درمان فلج مغزی

فلج مغزی چیست؟

فلج مغزی یا اصطلاح علمی آن بیماری (Cerebral Palsy(CP نوعی اختلال حرکتی در کودکان است که علت بروز آن به ضایعات داخل مغزی مربوط می شود. فلج مغزی کودکان شامل طیفی از سندرم های نقص حرکتی است که غیر پیشرونده هستند این بدان معنی است که علائم بیماری فلج مغزی (CP) در طول زمان بدتر نمی شود. اغلب موارد فلج مغزی در اثر ضایعات و ناهنجاری های مغزی بوجود می آید. گاه در اوایل شیرخوارگی بعضی از بیماریهای متابولیک یا بیماریهای ژنتیک مغزی علایمی مانند فلج مغزی دارند که اشتباه تشخیصی اتفاق می افتد. البته تفاوت اصلی بیماری فلج مغزی با بیماریهای متابولیک یا بیماریهای ژنتیک مغزی ماهیت غیر پیشرونده آن است به این معنی که در بیماریهای متابولیک یا بیماریهای ژنتیک مغزی بعد از مدتی بیماری پیشرفت کرده و کودک دچار از دست دادن توانایی های حرکتی قبلی می شود و پسرفت تکاملی اتفاق می افتد.

1

علت بروز فلج مغزی در کودکان چیست؟

مهمترین علت برای بروز فلج مغزی کودکان شامل ضایعات مغزی حین تولد بعلت آسفیکسی یا اشکال اکسیژن رسانی مغزی، اختلالات و آسیب های مغزی بعلت نارسی نوزاد، ناهنجاری های ساختمانی مغزی و سابقه تشنج نوزادی می باشد. بر اساس گزارشات و بررسی های مختلف تا ۱۶ درصد مبتلایان فلج مغزی در سابقه قبلی آسفیکسی نوزادی داشته اند. چند علامت مهم نشان دهنده وجود آسفیکسی نوزادی هستند که شامل: پایین بودن عدد آپگار نوزاد حین تولد، تأخیر در شروع تنفس بعد از تولد، اختلال هوشیاری، شلی اندام ها، کاهش رفلکس های اندامها و کاهش رفلکس های نوزادی و بروز تشنج نوزادی در ۴۸ ساعت اول بعد از تولد. نوزادان نارس به دلیل عدم فعالیت مناسب کیسه های هوایی ریه ها و عدم اکسیژن رسانی مناسب به بافت مغزی و همچنین به علت بروز خونریزی های داخل بطنی و داخل بافت مغزی در معرض ابتلا به فلج مغزی (CP) هستند. حدود ۲/۸ درصد نوزادانی که سن بارداری ۲۲ تا ۳۲ هفته دارند، به فلج مغزی مبتلا می شوند. وقتی در نوزاد نارس ضایعات اطراف بطنی یا PVL بروز کند، تا ۷۵ درصد به فلج مغزی مبتلا می شوند.

1

کودک مبتلا به فلج مغزی با چه علایمی مراجعه می کند؟

شایعترین علامت فلج مغزی در دوران کودکی، تأخیر تکاملی ذهنی و حرکتی است. این اشکال در تکامل کودک می تواند شامل اختلالات حرکتی مانند نشستن و راه رفتن، ذهنی مانند تکلم کودک و یا هر دو باشد. البته بر خلاف انواع بیماری متابولیک و ژنتیک، در فلج مغزی سیر تأخیر تکاملی پیشرونده نمی باشد. همواره اگر کودکی مبتلا به تأخیر تکاملی است و بعد از مدتی مشکلات تکاملی بیمار در حال بدتر شدن است، تشخیص فلج مغزی مطرح نمی باشد.

1

درمان فلج مغزی چیست؟

برای درمان فلج مغزی ابتدا باید علت بروز بیماری را شناسایی نمود و سپس برای درمان فلج مغزی تصمیمات لازم را اتخاذ نمود. مثلاً اگر فلج مغزی (CP) ناشی از  آسفیکسی یا اشکال اکسیژن رسانی مغزی باشد، ابتدا لازم است تصویربرداری مغزی به صورت MRI مغزی انجام شود تا میزان وسعت ضایعه و مکان ضایعه مشخص شود. اگر شدت و وسعت ضایعه مغزی وسیع نباشد، به این نوع فلج مغزی خفیف گفته می شود که اغلب این بیماران با انجام منظم و مداوم کاردرمانی حرکتی و ذهنی بهبود پیدا می کنند. البته یکی از اقدامات ضروری در بیماران مبتلا به فلج مغزی کودکان برای تشخیص امواج غیرطبیعی مغزی انجام نوار مغز کودکان می باشد. گاه در کودکان مبتلا به فلج مغزی امواج تشنج کودکان در نوار مغز وجود دارد و در این بیماران یکی از اصول مهم برای درمان فلج مغزی، تجویز داروی ضد صرع مناسب می باشد.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار

سلول درمانی در بیماری عصبی عضلانی

بیماری عصبی عضلانی شامل کدام نوع از بیماران است؟

بیماری عصبی عضلانی یا بیماری عصب و عضله و یا بیماری نوروماسکولار همان طور که از نام آن مشخص است شامل اختلالات رشته های عصبی و عضلات بدن می باشد. بیماری عصبی عضلانی بر اساس مکانیسم بروز بیماری، سن بروز، نوع وراثت و سیر پیشرفت بیماری به چند نوع تقسیم می شود: ۱- بیماری عضلانی یا میوپاتی، ۲- بیماری رشته های عصبی یا نوروپاتی، ۳- بیماری محل اتصال عصب و عضله یا نوروماسکولار.

بعضی از انواع شایع بیماری عصبی عضلانی کدامند؟

انواع شایع بیماری عصبی عضلانی عبارت است از:

shutterstock_177702278

جدیدترین درمان بیماری عصبی عضلانی چیست؟

امروزه سلول درمانی و ژن درمانی به عنوان جدیدترین درمان بیماری عصبی عضلانی مطرح می باشند. انواع روش های ژن درمانی در دیستروفی عضلانی دوشن در حال انجام است که عمده این درمان ها بسیار گران بوده و اغلب میزان اثر آنان نیز تبدیل نوع شدیدتر بیماری یعنی دیستروفی دوشن به نوع خفیف تر به نام دیستروفی بکر می باشد.

میزان تأثیر سلول درمانی در بیماری عصبی عضلانی چقدر است؟

تحقیقات زیادی درباره میزان تأثیر سلول درمانی در بیماری عصبی عضلانی  انجام شده است. از مدت ها قبل به سلول درمانی در بیماری عصبی عضلانی به عنوان یک درمان طولانی مدت توجه شده است. استفاده از سلول های بنیادی در بیماری هایی که درمان دیگری وجود ندارد، به کار می رود و سلول های بنیادی با قابلیت خاص خود می توانند جایگزین سلول های حاوی پروتئین های ناقص بیمار شوند. در یک بررسی کارآزمایی بالینی با تزریق سلول های بنیادی مزانشیمال به داخل کانال نخاعی بیماران مبتلا به بیماری اِس اِم اِی(SMA) عملکرد حرکتی و کیفیت زندگی این بیماران بهبودب قابل توجهی داشته است. بررسی های متعدد دیگری نیز درباره اثر تزریق سلول های بنیادی مزانشیمال برای درمان انواع دیستروفی عضلانی انجام شده است که به نظر می رسد این نوع از سلول های بنیادی ضمن عوارض کمتر اثر درمانی بهتری در بیماران مبتلا به انواع بیماری عصبی عضلانی  دارد.

2

روش تزریق سلول بنیادی برای سلول درمانی در بیماری عصبی عضلانی چگونه است؟

تزریق وریدی : در این روش همانند درمان لوکمی با سلول های بنیادی ، تزریق وریدی سلول های بنیادی انجام می شود. حسن این روش نیاز کمتر به تزریق مکرر و هزینه کمتر آن است، البته میزان موفقیت سلول درمانی در بیماری عصبی عضلانی از طریق تزریق وریدی سلول های بنیادی ارتباط مستقیمی با میزان توانایی این سلول ها برای حرکت از خون به عضلات دارد .

تزریق داخل عضلات مبتلا : وقتی سلول های بنیادی به داخل عضلات مبتلا تزریق می شوند، مطمئن هستیم که سلول های بنیادی به محل مورد نظر رسیده اند ولی این روش گران بوده و زمانبر می باشد، زیرا برای سلول درمانی در بیماری عصبی عضلانی، لازم است که به همه عضلات بدن تزریق سلول های بنیادی انجام گیرد .

تزریق داخل نخاعی : از این نوع از تزریق سلول های بنیادی که به نام تزریق اینتراتکال هم نامیده می شود معمولا برای سلول درمانی مبتلایان به بیماری اِس اِم اِی(SMA) استفاده می شود.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار