رساند. برای ثبت امواج الکتریکی مغز از دستگاه نوار مغز استفاده می شود که انواع ۸، ۱۶ و ۳۲ کاناله آن وجود دارد. سپس الکترودهایی بر روی پوست سر بیمار نصب می شود و این الکترودها که از صفحات کوچک فلزی تشکیل شده و به سیم‌های باریکی متصل هستند. این الکترودها شارژهای الکتریکی کوچکی را که در اثر فعالیت سلول‌های مغزی تشکیل می‌شوند، آشکار می‌کنند. این شارژهای الکتریکی توسط دستگاه تقویت شده و سپس به صورت منحنی‌هایی روی صفحه نمایشگر یا روی نوارهای کاغذی به نمایش در می‌آیند.

نوارمغز کودکان

برای چه بیماری های نوار مغز کودکان لازم است؟

مهمترین بیماری که نیازمند تشخیص به وسیله نوار مغز کودکان دارد، تشنج یا بیماری صرع می باشد. بیشترین علت انجام نوار مغز کودکان بررسی و تشخیص انواع اختلالات تشنجی در کودکان است. بیماری های دیگر مغز و اعصاب کودکان که نوار مغز یک روش تشخیصی مهم در آنها است عبارت است از: سردرد، سرگیجه، میگرن، اختلال هوشیاری، اختلال تمرکز و بیش فعالی، اختلال ارتباطی و اوتیسم، ضربه به سر و هر حالتی که باعث اختلال مغزی شود بکار می رود.

نوارمغز کودکان

نکاتی که والدین قبل از مراجعه برای انجام نوار مغز کودکان باید بدانند چیست؟

والدین باید بدانند که قطع ناگهانی داروهای ضد تشنج حین مراجعه برای انجام نوار مغز کودکان بسیار خطرناک می باشد. گاه با قطع سریع داروی ضد صرع، حمله طولانی و شدید تشنج اتفاق می افتد. نکته مهم دیگر اثر تب و التهاب بر روی امواج مغزی است،  به همین دلیل اغلب زمان نوار مغز کودکان را بعد از مرحله حاد بیماری تب دار یا سرماخوردگی در نظر می گیرند.

نوارمغز کودکان

بهترین وضعیت برای انجام نورا مغز کودکان چیست، خواب یا بیداری؟

خستگی و کم خوابی باعث می شود کیفیت بررسی نوار مغز کودکان بهتر شود و کودک نیاز کمتری به مصرف داروی خواب آور دارد و زودتر به خواب می رود و هم اینکه در کم خوابی نوار مغز موج های غیر طبیعی مغزی را بهتر نشان می دهد. سکوت و آرامش در حین گرفتن نوار مغز کودکان مهم است؛ ایجاد هر گونه صداهای بلند و زنگ موبایل ممکن است باعث ایجاد پارازیت در نوار مغز گردد.

نوروفیدبک

نوار مغز سه بعدی یا نقشه مغزی چیست؟

در بعضی از بیماری ها مانند بیش فعالی، اختلالات یادگیری، اختلال توجه و تمرکز، اضطراب و افسردگی و اختلالات ارتباطی مانند اوتیسم، بررسی و تحلیل فراوانی امواج مختلف مغزی بسیار مهم است. الکتروانسفالوگرافی کمی (Quantitative Electro Encephalo Graphy) یا QEEG وسیله ای برای ارزیابی و اندازه گیری امواج مغزی و خصوصیات مربوط به آنها در این بیماری ها است. در QEEG، امواج مغزی در حالت های مختلف چشم بسته، چشم باز و انجام یک تکلیف شناختی مانند خواندن،ثبت کرده ،سپس این امواج بوسیله کامپیوتر، بر حسب فرکانس تفکیک شده و بر اساس شدت فعالیت در رنگ های مختلف نمایش داده می شوند. مطابق با مطالعاتی که صورت گرفته اندازه امواج مختلف در مغز دارای استاندارد و حد نرمالی است که تنها براساس جنس و سن تغییر می کند. به این معنی که برای داشتن عملکرد مناسب، هریک از امواج در فرد با مقادیر نرمال مشخص می شود کدام یک از امواج و در کدام نقطه از سر دارای فعالیت نامناسب است.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

مغز و اعصاب کودکان

بیماری حرکت چشم در کودکان

استرابیسم

۳ تا ۴ درصد از کودکان سنین مدرسه درگیر این اختلال هستند و چشم هایشان دچار انحراف است. این اختلال از آنچا اهمیت دارد که می توان منجر به تنبلی شده و خود به خود مغز، یکی از چشم ها را کنار بگذارد. در استرابیسم غیرفلجی میزان چشم در جهات مختلف نسبتا ثابت است. در این حالت وقتی چشم ها هر کدام به تنهایی معاینه می گردند نرمال هستند ولی هنگامی که با هم مورد معاینه قرار می گیرند، انحراف ظاهر می شود. این بیماری هم علل مغزی و هم علل غیرمغزی در کودکان با معاینه عصبی نرمال دارد. معمولا بعد از معاینه کامل این کودکان توسط پزشک فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان و انجام تصویربرداری مغزی، بیمار بیاد به یک چشم پزشک ارجاع شود تا از نظر بیماری های داخل چشمی معاینه گردد.

unnamed

فلج ماهیچه های حرکت دهنده چشم

در این اختلال، انحراف در معاینه تک چشمی هم برطرف نمی شود و این نکته ای است که این اختلال را از استرابیسم متفاوت می کند. هر کدام از زوج های ۳، ۴ و ۶ می توانند به شکل یک طرفه یاد دوطرفه دچار فلج گردند که علت متفاوتی دارد و از موارد مادرزادی تا علل ویروسی درگیری عصبی گزارش شده است.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان
.

افتادگی پلک مادرزادی

افتادگی مادرزادی یک یا هر دو پلک نسبتا شایع است. در ۷۰ درصد موارد افتادگی یک طرفه است. معمولا علل آن ناشناخته است. این حالت معمولا تا اوایل دوران کودکی و گاهی تا بزرگسالی مورد توجه قرار نمی گیرد و به همین علت با موارد اکتسابی اشتباه می شود. درمان این بیماری معمولا انچام جراحی پلاستیک در سن مناسب است.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان

افتالموپلژی حاد یکطرفه

وقتی که افتالموپلژی در عرض یک هفته به حداکثر شدت خود برسد جز این تعریف قرار می گیرد. در این حالت افزایش فشار داخل جمجمه باید مدنظر باشد.

علل افتالموپلژی حاد

آنوریسم
تومورهای ساقه مغز
سکته ساقه مغز
فیستول سینوس کاورنوس
ترومبوز سینوس کاورنوس
سندرم گرادنیگو
فلج زوج ۳ ایدیوپاتیک
افزایش فشار داخل جمجمه
اسکلروز مولتیپل
میاستنی گراویس
میگرن افتالموپلژیک
بیماری التهابی کره چشم
تومور کره چشم
تروما به کره چشم

حرکت چشم

نیستاگاموس

نیستاگاموس یک حرکت تکراری ریتمیک غیرارادی در چشم است که حداقل یک فاز آهسته دارد. در حالت پاندولی هر دو فاز آهسته هستند.

نیستاگاموس فیزیولوژیک

حرکات تکراری چشم با دامنه کم و فرکانس بالا در افراد نرمالی که به شکل ثابت به یک طرف نگاه می کنند رخ می دهند.

unnamed 1

نیستاگاموس مادرزادی

اگرچه این نیستاگاموس در هنگام تولد وجود دارد اما معمولا مورد توجه قرار نمی گیرد و به همین دلیل با انواع اکتسابی اشتباه می گردد. این نیستاگاموس معمولا افقی است و فیکس شدن بر روی یک شی آن را افزایش می دهد. این نیستاگاموس گاه با حرکات دوره ای سر همراه است.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر بخشنده

هیدروسفالی

رشد دور سر کودکان

دور سر کودک حین تولد را می دانید؟

بسیاری از والدین دور سر نوزاد خود را با یکدیگر مقایسه می کنند و وقتی دور سر نوزادشان کمتر یا بیشتر باشد نگران می شوند. حال آنکه اندازه دور سر کودک به سن بارداری نوزاد حین تولد بستگی دارد. به طوری که اگر مادر دوره بارداری کامل نه ماهه را طی کرده باشد، اندازه دور سر کودک حدود ۳۳ تا ۳۵ سانتی متر خواهد بود و درحالیکه با بارداری پیش از موعد و تولد نوزاد نارس دور سر کودک حدود ۳۲ و یا کمتر می باشد.

هیدروسفالی

رشد دور سر کودک بعد از تولد چگونه است؟

رشد دور سر کودک در شیرخوارگی بسیار سریع رخ می دهد. در طی یک سال اول دور سر کودک ۱۲ سانتی متر رشد می کند که ۹ سانتی متر آن مربوط به ۶ ماه اول و ۳ سانتی متر آن در ۶ ماهه دوم سال اول عمر اتفاق می افتد. پس دور سر کودک باید براساس سن بارداری و سن او محاسبه شود. میزان رشد دور سر کودک به این صورت است که در سه ماهه اول ماهی ۲ سانتی ‌متر به دور سر کودک اضافه می شود. در سه ماهه دوم ماهی یک سانتی ‌متر و در شش ماهگی تا یک سالگی، هر ماه نیم سانتی ‌متر به دور سر کودک اضافه می‌شود.

میکروسفالی و ماکروسفالی

اختلال در رشد دور سر کودک چه نام دارد؟

اگر رشد دور سر کودک کمتر از سیر طبیعی باشد، به آن میکروسفالی گفته می شود. دور سر کوچک، یا میکروسفالی یعنی کوچک بودن اندازه سر در کودکان نسبت به میانگین طبیعی نرمال در آن سن. در میکروسفالی مغز به اندازه کافی رشد نمی کند. دور سر کوچک یک بیماری نیست، اما یکی از علائم مهم ابتلا به بیماری‌های دیگر است. بیماری میکروسفالی یک اختلال نادری است و در ۱ مورد از ۶۲۰۰ تا ۸۵۰۰ تولد زنده اتفاق می‌افتد.

هیدروسفالی

علت کم بودن رشد دور سر کودک یا میکروسفالی چیست؟

دور سر کوچک یا میکروسفالی علتهای متعددی دارد که شامل عوامل ارثی و محیطی می شوند. درصورت بروز نقص در یک نوع ژنی که در رشد و تحول سلول‌های عصبی نقش اساسی دارد میکروسفالی ایجاد می شود. بالا بودن سطح فنیل آلانین در مادری که به صورت مغلوب، ژن ابتلا به بیماری فنیل کتونوری را داراست و علامت دیگری از این بیماری ندارد؛ موجب بروز میکروسفالی در جنین می شود که ابتلا به این بیماری همراه با عقب ماندگی ذهنی است. عوامل دیگری مانند تماس جنین با اشعه ایکس، داروهای مورد استفاده مادر مانند کورتون و عفونتهای ویروسی مادر همچون آبله مرغان و سرخک می تواند موجب بروز میکروسفالی در نوزاد شود.

دور سر کوچک یا میکروسفالی می‌تواند باعث ناتوانی وسیع گفتاری و حرکتی شود. کودکان مبتلا به دور سر کوچک بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های عصبی دیگر مانند صرع، فلج مغزی، عقب ماندگی ذهنی و ناتوانیهای بینایی و شنوایی قرار می گیرند. در بررسی های دانشمندان آمده است که حدود ۴۵ درصد کودکان مبتلا به میکروسفالی دچار صرع

، حدود ۲۰ درصد آنها دچار فلج مغزی و حدود ۵۰ درصد این بیماران دچار عقب ماندگی ذهنی هستند.

میکروسفالی و ماکروسفالی

علت افزایش رشد دور سر کودک چیست؟

وقتی بر اساس جدول استاندارد، دور سر کودک بیش از ۲ انحراف معیار بالای حد متوسط برای همان سن، جنس و نژاد باشد، می گوییم این کودک ماکروسفالی دارد. تقریباً ۲ درصد جمعیت طبیعی، ماکروسفالی دارند ولیکن یافته غیرطبیعی در مغزشان یافت نمی شود.  به عبارتی بزرگی اندازه دور سر کودک می‌تواند به شکل یک صفت ارثی از سوی پدر و مادر به فرزندان منتقل شود. علل دیگر ماکروسفالی شامل خونریزی یا توده داخل مغزی، تجمع مایع داخل مغزی، عفونت های مغزی، تجمع خون در پرده‌های مغزی، ضخیم شدن استخوان‌های جمجمه یا ذخیره غیرطبیعی مواد چربی یا موکوپلی ساکارید در مغز، کم کاری تیرویید، کمبود ویتامین D و بیماریهای ارثی و ژنتیک علل بزرگی دور سر کودک هستند.

هیدروسفالی

در اختلال اندازه دور سر کودک چه ارزیابی باید انجام شود؟

روند تشخیص اختلال اندازه دور سر کودک به این صورت است که پس از آزمایش فیزیکی و ارزیابی محیط دور سر، سابقه پزشکی خانوادگی و اندازه سر والدین را می‌سنجند و نمودار رشد سر در طول زمان را تهیه می‌کنند. پزشک اعصاب کودکان نیز می‌تواند برای ارزیابی وجود یا دلیل تاخیر در رشد از سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری)، MRI (تصویر برداری با رزونانس مغناطیسی) یا آزمایش خون استفاده نمایند. سی تی اسکن و MRI نیز اطلاعاتی در خصوص وجود عفونت در رحم که ممکن است باعث تغییرات ساختاری مغز شده باشد، در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده 

تربیت فرزندان

بازی کودکان اوتیسم

سرگرمی برای کودکان دارای اوتیسم به چهار دسته تقسیم می شود:

  • بازی گروهی
  • شعرخوانی
  • کتاب خواندن
  • بازی با اسباب بازی

بازی گروهی

در این نوع بازی لازم است که کودک حرف بزند، در بازی شریک شود و نسبت به دیگران واکنش نشان دهد. این بازی برنامه ریزی شده است و به آسانی می توان پیش بینی کرد مرحله بعدی بازی چه خواهد بود. این بازی ها موجب آرامش کودک می شود. این بازی ها جالب و شادی آور است و شامل دالی موشه، قایم باشک، اسب سواری روی پای والدین، شنا و… است.

آماده سازی برای فعالیت

گفته های خود را تکرار کنید. این کار را در ابتدای فعالیت، طول فعالیت و پایان فعالیت انجام دهید.
در حین فعالیت به کودک فرصت دهید تا نقشی ایفا کند و به او کمک کنید که کار مورد علاقه اش را انجام دهد و اگرلازم بود، روش بازی را تغییر دهید. برای مثال وقتی شما با کودک دالی موشه بازی می کنید، صورت خود را با یک بالش می پوشانید؛ شاید بعد از مدتی کودک پشت پرده پنهان شود، شما بازی را با جایگزین کردن پرده به جای بالش ادامه دهید.

دو کودک اوتیسمی در کنار هم

شعرخوانی

از شعر برای ارتباط با کودک می توان استفاده کرد. شعر خواندن روشی است که می توان هر روز تکرار کرد، بنابراین کودک به ان عادت می کند وکلماتش را بخاطر می سپارد. ما توصیه می کنیم که شعرها را با حرکات مناسب وتصاویر همراه کنید تابه خاطر سپردن آن آسان تر شود.

در ضمن فعالیت به کودک فرصت دهید تا نقشی ایفا کند و روی کلمات و اشاراتی که او دوست دارد، مکث کنید و او را تشویق کنید تا ادامه دهد. در حین شعر خوانی کلمات کم و ساده به کار ببرید و روی کلمات اصلی تأکید داشته باشید. لازم است که از شعرهای کودکانه و شعرهای ساختگی مطابق با نیاز کودک، برای درخواست چیزها، سؤال و جواب، احوال پرسی، درک روتین های روزانه و راهنمایی های ساده استفاده کرد.

بازی کودکان اوتیسمی

کتاب خواندن

خواندن راه دیگر تقویت برقراری ارتباط با کودک، در زمان های شاد است و او را به برقراری ارتباط ترغیب می کند، همانند شعر خوانی، باید یک داستان را چندین بار تکرار کرد.

خواندن با روش درست

برای کتاب را با حالت هیجان و شادی بخوانید تا توجه کودک جلب شود. روی آنچه مورد علاقه اوست، تأکید کنید.برای مثال ، اگر او اشاره به جزییات خاصی می کنند. مراقب باید با تاکید بر این جزییات، داستان را بخواند. این روشی برای برقراری ارتباط و دادن اطلاعات، درباره آنچه مورد علاقه کودک است، می باشد.

پرخاشگری در کودکان

ساده کردن جملات

بنا بر نظر روانشناسان و پزشکان فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان، توصیه می شود مطالب را به صورت مرسوم نخوانید. بلکه جملات را ساده کنید تا مناسب درک کودک باشد.
برای او با حالتی سرزنده و گویا و رسا بخوانید.
اگر او می خواهد که صفحات را ورق بزند، شما با او همراه شوید و هر کدام یک صفحه را ورق بزنید.
باید روی کلمه های خاصی، با نشان دادن تصویر آن تاکید کنید تا کودک بتواند آنها را بفهمد، حفظ کند و از آن کلمه ها ناخودآگاه استفاده کند.
به کودک این فرصت را بدهید تا علایقش را بیان کند، توجه کردن، آرام بودن و توضیح دادن را فراموش نکنید.

بازی کودکان اوتیسمی

بازی با اسباب بازی

بازی با اسباب بازی ساده ترین راه برقراری ارتباط با کودک است. مراقب بایستی اسباب بازی های مناسب انتخاب کند؛ مانند اسباب بازی های دیداری، اسباب بازی های تعاملی (علت و معلولی)، اسباب بازی های مشارکتی، اسباب بازی های ساختنی، اسباب بازی های فوت کردنی، اسباب بازی های قاعده دار، اسباب بازی های نمادین و اسباب بازی های حرکتی.

بازی کودکان

مراحل بازی

از کودک بخواهید که از میان دو یا چند اسباب بازی یکی را انتخاب کند.
اسباب بازی هایی که انتخاب می کند را به او بدهید، بدون اینکه به او کمک کنید، به او نگاه کنید.
بازی او را تقلید کنید و شریک بازی او ، با روش خودش شوید.
اگر کودک احساس خستگی کرد، باید همان بازی را قبل از اینکه به بازی دیگری بروید، ادامه دهید.با ایجاد روشی جدید در بازی، او را تشویق به ادامه بازی کرده و بازی را ادامه دهید.
با تاکید بر کلمات اصلی، پایین آوردن تون صدا و اشاره به آنچه می گویید، با ساده ترین کلمات و جملات از زمان بازی برای تقویت زبان کودک سود ببرید.
بازی را با یک روتین؛ مثلا با یک شعر تمام کنید.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده

ضعف عضلانی در کودکان

مرکز بیماری عصب عضله

بیماری عصب و عضله یا بیماری نوروماسکولار همان طور که از نام آن مشخص است شامل اختلالات رشته های عصبی و عضلات بدن می باشد.رشته های عصبی و عضلات بدن جزو سیستم اعصاب محیطی می باشند که در اختلال آنها سیستم عصبی مرکزی مغز و نخاع سالم و بی نقص می باشند.  بیماری عصب و عضله بر اساس مکانیسم بروز بیماری، سن بروز، نوع وراثت و سیر پیشرفت بیماری به چند نوع تقسیم می شود: ۱- بیماری عضلانی یا میوپاتی، ۲- بیماری رشته های عصبی یا نوروپاتی، ۳- بیماری محل اتصال عصب و عضله یا نوروماسکولار. ضعف عضلانی در کودکان

آیا بیماری عصب و عضله شایع است؟

بیش از ۱۵۰ نوع از انواع بیماری عصب و عضله وجود دارد که در کشور ما که بیش از ۳۰ تا ۴۰ درصد فرزندان حاصل ازدواج فامیلی هستند، شیوع این بیماری در حال افزایش است. میزان شیوع انواع مختلف بیماری عصب و عضله از انواع بسیار نادر مانند دیستروفی اوکلوفارنژیال با شیوع ۰/۱ در ۱۰۰۰۰۰ تا بیماری سندرم بعد از فلج اطفال با شیوع ۶۰ در ۱۰۰۰۰۰ نفر متفاوت می باشد. ضعف عضلانی در کودکان

بیماری عضلات بدن یا میوپاتی چیست؟

میوپاتی ها دسته ای از بیماریهای عضلانی می باشند که معمولا با ضعف در عضلات نزدیک به تنه مثل عضلات ناحیه لگن و بازو وتظاهر پیدا می کنند. میوپاتی انواع مختلفی دارد که به صورت ارثی ویا در اثر اختلال متابولیک، اختلال در غدد درون ریز، عفونتها، بیماریهای بافت همبند، مواد سمی یا ثانویه به عوامل دیگر ایجاد می شود. از معروفترین میوپاتی های ارثی دیستروفی عضلانی دوشن می باشد. گاه میوپاتی بعد از ابتلا به التهاب عضلانی ایجاد می شود که به این نوع میوپاتی التهابی یا میوزیت گفته می شود. علایم شایع بیماری میوپاتی، خستگی سریع تر نسبت به افراد طبیعی، ضعف و آتروفی عضلانی، دفورمیتی یا تغییر شکل در اندام و ستون فقرات و درد و گرفتگی های عضلانی می باشند. گیلن باره

نوروپاتی ها چه بیماری هستند؟

سیستم اعصاب محیطی شامل رشته های عصبی حسی و حرکتی هستند که حس اندام ها را به سیستم اعصاب مرکزی شامل مغز و نخاع می رسانند و دستورات حرکتی مغز و نخاع را به کل بدن می رسانند. نوروپاتی یعنی آسیب و ضایعه در سیستم اعصاب محیطی بدن که با علایم ضعف اندام، بی حسی یا درد در دست یا پا ظاهر می شود. نوروپاتی علل مختلفی مانند آسیب ضربه ای یا تروما، عفونت ها، بیماری های متابولیک و بیماری های ژنتیک دارد. شایع ترین بیماری نوروپاتی اکتسابی بیماری گیلن باره است. دو نوع شایع نوروپاتی ارثی شامل بیماری اس ام ای SMA  و بیماری شارکو ماری توث می باشد. علایم عمده نوروپاتی، ضعف عضلانی پیشرونده در عضلات تحتانی پاها، اختلال و مشکلات خفیف تا متوسط حسی، کاهش یا از دست دادن رفلکس های وتری اندام تحتانی و افزایش گودی کف پاها هستند. ضعف عضلانی در کودکان

میاستنی گراویس جزو کدام گروه از بیماری عصب عضله است؟

بعضی از انواع بیماری عصب و عضله به علت اختلال در ناحیه تماس عصبی ماهیچه‌ای ایجاد می‌شوند. کاهش میزان استیل کولین به علت اشکال در آزاد کردن آن، اختلال در ساختمان طبیعی چین‌های پس سیناپسی و یا اشکال در گیرنده‌های استیل کولین از جمله عوامل ایجاد بیماری‌های مریوط به ناحیه تماس عصبی عضلانی محسوب می‌شوند. بیماری‌ میاستنی گراویس به دلیل اختلال در ناحیه تماس عصبی عضلانی ایجاد می‌شوند.ضعف عضلانی و خستگی زودرس در عضلات اسکلتی از علایم مهم این بیماری‌ می باشد. 1-1-دیستروفی عضلانی

خدمات مرکز بیماری عصب عضله را می شناسید؟

مرکز مغز و اعصاب کودکان ایران زیر نظر دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان و فلوشیپ عصبی عضلانی از ژاپن جهت تشخیص و درمان بیماری های مغز و اعصاب کودکان از سال ۱۳۹۳ راه اندازی شده است. مغز و اعصاب کودکان از زیرشاخه های رشته کودکان است که به سلامت و اختلالات سیستم اعصاب کودکان می پردازد. بسیاری از انواع بیماریهای مادرزادی و اکتسابی کودکان با درگیری های مغزی و نخاعی (دستگاه عصبی مرکزی) یا درگیری سیستم اعصاب محیطی و یا حیطه عصبی عضلانی (نوروماسکولار) می باشد. در مرکز فوق تخصصی مغز و اعصاب کودکان خدمات مرتبط با پیشگیری، تشخیص ، درمان و پیگیری بیماری های مغز و اعصاب کودکان ارائه می شود.  

خدمات مرکز بیماری عصب عضله:

انجام نوار عصب و عضله کودکان انجام نوار عضله در ضعف عضلانی کودکان معاینه و تشخیص انواع نوروپاتی کودکان مانند SMA معاینه و تشخیص انواع میوپاتی کودکان مانند  دیستروفی دوشن درمان بیماری خودایمنی مانند Multiple Sclerosis) MS) آنالیز و تشخیص ژنتیک بیماری های ژنتیک اعصاب کودکان بیوپسی عضله جهت تشخیص بیماری های عصبی عضلانی سلول درمانی در بیماری های مغز و اعصاب کودکان

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکتر محمدکاظم بخشنده    
هیدروسفالی

اندازه دورسر کودک

دور سر کودک حین تولد را می دانید؟

بسیاری از والدین دور سر نوزاد خود را با یکدیگر مقایسه می کنند و وقتی دور سر نوزادشان کمتر یا بیشتر باشد نگران می شوند. حال آنکه اندازه دور سر کودک به سن بارداری نوزاد حین تولد بستگی دارد. به طوری که اگر مادر دوره بارداری کامل نه ماهه را طی کرده باشد، اندازه دور سر کودک حدود ۳۳ تا ۳۵ سانتی متر خواهد بود و درحالیکه با بارداری پیش از موعد و تولد نوزاد نارس دور سر کودک حدود ۳۲ و یا کمتر می باشد

هیدروسفالی

رشد دور سر کودک بعد از تولد چگونه است؟

رشد دور سر کودک در شیرخوارگی بسیار سریع رخ می دهد. در طی یک سال اول دور سر کودک ۱۲ سانتی متر رشد می کند که ۹ سانتی متر آن مربوط به ۶ ماه اول و ۳ سانتی متر آن در ۶ ماهه دوم سال اول عمر اتفاق می افتد. پس دور سر کودک باید براساس سن بارداری و سن او محاسبه شود. میزان رشد دور سر کودک به این صورت است که در سه ماهه اول ماهی ۲ سانتی ‌متر به دور سر کودک اضافه می شود. در سه ماهه دوم ماهی یک سانتی ‌متر و در شش ماهگی تا یک سالگی، هر ماه نیم سانتی ‌متر به دور سر کودک اضافه می‌شود.خواب کودکان3

اختلال در رشد دور سر کودک چه نام دارد؟

اگر رشد دور سر کودک کمتر از سیر طبیعی باشد، به آن میکروسفالی گفته می شود. دور سر کوچک، یا میکروسفالی یعنی کوچک بودن اندازه سر در کودکان نسبت به میانگین طبیعی نرمال در آن سن. در میکروسفالی مغز به اندازه کافی رشد نمی کند. دور سر کوچک یک بیماری نیست، اما یکی از علائم مهم ابتلا به بیماری‌های دیگر است. بیماری میکروسفالی یک اختلال نادری است و در ۱ مورد از ۶۲۰۰ تا ۸۵۰۰ تولد زنده اتفاق می‌افتد.

 سندرم شیرخوار شل چیست؟

علت کم بودن رشد دور سر کودک یا میکروسفالی چیست؟

دور سر کوچک یا میکروسفالی علتهای متعددی دارد که شامل عوامل ارثی و محیطی می شوند. درصورت بروز نقص در یک نوع ژنی که در رشد و تحول سلول‌های عصبی نقش اساسی دارد میکروسفالی ایجاد می شود. بالا بودن سطح فنیل آلانین در مادری که به صورت مغلوب، ژن ابتلا به بیماری فنیل کتونوری را داراست و علامت دیگری از این بیماری ندارد؛ موجب بروز میکروسفالی در جنین می شود که ابتلا به این بیماری همراه با عقب ماندگی ذهنی است. عوامل دیگری مانند تماس جنین با اشعه ایکس، داروهای مورد استفاده مادر مانند کورتون و عفونتهای ویروسی مادر همچون آبله مرغان و سرخک می تواند موجب بروز میکروسفالی در نوزاد شود.

دور سر کوچک یا میکروسفالی می‌تواند باعث ناتوانی وسیع گفتاری و حرکتی شود. کودکان مبتلا به دور سر کوچک بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های عصبی دیگر مانند صرع، فلج مغزی، عقب ماندگی ذهنی و ناتوانیهای بینایی و شنوایی قرار می گیرند. در بررسی های دانشمندان آمده است که حدود ۴۵ درصد کودکان مبتلا به میکروسفالی دچار صرع، حدود ۲۰ درصد آنها دچار فلج مغزی و حدود ۵۰ درصد این بیماران دچار عقب ماندگی ذهنی هستند.

نوزاد شیرخوار

علت افزایش رشد دور سر کودک چیست؟

وقتی بر اساس جدول استاندارد، دور سر کودک بیش از ۲ انحراف معیار بالای حد متوسط برای همان سن، جنس و نژاد باشد، می گوییم این کودک ماکروسفالی دارد. تقریباً ۲ درصد جمعیت طبیعی، ماکروسفالی دارند ولیکن یافته غیرطبیعی در مغزشان یافت نمی شود.  به عبارتی بزرگی اندازه دور سر کودک می‌تواند به شکل یک صفت ارثی از سوی پدر و مادر به فرزندان منتقل شود. علل دیگر ماکروسفالی شامل خونریزی یا توده داخل مغزی، تجمع مایع داخل مغزی، عفونت های مغزی، تجمع خون در پرده‌های مغزی، ضخیم شدن استخوان‌های جمجمه یا ذخیره غیرطبیعی مواد چربی یا موکوپلی ساکارید در مغز، کم کاری تیرویید، کمبود ویتامین D و بیماریهای ارثی و ژنتیک علل بزرگی دور سر کودک هستند.

هیدروسفالی

در اختلال اندازه دور سر کودک چه ارزیابی باید انجام شود؟

روند تشخیص اختلال اندازه دور سر کودک به این صورت است که پس از آزمایش فیزیکی و ارزیابی محیط دور سر، سابقه پزشکی خانوادگی و اندازه سر والدین را می‌سنجند و نمودار رشد سر در طول زمان را تهیه می‌کنند. پزشک اعصاب کودکان نیز می‌تواند برای ارزیابی وجود یا دلیل تاخیر در رشد از سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری)، MRI (تصویر برداری با رزونانس مغناطیسی) یا آزمایش خون استفاده نمایند. سی تی اسکن و MRI نیز اطلاعاتی در خصوص وجود عفونت در رحم که ممکن است باعث تغییرات ساختاری مغز شده باشد، در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان

مرکز نوار عصب و عضله

نوار عصب عضله چیست؟

در بدن انسان دو سیستم عصبی وجود دارد، سیستم اعصاب مرکزی و سیستم اعصاب محیطی. سیستم اعصاب مرکزی شامل مغز و نخاع است که مرکز فهم و پردازش گیرنده های حسی بدن و تصمیم گیرنده پاسخ های اندامها هستند. سیستم اعصاب محیطی شامل رشته های عصبی و عضلات بدن هستند که فرمانهای مغز و نخاع را اجرا می کنند. ارتباط میان مغز و نخاع و سیستم اعصاب محیطی توسط پیامهای الکتریکی انجام می شود. انتقال پیامهایی مانند احساسات بدن حس گرما، سرما، درد، لمس، دیدن، شنیدن، چشیدن و نیز پیامهای حرکتی به اندامها همگی توسط پیامهای الکتریکی انجام می شود مانند یک سیم برق.

نوار عصب و عضله

وقتی به اعصاب یا عضلات بدن آسیبی وارد شود و یا عملکرد آنها دچار اختلال گردد، سرعت یا شدت پیامهای الکتریکی کاهش یافته و یا نارسایی پیدا می کند که شناسایی آن برای تشخیص و درمان کمک کننده است. نوار عصب عضله روشی است که اختلالات و نارسایی سیستم اعصاب محیطی شامل رشته های عصبی و عضلات بدن را می سنجد. نوار عصب عضله خود دو بخش دارد.

نوار عصب و عضله

نوار عصب یا NCV مخفف اندازه گیری سرعت هدایت عصبی یا Nerve Conduction Velocity است. در نوار عصب میزان شدت و سرعت پیامهای الکتریکی را در طول یک عصب نشان می دهد. نوار عضله یا EMG که مخفف Electromyography است. در نوار عضله با استفاده از سوزن ریزی که مستقیما به عضله وارد می شود فعالیتهای الکتریکی عضله را ثبت می کنیم. نوار EMG میزان فعالیت الکتریکی عضلات بدن و نیز سلامت عصبی که وارد آن عضله می شود را ارزیابی و ثبت می کند.

نوار عصب و عضله

چند نوع بیماری در مرکز نوار عصب عضله تشخیص داده می شود؟

بیماری هایی که در مرکز نوار عصب عضله تشخیص داده می شود عبارت است از: نوروپاتی، میوپاتی و بیماری نوروماسکولار. البته این بیماری ها گاه با یکدیگر همپوشانی هایی هم دارند. نوروپاتی به معنای ضایعه و آسیب رشته های عصبی محیطی است. میوپاتی اختلال و بیماری در بافت عضلات بدن می باشد. به بیماری ها و اختلال در محل اتصال رشته های عصبی و عضلات بدن نیز بیماری عصبی عضلانی یا نوروماسکولار گفته می شود.

میوپاتی

شایعترین نوروپاتی های مراجعه کننده به مرکز نوار عصب عضله کدامند؟

علت بروز نوروپاتی مختلف و متفاوت بوده مانند آسیب ضربه ای یا تروما، عفونت های گوناگون، بیماری متابولیک و انواع بیماری های ژنتیک می باشد. بیماری گیلن باره، بیماری آتروفی عضلانی نخاعی یا بیماری SMA، بیماری شارکو ماری توث و نورپاتی دیابتی شایعترین نوروپاتی های تشخیص داده شده در مرکز نوار عصب عضله می باشند. بیماری گیلن باره یک اختلال اکتسابی و بسیار نادر می باشد ، که در نتیجه حمله سیستم ایمنی بدن به اعصاب محیطی ایجاد می شود و به دنبال این حمله احساس ضعف در ماهیچه ها، بی حسی، گزگز و گاهی اوقات فلجی دیده می شود.

میوپاتی

بیماری SMA یک بیماری ژنتیک بوده و به علت جهش ژنتیک در ژن SMN واقع در بازوی بلند کروموزوم پنج بروز می کند. علائم این بیماری به صورت ضعف عضلانی در اندامهای بدن بخصوص بیشتر در اندام تحتانی و تحلیل و آتروفی عضلات بدن است. این بیماری بر اساس شدت حذف ژنی و زمان بروز علائم بالینی به سه گروه SMA تیپ یک(شروع علائم از بدو تولد تا ۶ ماهگی)، SMA تیپ دو(شروع علائم از ۶ ماهگی تا ۱۸ ماهگی) و SMA تیپ سه (شروع علائم بعد از ۱۸ ماهگی) تقسیم بندی می شود.

کلینیک مغز و اعصاب کودکان

بیماری شارکو ماری توث یا Charcot-Marie-Tooth بیماری ژنتیک دیگری است که جزو انواع شایع نوروپاتی محسوب می شود. بیماری شارکو-ماری-توث شایعترین نوع نوروپاتی ارثی است که با علایم ضعف عضلانی پیشرونده در عضلات تحتانی پاها، اختلال و مشکلات خفیف تا متوسط حسی، کاهش یا از دست دادن رفلکس های وتری اندام تحتانی و افزایش گودی کف پاها یا High Arched Feet ظاهر می شود.

میوپاتی

چند نوع میوپاتی شایع در مرکز نوار عصب عضله می شناسید؟

شایعترین بیماری عضلانی یا میوپاتی که در مرکز نوار عصب عضله تشخیص داده می شود، بیماری دیستروفی عضلانی دوشن می باشد. دیستروفی عضلانی دوشن یک بیماری ژنتیک بوده که در پسرها دیده می شود. علت بروز بیماری دیستروفی دوشن نقص ژنتیک در ژن دیستروفین به عنوان بزرگترین ژن بدن می باشد. در دیستروفی دوشن ضعف عضلانی اندام تحتانی بخصوص عضلات کمربند لگنی و عضله چهارسر ران، برجستگی عضله پشت ساق پا و افزایش بیش از ده برابری در آنزیم عضلانی CPK نمای بارز بیماری است.

بیماری CP

بیماری شایع دیگری که در مرکز نوار عصب عضله تشخیص داده می شود، التهاب عضلانی یا میوپاتی التهابی است. التهاب عضلانی، میوپاتی التهابی یا میوزیت به معنای حمله سلولهای التهابی به ماهیچه های بدن است. بیماری های التهابی با زمینه خودایمنی که باعث ایجاد التهاب سراسر بدن می شوند، روی عضلات نیز موثرند و میوپاتی التهابی ایجاد می کنند. مهمترین علامت میوپاتی التهابی ضعف و ناتوانی عضلات است. همچنین علایم مهم دیگر التهاب عضلانی بروز درد در عضلات و تشدید آن با فعالیت بدنی، سخت قورت دادن غذا، ضایعات پوستی، خستگی و مشکل در تنفس است.

نوارعصب و عضله

آیا نوار عصب عضله عوارض دارد؟

در مرکز نوار عصب عضله کلیه اقدامات تشخیصی شامل نوار عصب و نوار عضله توسط دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان انجام می شود. دکتر محمدکاظم بخشنده با گذراندن دوره فلوشیپ فوق تخصصی بیماری عصبی عضلانی یا نوروماسکولار در مرکز مغز و اعصاب ژاپن، مهارت کافی برای انجام نوار عصب عضله دارند. نوار عصب عضله یک اقدام تشخیصی غیرتهاجمی بوده و جز سوزش و درد مختصر در محل انجام نوار عضله عوارض دیگری ندارد.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان
کلینیک مغز و اعصاب کودکان دکترمحمدکاظم بخشنده