علت تیک در کودکان

تیک در کودکان را می شناسید؟

اگر به افراد جامعه دقیق نگاه کنیم، کسانی را می‌بینیم که حرکاتی در بدن یا حالاتی در چهره آنها هست که عامه مردم آن را به تیک می‌شناسند. تیک عصبی حرکات سریع و تکراری ماهیچه‌های بدن است که باعث اختلال در اعمال حرکتی بدن می‌شود. بالا انداختن مداوم ابروها، حرکت دادن دست‌ها یا پاها و حرکاتی از این دست را می‌توان جزو علایم شایع تیک در کودکان دانست. در واقع، تیک نوعی حرکت یا صدای غیرقابل کنترل و ناگهانی است که معمولا ارتباطی به حرکات معمول شخص ندارد. به عنوان مثال، پلک ‌زدن مداوم از جمله همین حرکات است که فرد بدون این‌ که چشم او آزرده شده باشد، آن را انجام می‌دهد.

4

تیک کودکان عبارت است از هر نوع حرکت یا صدای غیرارادی، سریع، ناگهانی، ناموزون، تکراری و کلیشه ای که کودک مبتلا تقریبا در مقابل آن نمی تواند مقاومت کند اما با اراده می تواند آن را برای مدتی کنترل کند.

آیا تیک کودکان بیماری شایعی است؟

تیکها معمولا انواع مختلفی دارند، در کودکان شایع است و ممکن است حتی کمتر از یک ‌سال ادامه داشته باشد. کودکی که دچار اختلال تیک زودگذر باشد، تیک‌های جسمی یا صوتی مشهودی را نشان می‌دهد. میزان شیوع تیک کودکان چندان مشخص نیست، ولی طبق آمارها تخمین زده می شود ۵ تا ۲۵ درصد کودکان در سنین مدرسه نوعی از اختلال تیک را تجربه می ‌کنند.

علت تیک در کودکان چیست؟

آنچه درباره علت تیک در کودکان مهم است اینکه تیک‌های عصبی معمولاً به دنبال انباشته شدن یک حس ناخوشایند در بدن شروع می‌شوند که نهایتاً به شکل تیک آزاد می‌شود یا فروکش می‌کند. مطالعه های بسیاری درباره علت تیک در کودکان در دست است که نشان می دهد تعداد زیادی از افراد مبتلا به تیک کودکان تجربه های حسی بسیار بدی را درک می کنند (تنش، انرژی، فشار، خارش، صدا) که به طور معمول قبل از تیک  رخ می دهند و موقتی و گذرا ایجاد می شوند. این تجربیات حسی، که با برچسب «اخطار قبل از ایجاد» مشخص می شوند را افرادی که تیک دارند گاهی بیشتر از خود علامت تیک شرح می دهند و فرد آن را به شکل یک حس عمومی از تنش درونی یا یک تجربه مشخص و حساس خاصی مثل یک تجربه غیرقابل مقاومت درک می کند.

transient-tic-disorder_thumb-590x443-1

عامل اصلی علت تیک در کودکان به طور دقیق مشخص نیست. تصور می‌شود که تیک به خاطر تغییراتی در قسمت‌هایی از مغز به وجود می‌آید که مسئول کنترل حرکات بدن می‌باشد. یکی از زمینه های مهم علت تیک در کودکان وجود بستر ژنتیک و ارثی است به طوری که تیک کودکان غالباً در نسل‌های مختلف یک خانواده به ارث می‌رسد و این احتمال وجود دارد که بسیاری از موارد آن، ناشی از عوامل ژنتیکی باشد. علاوه بر آن، تیک کودکان غالباً همراه با شرایط دیگری از قبیل بیماری بیش فعالی مشاهده می‌شوند. با توجه به احساسات سرکوب شده کودک و یا تعارضات درونی او، ترکیبی از عوامل محیطی و زیستی در ایجادتیک کودکان دخیل می باشند. تیک کودکان به مرور زمان ممکن است تغییر شکل دهد و به همین دلیل باید به عوامل ایجاد کننده آن توجه کرد و آنها را شناسایی کرد. عوامل ژنتیکی، وسواس، افسردگی، بیش فعالی، محیط های پر تنش و اضطراب زا، استرس های مزمن و حتی بیماری های عفونی و مزمن می توانند در بروز تیک ها موثر باشند. در برخی از آنها علل ژنتیکی دخیل است و در برخی دیگر، تقلید و یا اضطراب موجب آن شده است.

چه وقت درمان تیک کودکان لازم است؟

در بسیاری از موارد تیک کودکان مشکل جدی نبوده و نیاز به پیگیری ندارد. اگرچه در بعضی موارد که علائم آزاردهنده و جدی‌تر هستند، یا فرزندتان دچار چنین مشکلی می‌شود، بهتر است به پزشک مراجعه شده و درمان تیک کودکان انجام شود. در موارد زیر درمان تیک کودکان ضروری است:

  • شدت دفعات وقوع تیک عصبی در کودک شما زیاد و رو‌ به افزایش است.
  • وجود تیک عصبی باعث مشکلات اجتماعی و عاطفی مانند طرد شدن، انزوا و آزاردیدن بشود.
  • بعضی از انواع تیک باعث می‌شود تا کودک ناخواسته به خودش آسیب جسمی بزند.
  • فعالیت‌های روزانه کودک به‌خاطر تیک با اختلال و مشکل رو‌به‌رو بشوند.
  • اگر تیک کودکان منجر به ایجاد سایر احساسات و عوارض منفی مانند افسردگی، عصبانیت، خودآزاری بشود.

1

اصول درمان تیک کودکان چیست؟

ابتدا به عواملی که ممکن است موجب ناراحتی و یا نگرانی کودک شده است توجه کنید عواملی مانند عقب نماندن از تکالیف درسی، مشکلات زناشویی شما، انتظارات بالای شما از او، مشکلات رفتاری والدین با یکدیگر، حتی قهر والدین با یکدیگر. باید این مساله را توجه داشت که در مورد تیک های کوتاه مدت، بی توجهی خوب جواب می دهد اما در مورد تیک های عصبی بی توجهی والدین نمی تواند موجب شود تا آن خودبخود رفع شود. تیک مزمن اگر با بی توجهی خانواده روبرو شود ممکن است در تحصیل و مهارت های اجتماعی و حتی اعتماد به نفس و عزت نفس، کودک را دچار مشکل کند.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار

درمان اوتیسم

تاریخچه شناسایی تشخیص اوتیسم را می دانید؟
بیماری اوتیسم یا اصطلاح علمی Autism Spectrum Disorder (ASD) دسته‌ای از اختلالات تکامل سیستم عصبی می‌باشد که تظاهرات اصلی آن‌ نقص در تعاملات اجتماعی، ارتباطات و نیز وجود رفتارهای تکراری و علایق محدود می باشند. اولین بار آقای کانر در سال ۱۹۴۳ چند کودک با علایم اشکال در ارتباط با دیگران و عدم توانای تکلم و یا گفتار نامفهوم را بعنوان اوتیسم کودکان تعریف نمود. اوتیسم کودکان شامل یک طیفی از تأخیر تکامل رفتاری کودک می باشد. در واقع در اوتیسم کودکان، کودک به شدت درونگرا بوده و به ندرت برای افراد محیط بیرون در فعالیتهای روزمره خود نقشی در نظر می گیرد.

6

علت بروز و شیوع اوتیسم در کودکان چیست؟

از هر ۶۰ تا ۷۰ تولد زنده در دنیا یک نفر مبتلا به اوتیسم است. شیوع اوتیسم در پسران، ۱ در ۴۲ و در دختران ۱ در ۱۸۹ می‌باشد. به‌ عبارتی‌دیگر، شیوع این بیماری در پسران ۴ برابر بیشتر از دختران است. اوتیسم بیماری پیچیده ای است و هنوز بطور کامل شناخته نشده است. تحقیقات زیادی در این زمینه انجام شده و علل مختلفی مثل برخی کمبودهای تغذیه ای در دوران بارداری یا سن والدین را در بروز آن دخیل می دانند ولی مهمترین علت شناخته شده نقش ارث و ژنتیک در آن است. آمار نشان می دهد در مناطق صنعتی میزان شیوع اوتیسم بیشتر است.

محققان زندگی ماشینی و عوامل ناشی از آن مانند استرس را در سیر صعودی ابتلا به این بیماری دخیل می‌دانند. دلایل مختلفی مبنی بر نقش زمینه ژنتیک در بروز اوتیسم کودکان وجود دارد. به طوری که در خانواده ای که یک بیمار مبتلا به اوتیسم کودکان وجود دارد احتمال ابتلای فرد دیگر به میزان نه درصد بیشتر می شود. در بررسی های انجام شده تعداد سلولهای پورکنژ در مخچه بیمار مبتلا به اوتیسم کمتر از کودکان دیگر است. بعضی از اختلالات کروموزومی، کم کاری تیروئید، مسمومیت مادر حین بارداری با بعضی داروها و ابتلا به بعضی عفونتها با بروز اوتیسم کودکان ارتباط دارد.

8

علایم و تظاهرات بیماری اوتیسم چیست؟

بیماری اوتیسم به‌عنوان یک طیف در نظر گرفته می‌شود، چراکه تظاهرات آن بسیار مختلف و گوناگون است. برای مثال ناتوانی کلامی و مشکلات شناختی در برخی از این بیماران بسیار شدید است، حال‌آنکه برخی دیگر دارای نبوغ ذهنی و استعداد بسیار بالایی هستند. به بیانی دیگر، کودکان اوتیستیک اصطلاحاً غیر‌کلامی هستند. در یک سر طیف بیماری اوتیسم، ضریب هوشی زیر ۴۰ و در سر دیگر آن افراد بسیار نابغه با توانایی‌های هوشی بالا هستند، گرچه دارای نقص در تعاملات اجتماعی و ارتباطی می‌باشند.  اوتیسم، یک اختلال رشد عصبی بسیار پیچیده است که به طور طبیعی، از بدو تولد خودش را نشان می‌دهد و  به همین دلیل، اغلب والدین در دوسال اول زندگی، هنگامی که کودک شروع به رشد شخصیتی می‌کند، متوجه آن می‌شوند.

کودکان مبتلا به اوتیسم یا تکلم ندارند یا دچار تأخیر تکلم هستند اما اگر کلام هم داشته باشند معنی دار نیست و کلام دیگران را کپی می کنند. در اوتیسم کودکان، بیمار خود را با نام صدا می زند و از ضمیر من استفاده نمی کند. ارتباط کودک مبتلا به اوتیسم یکطرفه است و فقط به علایق خود توجه دارد. این کودکان به لبخند یا خستگی دیگران توجهی ندارند و نمی توانند با دیگران ارتباط برقرارکنند. کودکان معمولاً بعد از چند دقیقه از بازی با یک اسباب بازی به سراغ بازی دیگری می روند ولی کودک مبتلا به اوتیسم ساعت ها با یک وسیله بازی می کند. کودکان مبتلا به اوتیسم به چرخیدن یا به وسایلی مثل پنکه و لباسشویی که می چرخند علاقمند هستند و ممکن است خود را با تماشای آنها سرگرم کنند. در اوتیسم کودک ارتباط چشمی با والدین یا دیگران ندارد.

6

روش های درمان اوتیسم را می دانید؟

در صورتی که کودک مبتلا به اوتیسم کودکان باشد، برای شروع درمان اوتیسم لازم است توسط پزشک اعصاب کودکان معاینه دقیق شود. پزشک برای درمان اوتیسم از درمان دارویی و نیز کاردرمانی ذهنی استفاده می شود.همواره یادمان باشد که سن طلایی برای درمان اوتیسم کودکان قبل از پنج سالگی است.

گاهی ممکن است برای یک تشخیص دقیق و درمان اوتیسم به یک تیم متخصص نیاز شود این تیم می تواند از افراد زیر تشکیل شود :

  • فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان؛ می تواند در تشخیص اولیه کمک کرده و در صورت نیاز داروهائی را برای کمک به کودک تجویز کند.
  • روانشناس کودک؛ در شناخت عادات و حالات روانی کودک کمک کرده و ناتوانی های کودک در زمینه های رشد ذهنی، روانی و اجتماعی را بررسی می کند . همچنین یک روانشناس می تواند در بهبود رفتاری کودک و افزایش مهارتهای اجتماعی کودک به شما کمک کند .
  • رفتار درمان؛ این شخص می تواند علاوه برکمک به بهبود توانائی های کودک در کارهای روزانه مانند لباس پوشیدن ، غذا خوردن و سایر کارهای استقلالی، همچنین در بهبود وضعیت حواس پنجگانه ، قدرت تشخیص و سایر توانائی های کودک او را یاری کند.
  • کار درمان؛ یک کار درمان، کودک را در استفاده درست از عضلات و اندامهای بدن برای انجام کارهای بزرگ و کوچک بدنی می تواند یاری کند.
  • گفتار درمان؛ در بهبود وضعیت گفتار کودک و افزایش توانائی او در مهارتهای کلامی بسیار مؤثر است.
  • مشاور خانواده؛ این شخص می تواند علاوه بر راهنمائی در امر روابط شما با کودک خود، شما را در بهره وری بهتر از منابع و مراکز موجود در جامعه برای کمک به درمان کودک کمک کند.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار

دکتر نوار مغز کودکان

نوار مغز کودکان چه ویژگی دارد؟

نوار مغز ثبت فعالیت های الکتریکی نورون های مغز انسان از روی پوست سر می باشد. نوار مغز یک روش تشخیصی است که برای ارزیابی تشنج، سردرد، سرگیجه، میگرن، اختلال هوشیاری، ضربه به سر و هر حالتی که باعث اختلال مغزی شود بکار می رود. مهمترین کاربرد نوار مغزی برای تشخیص و پیگیری بیماری صرع کودکان است.

11

در یک مرکز نوار مغز کودکان، چگونه امواج مغزی ثبت می شود؟

برای ثبت امواج الکتریکی مغز از دستگاه نوار مغز استفاده می شود که انواع ۸، ۱۶ و ۳۲ کاناله آن وجود دارد. سپس الکترودهایی بر روی پوست سر بیمار نصب می شود و این الکترودها که از صفحات کوچک فلزی تشکیل شده و به سیم‌های باریکی متصل هستند. این الکترودها شارژهای الکتریکی کوچکی را که در اثر فعالیت سلول‌های مغزی تشکیل می‌شوند، آشکار می‌کنند. این شارژهای الکتریکی توسط دستگاه تقویت شده و سپس به صورت منحنی‌هایی روی صفحه نمایشگر یا روی نوارهای کاغذی به نمایش در می‌آیند.

آیا برای انجام نوار مغز کودکان آمادگی و شرایط خاصی لازم است؟

در بسیاری از موارد برای انجام نوار مغز نیازی به آمادگی خاصی نمی باشد فقط روز قبل باید کودک را استحمام نمائید. گاهی پزشک اعصاب کودکان توصیه می کند که کودک چند ساعت نخوابد و در شرایط کم خوابی برای انجام تست مراجعه کند. این حالت باعث می گردد که اختلال به طور واضح تری در نوار مغز خود را نشان دهد.

چه شرایطی برای مراجعه به مرکز نوار مغز کودکان لازم است؟

عدم قطع داروی ضد صرع؛ قطع ناگهانی داروهای ضد تشنج بسیار خطرناک می باشد. گاه با قطع سریع داروی ضد صرع، حمله طولانی و شدید تشنج اتفاق می افتد.

2

بیماری تب دار و امواج غیرطبیعی در نوار مغز کودکان؛ به همین دلیل اغلب زمان نوار مغز را بعد از مرحله حاد بیماری تب دار یا سرماخوردگی در نظر می گیرند.

کودک را خسته و کم خواب نگهدارید؛ خستگی و کم خوابی باعث می شود کیفیت بررسی نوار مغز کودکان بهتر شود و کودک نیاز کمتری به مصرف داروی خواب آور دارد و زودتر به خواب می رود و هم اینکه در کم خوابی نوار مغز موج های غیر طبیعی مغزی را بهتر نشان می دهد.

بهتر است کودک حین انجام نوار مغز خواب باشد؛ در صورت عدم کنترل حرکات بدن یا حرکات چشم کودک، نوار مغز کودکان دچار مشکل می شود. بنابراین در کودکانی که نمی توانند حرکات خود را کنترل نمایند باید در خواب از آنها نوار مغز گرفت، به همین دلیل با تجویز پزشک اعصاب کودکان از داروی خواب آور استفاده می شود.

برای کمک به خوابیدن  کودک از داروی خواب آور استفاده می شود؛ برای آرامش و خوابیدن کودک از داروئی بی ضرر به نام کلرال هیدرات استفاده می شود که بر اساس سن و وزن کودک در واحد نوار مغز کودکان در اختیارتان قرار می گیرد.

سکوت و آرامش در حین گرفتن نوار مغز کودکان مهم است؛ ایجاد هر گونه صداهای بلند و زنگ موبایل ممکن است باعث ایجاد پارازیت در نوار مغز گردد.

اقدامات لازم پس از گرفتن نوار مغز چیست؟

دکتر نوار مغز کودکان همواره می گوید که نوار مغز هیچ گونه عارضه ای شامل اشعه ندارد و پس از پایان کار ثبت نوار مغز الکترودها از سر کودک جدا شده و خمیر مخصوص با آب شسته و پاک می شود. اگر برای انجام آزمایش داروی خواب‌آور به کودک داده شد، ممکن است نیاز باشد که کودک تا رفع اثر دارو استراحت نماید. ممکن است پوست کودک در محل اتصال الکترودها کمی قرمز یا ملتهب شود که پس از چند ساعت کاملا برطرف خواهد شد.

6

دکتر نوار مغز کودکان نتیجه نوار را چگونه تفسیر می کند؟

تفسیر نوار مغز در کودکان کار مشکلی است و تنها از عهده متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب کودکان برمی‌آید. الگوی امواجی که ثبت می شود در حالات مختلف با یکدیگر متفاوت است. به طور مثال، دامنه و ارتفاع امواج الکتریکی در حالت خواب با حالت بیداری متفاوت است. دکتر نوار مغز کودکان می داند که در ضمن در صورت بروز تشنج، برحسب نوع آن، امواج خاصی به نام امواج سوزنی بر روی نوار مغز ظاهر می‌شوند که از روی فرکانس و دامنه آنها می‌توان تا حدودی نوع تشنج را مشخص کرد. البته گاهی برای بعضی از انواع خاص بیماری صرع کودکان مانند صرع کوچک آبسانس لازم است با تحریک بیمار به وسیله انجام تنفس‌های عمیق یا با تجویز برخی داروها و مواد خاص، بروز فعالیت‌های غیرعادی در مغز را تحریک می‌کنند تا با شناسایی و ثبت امواج الکتریکی غیرعادی حاصل از آن، نوع تشنج و بیماری زمینه‌ای فرد را تشخیص دهند.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار

جدیدترین داروی دوشن

بیماری دوشن را می شناسید؟

بیماری دوشن یا دیستروفی عضلانی دوشن  یک بیماری ژنتیکی است که با تضعیف تدریجی عضلات  منجر به مرگ می شود. دیستروفی عضلانی دوشن بدترین نوع دیستروفی عضلانی است. همچنین این بیماری شایعترین شکل دیستروفی عضلانی است. علائم بیماری دوشن معمولا در حدود ۳ تا ۴ سالگی در دوران کودکی شروع و کسانی که مبتلا به این بیماری باشند اغلب موارد در اوایل بلوغ می میرند.

1

جدیدترین داروی دوشن چیست؟

تاکنون تنها درمان بیماری دوشن شامل داروهای کاهنده التهاب ثانویه در فیبرهای عضلانی نکروزه مانند پردنیزولون و دفلازکورت بوده است که معلولیت این بیماران را حدود دو سال به تاخیر می اندازد. امروزه از روش های درمانی جدید مانند سلول درمانی و ژن درمانی برای کاستن از مشکلات بیماران مبتلا به دیستروفی عضلانی استفاده می شود.

انواع روش های ژن درمانی به عنوان جدیدترین داروی دوشن را می دانید؟

ژن دیستروفین حامل کدها و رمزهای وراثتی برای تولید پروتئین دیستروفین بوده که جهش در ژن دیستروفین منجر به نقص این پروتئین می شود. وقتی پروتئین دیستروفین ناقص باشد، استحکام غشای فیبرهای عضلانی از بین رفته و بیماری دوشن یا دیستروفی بکر ایجاد می شود که مهمترین علایم این بیماری ها ضعف عضلانی در کودکان است. امروزه از روش های مختلفی بمنظور ژن درمانی در بیماریهای دیستروفی عضلانی استفاده می شود. مهمترین این درمان ها شامل: ژن درمانی با ویروس، پرش اگزون ۵۱ و ترمیم جهش های بی معنی است.

3

بعنوان جدیدترین داروی دوشن، پرش اگزون ۵۱ چه کاربردی در درمان دیستروفی دوشن دارد؟

بوسیله تغییر در ترجمه بعضی از اگزونهای ژن دیستروفین با استفاده از مواد Antisense Oligonucleotide ژن درمانی بصورت پرش اگزون یا Exon Skipping انجام می گیرد. با توجه به شایعترین محل جهش ژن دیستروفین (اگزون ۴۰ تا۵۰) در بیماران مبتلا به دیستروفی دوشن از سال ۱۹۹۰ این روش بر روی اگزون ۵۱ مورد ارزیابی قرار گرفت. در سال ۲۰۱۶ داروی مورد استفاده در این روش به نامExodys 51 یا Eteplirsen برای مبتلایان بیماری دوشن مورد تایید قرار گرفت و به تولید تجاری رسید.

ترمیم جهش های بی معنی جزو جدیدترین داروی دوشن محسوب می شود؟

در حدود ۹ تا ۱۰ درصد از بیماران مبتلا به دیستروفی دوشن یا دیستروفی بکر جهش در ژن دیستروفین موجب ایجاد رمز یا کدون انتهایی به نام Nonsense Mutation شده که نقص ساختاری در پروتئین دیستروفین بوجود می آید. داروی Ataluren  یا  Translarna با اثر بر روی ریبوزوم فیبرهای عضلانی شده  مانع از ترجمه جهش های کدون انتهایی شده و در نهایت پروتئین بدون نقص تولید می شود و بدین وسیله علایم مبتلایان بیماری دوشن را کاهش می دهد.

ژن-درمانی-دیستروفی-دوشن

آیا سلول درمانی هم به عنوان جدیدترین داروی دوشن کاربرد دارد ؟

از مدتها قبل به سلول درمانی در دیستروفی عضلانی بعنوان یک درمان طولانی مدت توجه شده است. استفاده از سلولهای بنیادی در بیماری هایی که درمان دیگری وجود ندارد ، بکار می رود و سلول های بنیادی با قابلیت خاص خود می توانند جایگزین سلول های حاوی پروتئین های ناقص بیمار شوند. امروزه به عنوان جدیدترین داروی دوشن، PRICE و همکاران دریافتند که سلول های ستاره ای (Satellite)، سلول های بنیادی بافت عضله هستند که می توانند به سلول های عضلانی بالغ تبدیل شوند و عملکرد طبیعی عضلانی را انجام دهند . برای دسترسی به سلول های ستاره ای لازم است جداسازی این سلول های بنیادی از عضلاتی مانند عضله دیافراگم که حاوی آنها هستند، انجام گیرد که پروسه ای بسیار سخت بوده که بعلت نیاز به جراحی با میکروسکوپ می باشد. دانشمندان توانستند در محیط آزمایشگاه سلولهای ستاره ای یا همان میوبلاست را از سلولهای بنیادی دیگر تولید نمایند.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار

رشد دور سر نوزاد

رشد دور سر نوزاد چگونه است؟

در ارزیابی رشد دور سر نوزاد اندازه دور سر حین تولد بسیار مهم است. اندازه دور سر کودک به سن بارداری نوزاد حین تولد بستگی دارد. به طوری که اگر مادر دوره بارداری کامل نه ماهه را طی کرده باشد، اندازه دور سر کودک حدود ۳۳ تا ۳۵ سانتی متر خواهد بود و درحالیکه با بارداری پیش از موعد و تولد نوزاد نارس دور سر کودک حدود ۳۲ و یا کمتر می باشد.

66

میزان رشد دور سر نوزاد در یک سال اول را می دانید؟

میزان رشد دور سر نوزاد در دوره یک سال اول شیرخوارگی بسیار سریع رخ می دهد. در طی یک سال اول دور سر کودک بیش از ۱۲ سانتی متر رشد می کند که ۹ سانتی متر آن مربوط به ۶ ماه اول و ۳ سانتی متر آن در ۶ ماهه دوم سال اول عمر اتفاق می افتد. میزان رشد دور سر کودک به این صورت است که در سه ماهه اول ماهی ۲ سانتی ‌متر به دور سر کودک اضافه می شود. در سه ماهه دوم ماهی یک سانتی ‌متر و در شش ماهگی تا یک سالگی، هر ماه نیم سانتی ‌متر به دور سر کودک اضافه می‌شود.

کی می گوییم رشد دور سر نوزاد کافی نیست؟

وقتی رشد دور سر نوزاد به اندازه کافی نباشد و معاینه پزشک اعصاب کودکان نشان دهنده پاتولوژیک بودن بیماری باشد، به این بیماری  میکروسفالی گفته می شود. دور سر کوچک یا میکروسفالی علتهای متعددی دارد که شامل عوامل ارثی و محیطی می شوند. درصورت بروز نقص در یک نوع ژنی که در رشد و تحول سلول‌های عصبی نقش اساسی دارد میکروسفالی ایجاد می شود. بالا بودن سطح فنیل آلانین در مادری که به صورت مغلوب، ژن ابتلا به بیماری فنیل کتونوری را داراست و علامت دیگری از این بیماری ندارد؛ موجب بروز میکروسفالی در جنین می شود که ابتلا به این بیماری همراه با عقب ماندگی ذهنی است. عوامل دیگری مانند تماس جنین با اشعه ایکس، داروهای مورد استفاده مادر مانند کورتون و عفونتهای ویروسی مادر همچون آبله مرغان و سرخک می تواند موجب بروز میکروسفالی در نوزاد شود.

5

عوارض کوچکی رشد دور سر نوزاد چیست؟

دور سر کوچک به علت عدم رشد دور سر نوزاد می‌تواند باعث ناتوانی وسیع گفتاری و حرکتی شود. کودکان مبتلا به دور سر کوچک بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های عصبی دیگر مانند صرع، فلج مغزی، عقب ماندگی ذهنی و ناتوانیهای بینایی و شنوایی قرار می گیرند. در بررسی های دانشمندان آمده است که حدود ۴۵ درصد کودکان مبتلا به میکروسفالی دچار صرع، حدود ۲۰ درصد آنها دچار فلج مغزی و حدود ۵۰ درصد این بیماران دچار عقب ماندگی ذهنی هستند.

اگر رشد دور سر نوزاد بیش از حد باشد، مشکلی دارد؟

به افزایش بیش از حد رشد دور سر نوزاد بیماری ماکروسفالی گفته می شود. وقتی بر اساس جدول استاندارد، دور سر کودک بیش از ۲ انحراف معیار بالای حد متوسط برای همان سن، جنس و نژاد باشد، می گوییم این کودک ماکروسفالی دارد. تقریباً ۲ درصد جمعیت طبیعی، ماکروسفالی دارند ولیکن یافته غیرطبیعی در مغزشان یافت نمی شود.  به عبارتی بزرگی اندازه دور سر کودک می‌تواند به شکل یک صفت ارثی از سوی پدر و مادر به فرزندان منتقل شود. علل دیگر ماکروسفالی شامل خونریزی یا توده داخل مغزی، تجمع مایع داخل مغزی، عفونت های مغزی، تجمع خون در پرده‌های مغزی، ضخیم شدن استخوان‌های جمجمه یا ذخیره غیرطبیعی مواد چربی یا موکوپلی ساکارید در مغز، کم کاری تیرویید، کمبود ویتامین D و  بیماریهای ارثی و ژنتیک علل بزرگی دور سر کودک هستند.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار

درمان تشنج نوزادی

آیا نوزاد هم دچار تشنج می شود؟

دوره نوزادی به معنای بیست و نه روز اول بعد از تولد می باشد. به علت اشکالات و نارسایی در کانال های یونی سلول های عصبی، مغز نارس یک نوزاد بسیار مستعد بروز تشنج می باشد. میزان شیوع تشنج نوزادی به میزان ۱ تا ۳ مورد در هر ۱۰۰ نوزاد رسیده یا ترم می باشد. البته شیوع بروز تشنج در یک نوزاد نارس یا پره ترم بسیار بیشتر بوده و ۱ مورد در هر ۲۰ نوزاد نارس دچار حملات تشنج می شود. پسر ها نسبت به دختران بیشتر به تشنج نوزادی مبتلا می شوند. از نظر زمان بروز تشنج، بیشتر از ۷۰ تا ۸۵ درصد موارد آن در دو هفته اول بعد از تولد و به خصوص در دو روز اول زندگی اتفاق می افتد.

2

علت بروز تشنج نوزادی چیست؟

حمله تشنج در یک ماه اول بعد از تولد نشان دهنده آسیب های مغزی به علت سکته مغزی و یا اختلال اکسیژن رسانی مغزی یا آسفیکسی است. بیش از ۸۰ درصد از موارد تشنج نوزادی به علت اختلال اکسیژن رسانی مغزی، خونریزی مغزی، بیماری های متابولیک، ضربه به سر حین تولد و یا عفونت مادرزادی اتفاق می افتد. درصد اندکی از تشنج نوزادی به علت اختلالات ساختمانی مغزی و سندرم های ژنتیکی صرعی رخ می دهد. علت مهم دیگر برای بروز تشنج در یک نوزاد حملات کاهش قند خون یا هیپوگلیسمی نوزادی است.

علایم تشنج نوزادی چگونه است؟

تشنج در یک نوزاد ممکن است به صورت های زیر بروز کند:

انحراف چشمها(سیاهی چشم) به سمت بالا، چپ یا راست و یا اینکه نوزاد برای چند لحظه به یک نقطه خیره شود. گاه به صورت حرکات غیر ارادی در اعضای بدن کودک که ممکن است قسمتی از بدن یاتمام اعضا را درگیرکند ایجاد می شود. این حرکات بصورت سفتی اندام یا دست و پازدن، حرکاتی شبیه پدال زدن یا حرکات لرزشی و تکان دهنده در یک و یا چند اندام اتفاق می افتد. اشکال در تنفس نوزاد بصورت قطع تنفس و سیاه شدن اطراف دهان یا اشکال در ضربان قلبی نوزاد به شکل افزایش ناگهانی ضربان قلبی نیز ممکن است بعلت تشنج نوزاد باشد.

1

روش تشخیص تشنج نوزادی را می دانید؟

در بسیاری از موارد علایم بروز تشنج در یک نوزاد ساب کلینیکال یا غیر بالینی بوده و تظاهر بارزی ندارد. به منظور تشخیص قعطی تشنج نوزادی انجام نوار مغز ضروری است. البته کیفیت انجام نوار مغز کودکان برای تشخیص دقیق نوع و محل تشنج نوزادی بسیار مهم می باشد. گاه لازم است نوار مغز طولانی به صورت مونیتورینگ چند ساعته انجام شود تا تشنج نوزادی تشخیص داده شود. بعد از تشخیص تشنج نوزادی بررسی های تشخیصی بیشتر مانند آنالیز مایع مغزی نخاعی و تصویربرداری مغزی به صورت انجام سونوگرافی مغزی و در صورت امکان انجام MRI مغزی لازم است.

3

درمان تشنج نوزادی چیست؟

اولین اقدام برای درمان تشنج نوزادی این است که نوزاد باید در بخش ویژه یا NICU بستری باشد. اصل اول برای درمان تشنج نوزادی استفاده از دارو های داخل وریدی مانند فنوباربیتال است که بیش از ۵۰ درصد مبتلایان با این دارو بهبود می یابند. گاه بعد از درمان اولیه لازم است درمان تشنج نوزادی برای چندین ماه ادامه یابد. یکی از عوارضی که علیرغم درمان تشنج نوزادی ممکن است بروز کند، فلج مغزی است که در ۲۵ تا ۳۵ درصد این بیماران اتفاق می افتد.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار

سکته مغزی در کودکان

سکته مغزی در کودکان چه بیماری است؟

وقتی در جریان خون رسانی به بافت مغز اشکال ایجاد شود، به علت کاهش اکسیژن رسانی به سلول های مغزی سکته مغزی ایجاد می شود. وقتی در عروق خونرسان مغزی انسدادی ایجاد شود و یا اگر پارگی این عروق اتفاق بیفتد، سکته مغزی بروز می کند. حدود ۱۰ تا ۲۵ درصد کودکان مبتلا به سکته مغزی می میرند. همچنین بیش از ۶۰ درصد کودکان مبتلا به سکته مغزی دچار معلولیت، تشنج، عقب ماندگی ذهنی، تأخیر تکلم، تأخیر تکامل و عوارض دیگر می شوند.

3

آیا سکته مغزی در کودکان شایع است؟

بیماری سکته مغزی در کودکان جزو بیماری های نادر کودکان محسوب می شود. اگرچه سکته مغزی یکی از ده بیماری عامل مرگ و ناتوانی در کودکان می باشد. میزان شیوع سکته مغزی در کودکان ۲ تا ۱۳ نفر در هر ۱۰۰ هزار کودک می باشد. سکته مغزی در کودکان پسر بیشتر از دختران اتفاق می افتد.

علت بروز سکته مغزی در کودکان چیست؟

از نظر علت بروز بیماری، سکته مغزی در کودکان به دو نوع ایسکمیک (به علت انسداد شریانی) و نوع خونریزی (به علت پارگی عروق مغزی) طبقه بندی می شود. بر خلاف بزرگسالان که بیش از ۸۰ درصد علت سکته مغزی به علت ایسکمی مغزی است، در کودکان حدود ۵۰ درصد علت سکته مغزی از نوع ایسکمی مغزی و ۵۰ درصد دیگر به علت خونریزی مغزی است. مواردی مانند فشار خون پایین، ضربه به سر،  لخته شدن خون در سرخرگ مغزی به علت جراحی های قلبی یا تومور مغزی و آبله مرغان از جمله علل دیگر سکته مغزی در کودکان هستند. همچنین بروز سکته مغزی در کودکان به دلیل بیماری کم خونی سلول داسی شکل، بیماری تاکایاسو و بیماری تالاسمی نیز رخ می دهد.

3

سکته مغزی مادرزادی یا فلج مغزی چیست؟

سکته مغزی مادرزادی یا بیماری فلج مغزی به علت سکته مغزی در دوران جنینی و یا حین تولد بروز می کند. فاکتورهای خطر عمده برای بروز فلج مغزی شامل ضایعات مغزی حین تولد بعلت آسفیکسی یا اشکال اکسیژن رسانی مغزی، اختلالات و آسیب های مغزی بعلت نارسی نوزاد، ناهنجاری های ساختمانی مغزی و سابقه تشنج نوزادی می باشد.

سکته مغزی در کودکان با چه علایمی ظاهر می شود؟

متناسب با سن کودک علایم سکته مغزی می تواند متفاوت باشد. مثلاً سکته مغزی در دوران قبل از تولد با تشنج نوزادی و بی حالی بعد از تولد مشخص می شود.در کودکان نوپا علایم غیر اختصاصی مانند بی قراری و پرخاشگری و تب می تواند نشان دهنده سکته مغزی باشد. در کودکان سن بالاتر علایم سکته مغزی اختصاصی تر و مشخص تر می باشد. شایع ترین علامت سکته مغزی در کودکان از نوع ایسکمیک با فلج اندام و نقص عصبی موضعی در یک اندام و تشنج می باشد. در حالی که تظاهر غالب در خونریزی داخل مغزی به صورت بروز حاد سردرد، تهوع و استفراغ و تشنج می باشد. در بیش از ۵۰ درصد از انواع سکته مغزی در کودکان تشنج تظاهر اولیه است. گاه علامت سکته مغزی کاملاً مشابه یک کودک مبتلا به میگرن است که در این شرایط وجود سابقه خانوادگی میگرن و رفع علایم بعد از ۲۴ ساعت نشان دهنده این بیماری می باشد.

7

اقدامات تشخیصی برای سکته مغزی در کودکان چیست؟

اولین و مهمترین اقدام تشخیصی برای سکته مغزی در کودکان انجام تصویربرداری مغزی بوده که برای تشخیص خونریزی داخل مغزی انجام CT اسکن و برای تشخیص ایسکمی داخل مغزی انجام  MRI مغزی روش تصویربرداری انتخابی می باشند.

درمان سکته مغزی در کودکان را می دانید؟

اولین اقدام درمانی سکته مغزی در کودکان از نوع ایسکمیک استفاده از داروهای ضد انعقاد و ضد ایجاد لخته خون است اگرچه میزان اثرگذاری آنها مشخص نشده است و مقدار مصرف صحیح آنها هنوز به بررسی های کنترل شده زیادی نیاز دارد. داروهای تجزیه کننده لخته نیز در کودکان به اندازه بزرگسالان موثر هستند ولی اطلاعات درباره بی خطر بودن آنها برای کودکان و زمان بندی و مقدار مصرف آنها در کودکان و نوجوانان نا کافی است. درباره آسپرین و داروهای دیگر ضد پلاکتی در کودکانی که به سکته مغزی مبتلا شده اند مطالعات و بررسی های قطعی صورت نگرفته است.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار

تشنج بدون تب

تشنج چیست؟

وقتی به هر علتی افزایش ناگهانی در انرژی الکتریکی سلول های خاکستری مغز اتفاق بیفتد، تشنج در کودکان رخ می دهد. بعد از اشکال در عملکرد مغزی و بروز تشنج، علایم انقباضات عضلانی در اندام ها به همراه اختلال هوشیاری اتفاق می افتد. گاه تشنج در کودکان به علت زمینه اختلال قبلی در کانال های یونی سلول های مغزی اتفاق می افتد که به این بیماری صرع گفته می شود. اگر زمینه بیماری صرع در مغز کودک وجود نداشته باشد، علت تشنج در کودکان ناشی از عواملی مانند تب، ضربه به سر، عفونت مغزی، تومور مغزی، سکته مغزی، اختلال الکترولیتی مانند کاهش قند و کلسیم خون می باشد.

3

تشنج بدون تب چیست؟

تشنج بدون تب به عنوان بیماری صرع نیز نامیده می شود. گاه تشنج در کودکان به علت زمینه اختلال قبلی در کانال های یونی سلول های مغزی اتفاق می افتد که به این بیماری صرع یا تشنج بدون تب گفته می شود. تعریف دقیق از بیماری صرع اینکه وقتی تشنج در کودکان بدون علت خاص (تب، مننژیت، افت قند خون، کاهش کلسیم خون، ضربه به سر، تومور مغزی و عفونت مغزی) بروز کند و دو بار یا بیشتر تکرار شود، به آن صرع گفته می شود. پس بروز یک حمله تشنج بدون علت خاص صرع نمی باشد و حداقل دو حمله لازم است تا بگوییم کودک بیماری صرع دارد. انواع تشنج در کودکان را با طبقه بندی انواع شکلی تشنج در کودکان بیشتر می توان توضیح داد. شکل های مختلف بروز تشنج شامل تشنج تونیک کلونیک، تشنج تونیک، تشنج کلونیک، تشنج میوکلونیک، تشنج فوکال و تشنج آبسنس می باشند. تشنج تونیک کلونیک به صورت اختلال هوشیاری، انحراف چشم ها به بالا یا طرفین و انقباضات عضلات اندام ها و حرکات پرشی اندام ها بروز می کند. این نوع تشنج که شایع ترین نوع تشنج در کودکان است معمولاً به مدت حداقل دو تا چند دقیقه طول می کشد و بعد از تشنج نیز خواب آلودگی، سردرد، سرگیجه و استفراغ علایم شایع هستند. تشنج میوکلونیک به صورت حرکات شدید و سریع پرشی در عضلات بدن بروز می کند که یک نوع شایع آن در شیرخوارگی به نام اسپاسم شیرخوارگی است که به صورت خم شدن شیرخوار به جلو و باز شدن دستها و یا عقب رفتن سر شیرخوار و جمع شدن دستها اتفاق می افتد. تشنج آبسنس معمولاً در کودکان سن مدرسه بیشتر دیده می شود و حملات آن به صورت خیرگی و اختلال چند ثایه ای در هوشیاری خواهد بود.

تشنج با تب چه تعریفی دارد؟

به طور کلی شایع ترین نوع تشنج در کودکان تشنج ناشی از تب می باشد. شیوع این بیماری در کودکان از ۲ تا ۵ درصد متفاوت گزارش شده است. شایعترین سنی که کودکان بعلت تب دچار تشنج می شوند، از ۱۲ تا ۱۸ ماهگی است. وقتی کودک در محدوده سنی یک ماه تا ۶ سال به هر علتی دچار تب شده میزان تب نیز بیشتر از ۳۸/۴ درجه سانتی گراد باشد و بعلت تب دچار تشنج شود، درصورتیکه عفونت مغزی مانند مننژیت نداشته باشد، میزان قند، کلسیم و الکترولیتهای خونی طبیعی باشد و سابقه قبلی حمله تشنج بدون تب یا تشنج نوزادی نداشته باشد، به این حالت بیماری تب و تشنج گفته می شود.

1

روش تشخیص تشنج بدون تب را می دانید؟

تفاوت اصلی تشنج بدون تب با بیماری تب و تشنج از نظر اقدامات تشخیصی نیز بیشتر به ماهیت این دو بیماری باز می گردد. به طوری که در بیماری تشنج ناشی از تب باید به دنبال علت بروز تب بگردیم و وقتی علت بروز حمله تشنج مانند عفونت مغزی یا مننژیت را پیدا کردیم دیگر اقدامات تشخیصی دیگری لازم نیست. اما مدر بیماری تشنج بدون تب یا صرع کلیه اقدامات تشخیصی مانند تصویربرداری مغزی به صورت ام آر آی و نوار مغز ضروری است.

درمان تشنج بدون تب چیست؟

در تشنج بدون تب یا همان بیماری صرع که دو بار یا بیشتر اتفاق بیافتد، برخورد درمانی این است که در صورتی که حمله تشنج یک بار اتفاق بیفتد می توان درمان دارویی را شروع نکرد ولی وقتی دو بار حمله تشنج رخ دهد همه باید تحت درمان قرار گیرند. اصلی‌ترین درمان اختلال صرع دارویی است اما چنانچه علت زمینه‌ای وجود داشته باشد اول باید آن را بررسی کنیم. درمان صرع طولانی‌مدت، مداوم و منظم است. حداقل دو سال از آخرین حمله تشنج صرعی درمان ادامه می یابد و در برخی موارد با تشخیص پزشک اعصاب کودکان نیاز است که مدتهای طولانی تری یا حتی مادام العمر بیمار دارو استفاده نماید. حال با توجه به عبارات فوق و نکات اساسی و مهم در تفاوت صرع و تشنج لازم است ابتدا تشخیص دقیق این دو بیماری انجام شود تا در مراحل بعدی بتوان به درمان مناسب و مقتضی رسید.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار

عوارض تب و تشنج

تب و تشنج یعنی چه؟

به طور کلی شایع ترین نوع تشنج در کودکان تشنج ناشی از تب می باشد. شیوع این بیماری در کودکان از ۲ تا ۵ درصد متفاوت گزارش شده است. شایعترین سنی که کودکان بعلت تب دچار تشنج می شوند، از ۱۲ تا ۱۸ ماهگی است. وقتی کودک در محدوده سنی یک ماه تا ۶ سال به هر علتی دچار تب شده میزان تب نیز بیشتر از ۳۸/۴ درجه سانتی گراد باشد و بعلت تب دچار تشنج شود، درصورتیکه عفونت مغزی مانند مننژیت نداشته باشد، میزان قند، کلسیم و الکترولیتهای خونی طبیعی باشد و سابقه قبلی حمله تشنج بدون تب یا تشنج نوزادی نداشته باشد، به این حالت بیماری تب و تشنج گفته می شود.

1

فاکتورهایی که موجب بروز بیشتر تب و تشنج می شود، چیست؟

تجربه نشان داده است که تب و تشنج در کودکانی بیشتر بروز می کند که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند. همچنین بررسی ها و تحقیقات آزمایشگاهی ثابت نموده است که جهش در ژنهای کانال سدیم، پتاسیم و رسپتور GABA با بروز تشنج ناشی از تب ارتباط دارد. مواردی مانند وجود سابقه تب و تشنج در فامیل درجه یک یا دو بیمار، شرح حال سابقه بستری بیش از ۳۰ روز در دوره نوزادی و وجود تأخیر تکامل حرکتی و ذهنی در کودک موجب افزایش احتمال ابتلا به تشنج ناشی از تب می شود.

عوارض تب و تشنج چیست؟

مهمترین عوارض تب و تشنج عفونت سیستم مغزی نخاعی است. حدود ۲ تا ۵ درصد کودکان مبتلا به تب و تشنج دچار عفونت سیستم اعصاب مرکزی هستند، لذا اولین اقدام ارزیابی های لازم برای تشخیص مننژیت و آنسفالیت مغزی است. علایمی که بیشتر در کودکان مبتلا به مننژیت به عنوان مهمترین عوارض تب و تشنج دیده می شود شامل این موارد هستند: مراجعه به کلینیک طی ۴۸ ساعت اخیر، بروز تشنج حین ورود کودک به اورژانس، تشنج جزئی که فقط یک اندام کودک را مبتلا نموده است و وجود سفتی گردن حین معاینه اولیه کودک.

pediatric_neurology1

برای پیشگیری از عوارض تب و تشنج چه باید کرد؟

همه کودکان کمتر از ۱۲ ماه، کودکان ۱۲ تا ۱۸ ماه که بی حال و ناخوش هستند، وقتی تشنج از نوع کمپلکس (بیش از یک حمله در ۲۴ ساعت، زمان تشنج بیش از ۱۵ دقیقه و تشنج فوکال با درگیری یک اندام) باشد و در کودک بالای ۵ سال که برای اولین بار دچار تب وتشنج شود، انجامLP ، برای بررسی مایع مغزی نخاعی لازم است.

آیا برای بیماران مبتلا به تب و تشنج  انجام نوار مغز و تصویربرداری مغزی لازم است؟

در تب و تشنج اگر بیمار تأخیر تکاملی داشته باشد و نیز در صورت ابتلا به تشنج از نوع کمپلکس به نظر می رسد انجام الکتروآنسفالوگرافی یا نوار مغز بسیار کمک کننده است. انجام تصویربرداری مغزی در موارد معاینه عصبی غیرطبیعی، وجود امواج صرعی در نوار مغز و سابقه تشنج طولانی و پایدار ضروری می باشد. در ۳۰ تا ۴۰ درصد موارد کودکان مبتلا به تشنج طولانی ناشی از تب (زمان تشنج بیش از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه)، ضایعاتی در ناحیه تمپورال مغزی وجود دارد که در آینده منجر به صرع لوب تمپورال می شود.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار

بهترین دکتر تشنج کودکان

تعریف تشنج کودکان چیست؟

وقتی به هر علتی افزایش ناگهانی در انرژی الکتریکی سلول های خاکستری مغز اتفاق بیفتد، تشنج رخ می دهد. اگر زمینه قبلی در مغز بیمار وجود نداشته باشد، علت تشنج ناشی از عواملی مانند تب، ضربه به سر، عفونت مغزی، تومور مغزی، سکته مغزی، اختلال الکترولیتی مانند کاهش قند و کلسیم خون می باشد. گاه تشنج در کودکان به علت زمینه اختلال قبلی در کانال های یونی سلول های مغزی اتفاق می افتد که به این بیماری صرع گفته می شود. تعریف دقیق از بیماری صرع اینکه وقتی تشنج در کودکان بدون علت خاص (تب، مننژیت، افت قند خون، کاهش کلسیم خون، ضربه به سر، تومور مغزی و عفونت مغزی) بروز کند و دو بار یا بیشتر تکرار شود، به آن صرع گفته می شود. پس بروز یک حمله تشنج بدون علت خاص صرع نمی باشد و حداقل دو حمله لازم است تا بگوییم کودک بیماری صرع دارد.

seizures

بهترین دکتر تشنج کودکان بیماری صرع و تشنج کودکان را چگونه تشخیص می دهد؟

تفاوت صرع و تشنج این است که در تشنج علت خاصی قبل از بروز حمله تشنج وجود دارد که این علت می تواند تب، ضربه به سر، عفونت مغزی یا مننژیت، تومور مغزی، سکته مغزی، اختلال الکترولیتی مانند کاهش قند و کلسیم خون باشد. نکته مهم در تفاوت صرع و تشنج اینکه بیماری صرع در زمینه اختلال قبلی در کانال های یونی سلول های مغزی و یا آسیب ها و ضایعات قبلی مغزی اتفاق می افتد و علت اخیر ندارد. اگرچه زمانی می توان اصطلاح بیماری صرع را بکار برد که بیش از دو حمله از این نوع بروز کرده باشد.

انواع تشنج کودکان چیست؟

انواع تشنج در کودکان را با طبقه بندی انواع شکلی تشنج در کودکان بیشتر می توان توضیح داد. شکل های مختلف بروز تشنج شامل تشنج تونیک کلونیک، تشنج تونیک، تشنج کلونیک، تشنج میوکلونیک، تشنج فوکال و تشنج آبسنس می باشند. تشنج تونیک کلونیک به صورت اختلال هوشیاری، انحراف چشم ها به بالا یا طرفین و انقباضات عضلات اندام ها و حرکات پرشی اندام ها بروز می کند. این نوع تشنج که شایع ترین نوع تشنج در کودکان است معمولاً به مدت حداقل دو تا چند دقیقه طول می کشد و بعد از تشنج نیز خواب آلودگی، سردرد، سرگیجه و استفراغ علایم شایع هستند. تشنج میوکلونیک به صورت حرکات شدید و سریع پرشی در عضلات بدن بروز می کند که یک نوع شایع آن در شیرخوارگی به نام اسپاسم شیرخوارگی است که به صورت خم شدن شیرخوار به جلو و باز شدن دستها و یا عقب رفتن سر شیرخوار و جمع شدن دستها اتفاق می افتد. تشنج آبسنس معمولاً در کودکان سن مدرسه بیشتر دیده می شود و حملات آن به صورت خیرگی و اختلال چند ثایه ای در هوشیاری خواهد بود.

pediatric_neurology-6

بهترین دکتر تشنج کودکان چه ارزیابی بیشتری را دستور می دهد؟

قدم اول در ویزیت بهترین دکتر تشنج کودکان، اخذ شرح حال دقیق حمله تشنج شامل چگونگی مراحل مختلف آن است. هر کودک مبتلا به تشنج باید توسط فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان به عنوان بهترین دکتر تشنج کودکان معاینه شود. در معاینه اولیه شرح حال دوران بارداری و زایمان، سیر تکامل کودک و سابقه خانوادگی جهت تعیین دلایل  فامیلی و حین بارداری کسب می شود. نمونه خون جهت بررسی میزان قند، کلسیم و  منیزیم بررسی می شود. سایر روش های تشخیصی از جمله نوار مغز و تصویر برداری مغزی نیز طبق صلاحدید پزشک اعصاب کودکان انجام خواهد شد.

pediatric_neurology-5

بهترین دکتر تشنج کودکان از چه درمانی برای تشنج استفاده می کند؟

در تشنج بدون علت اولیه یا همان بیماری صرع که دو بار یا بیشتر اتفاق بیافتد، برخورد درمانی این است که همه انواع صرع باید تحت درمان قرار گیرند. اصلی‌ترین درمان اختلال صرع، استفاده از داروی ضد تشنج اما چنانچه علت زمینه‌ای وجود داشته باشد اول باید آن را بررسی کنیم. درمان صرع طولانی‌مدت، مداوم و منظم است. حداقل دو سال از آخرین حمله تشنج صرعی درمان ادامه می یابد و در برخی موارد با تشخیص پزشک اعصاب کودکان نیاز است که مدتهای طولانی تری یا حتی مادام العمر بیمار دارو استفاده نماید. حال با توجه به عبارات فوق و نکات اساسی و مهم در تفاوت صرع و تشنج لازم است ابتدا تشخیص دقیق این دو بیماری انجام شود تا در مراحل بعدی بتوان به درمان مناسب و مقتضی رسید.

دکتر محمدکاظم بخشنده فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان فلوشیپ نوروماسکولار